Kulturowe aspekty rozwoju gospodarczego Chińskiej Republiki Ludowej:

Marcin Ogrodnik

doi:10.35765/pk.2021.3504.17

Marcin Ogrodnik Uniwersytet Jagielloński https://orcid.org/0000-0002-0082-0274

DOI: https://doi.org/10.35765/pk.2021.3504.17

Słowa kluczowe: Chińska Republika Ludowa, kultura Chin, chiński pragmatyzm, dynamizm konfucjański, rozwój gospodarczy Chin

Abstrakt

Dynamiczny rozwój gospodarczy Chińskiej Republiki Ludowej zapoczątkowany w 1978 r. jest tematem wielu rozważań na gruncie ekonomii czy politologii. Mimo to, poszukując czynników, które w znaczący sposób wpłynęły na rozwój Państw Środka, mało miejsca poświęca się analizie tak istotnego aspektu, jakim jest kultura. W niniejszym artykule, dokonując przeglądu klasycznych dzieł literatury chińskiej oraz bazując na wywiadach przeprowadzonych z osobami przebywającymi na terytorium Chińskiej Republiki Ludowej, zostały ukazane kulturowe źródła trzech najczęściej wskazywanych przez znawców tematyki cudu gospodarczego Chin czynników w znaczący sposób wpływających na rozwój gospodarczy omawianego kraju. Chiński pragmatyzm, autorytarny charakter władzy oraz tak zwany dynamizm konfucjański mają swoje źródła w głęboko zakorzenionej – i nadal stanowiącej istotny aspekt w funkcjonowaniu społeczeństwa i państwa – filozofii taoistycznej i konfucjańskiej. Poniższy artykuł oprócz wspomnianej analizy ma również na celu ukazanie szerszej perspektywy patrzenia na rozwój gospodarczy Państwa Środka, uwzględniającej warstwę kulturową pozytywnie skorelowaną z dokonującym się rozwojem gospodarczym.

Biogram autora

Marcin Ogrodnik, Uniwersytet Jagielloński

Absolwent studiów licencjackich na kierunku kulturoznawstwo Akademii Ignatianum w Krakowie. Aktualnie student etnologii i antropologii Kulturowej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Głównym polem jego zainteresowań badawczych jest wpływ różnic kulturowych na stosunki społeczne i biznesowe. Autor publikacji Antropologia organizacji – narzędzie budowania innowacyjnego zarządzania. W M. Okrąglicka, A. Korombel i A. Lemańska-Majdzik (red.), Dylematy i wyzwania doskonalenia zarządzania organizacjami w dobie dynamiki technologicznej (Częstochowa 2019).

Bibliografia

Bernat, M. (2016). Zmiany w konsumpcji społeczeństwa chińskiego na początku XXI wieku. W L. Karczewski i H. Kretek (red.), Kulturowe i etyczne aspekty gospodarki, biznesu i zarządzania, z. 449. Opole: Oficyna Wydawnicza Politechniki Opolskiej.

Bond, M.H. (2010). Oxford Handbook of Chinese Psychology, red. M.H. Bond. Oxford: Oxford University Press.

Brunet, A. i Guichard, J.-P. (2011). Chiny światowym hegemonem. Imperializm ekonomiczny Państwa Środka. Warszawa: StudioEMKA.

Chołaj, H. (2014). Chiny a świat. Współczesny chiński model ekonomiczny. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.

Chongnae, Ch. (2016). The Human Jungle. Seattle: Chin Music Press. Cieślik, E. (2015). Rozwój gospodarczy Chin. Od rok 1978 do kryzysu globalnego. Warszawa: Wydawnictwo Key Text.

Cohen, D. (2011). Prosperity słabości. Warszawa: Sonia Draga.

Dębicka, D. (2013). Reformy Deng Xiaopinga i ich wpływ na gospodarkę współczesnych Chin. Pisma Humanistyczne, nr 9.

Dobroczyński, M. (2005). Światowy fenomen chińskiej dynamiki ekonomicznej. Ekonomia, nr 17.

Friedman, E. (2009). The Persistent Invisibility of Rural Suffering in China. Indian Journal of Asian Affairs, 22, 1/2.

Gawlikowski, K. (2009). Konfucjański model państwa w Chinach. Warszawa: ISP PAN.

Gita, P. (2001). Taoizm. W B. Szymańska (red.), Filozofia Wschodu. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Góralczyk, B. (2012). Przebudzenie smoka. Powrót Chin na scenę globalną. Warszawa: Rambler.

Gu, F.F., Hung, K. i Tse, D.K. (2008). When Does Quanxi Matter? Issues of Capitalization and its dark sides. Journal of Marketing, nr 72.

Guthrie, D. (1999). Dragon in a Three-Piece Suit: The Emergence of Capitalism in China. Princeton: Princeton University Press.

Halper, S. (2010). The Beijing Consensus: How China’s Authoritarian Model will dominate the twenty-first century. New York: Basic Books.

Hofstede, G. (2000). Kultury i organizacje. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.

Hsu, J. i Hasmath, R. (2013). The Chinese Corporatist State: Adaptation, Survival and Resistance. The Australian Journal of Chinese Affairs, nr 33.

Jacques, M. (2012). When China Rules the World: The End of the Western World and the Birth od a New Global Order. New York: Penguin Books.

Janik, M. i Gliszczyński, G. (2016). Korporacja Chin – strategiczne i kulturowe czynniki globalnego sukcesu. Marketing i Zarządzanie, nr 3.

Jarema, D.A. (2012). Wpływ konfucjanizmu na system społeczny i polityczny w Chinach. Wrocław: Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego.

Kissinger, H. (2014). O Chinach. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.

Kofman, J. i Roszkowski, W. (1994). Reformy systemowe w Chinach. Studia Polityczne, nr 3.

Kolka, M.A. (2012). Czynniki wzrostu PKB i perspektywy rozwoju gospodarczego Chin do 2015 roku. Studia Ekonomiczne. Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, nr 122.

Konfucjusz (1976). Dialogi konfucjańskie. Tłum. K. Czyżewska-Madajewicz, M.J. Künstler i Z. Tłumski. Wrocław: Ossolineum.

Kościański, A. (2015). Budując wspólnotę: o konfucjańskiej demokracji w Chinach. Krakowskie Studia Międzynarodowe, nr 3.

Krasnodębski, Z. (2000). Max Weber i jego analiza religii światowych. W Etyka gospodarcza religii światowych. T. I. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.

Kwiatkowska, A. (2009). Kulturowe zróżnicowanie świata a mapa bogactwa i biedy. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Zarządzania i Prawa im. Heleny Chodkowskiej, t. XIV, 4(33).

Lao Tzu, Tao Te Ching, Helion One Press, Gliwice 2016.

Legge, J. (1879). The Sacred Books of China: The Texts of Confucianism. T. 1. Oxford: Clarendon Press.

Meyer, M. (2012). Etyka konfucjańska a chiński duch kapitalizmu. OeconomiA Copernicana, 2.

Meyer, M. (2013). Znaczenie kultury i instytucji dla gospodarki ChRL. Warszawa: CeDeWu.

Mosher, S.W. (2017). Bully of Asia. Why China’s Dream is the New Threat to World Order. New Jersey: Regnery Publishing.

Nanfu, W. i Jialiang, Z. (2019). One Child Nation, film dokumentalny.

Pye, L. (1968). The Spirit of Chinese Politics. Cambridge: Harvard University Press.

Qian Sima (2000). Syn smoka. Fragmenty zapisków historyka. Warszawa: Czytelnik.

Shambaugh, D. (2013). China Goes Global: The Partial Power. Oxford: Oxford University Press.

Sidorowicz, W. (2014). Guanxi – Chińska sieć wzajemnych powiązań. Gdańskie Studia Azji Wschodniej, nr 5.

Sławiński, R. (2013). Konfucjanizm i jego współczesne interpretacje. Warszawa: PAN IKSIO.

Smitha, A.H. (1890). Chinese Characteristic. Shanghai: North-China Herald.

Stiglitz, J.E. (2006). Globalizacja. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Stockman, N. (2000). Understanding Chinese Society. Cambridge: Cambridge University Press.

Sun Tzu (2004). Sztuka wojny. Gliwice: Helion One Press.

Talmon, L.J. (2015). Źródła demokracji totalitarnej. Kraków: Universitas.

Trompenaars, F. i Hampden-Turner, Ch. (2002). Siedem wymiarów kultury – znaczenie różnic kulturowych w działalności gospodarczej. Kraków: Oficyna Ekonomiczna.

Unger, J. i Chan, A. (1995). China, Corporatism and the East Asian Model. The Australian Journal of Chinese Affairs, nr 33.

Walkowski, M. (2017). Chiński model rozwoju społeczno-gospodarczego i jego potencjalna adaptacja w Europie. Przegląd Strategiczny, nr 10.

Weber, M. (2000). Etyka gospodarcza religii światowych. T. I. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.

Weggel, O. (2006). Chiny. Warszawa: Cyklady.

Wolin, S.S. (2008). Democracy Incorporated: Managed Democracy and the Specter of Inverted Totalitarianism. Princeton: Princeton University Press.

Wójcik, A.I. (2001). Konfucjanizm. W B. Szymańska (red.), Filozofia wschodu. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Xiaobo, L. (2017). Nie mam wrogów. Warszawa: Akademicki Dialog.

Xiaoping, D. (1988). Chińska droga do socjalizmu. Warszawa: Książka i Wiedza.

Xun, Lu (1991). On miànzi. W Completed Works by Lu Xun, vol. 6. Beijing: People’s Literature Publishing.

Yijie, T. (2001). Some Reflections on New-Confucianism in Mainland Chinese Culture of 1990s. W G. Davies (red.), Voicing Concerns, Contemporary Chinese Critical Inquiry. London: Rowman & Littlefield Publishers.

Yiwu, L. (2019). Prowadzący umarłych. Chiny z perspektywy nizin społecznych. Wyd. 2. Wołowiec: Czarne.

Yutang, L. (1936). My Country and My People. London: William Heinemnann Ltd.

Góralczyk, B. Chiński model nie do wzięcia. Pozyskano z: http://www.psz. pl/124-polityka/bogdan-goralczyk-chinski-model-nie-do-wziecia (dostęp: 10.12.2019).

Kłaczyński, M. Chiny. Pozyskano z: http://www.klaczynski.pl/tag/chiny/ (dostęp: 10.12.2019).

Miller, K. Guanxi w kulturze – kultura w guanxi. Pozyskano z: http://chiny24. com/chiny-subiektywnie/guanxi-w-kulturze-kultura-w-guanxi (dostęp: 13.11.2019).

Żmuda, M., Przyczyny wejścia Chińskiej Republiki Ludowej na ścieżkę przyspieszonego wzrostu gospodarczego. Pozyskano z: http://cargo.ue.wroc.pl/pub- likacje/07_Zmuda.pdf (dostęp: 03.11.2019).

Kulturowe aspekty rozwoju gospodarczego Chińskiej Republiki Ludowej

Pragmatyzm, autorytarny charakter władzy oraz dynamizm konfucjański

Abstrakt

Biogram autora

Bibliografia