Współczesne polskie media środowiskowe a demokracja

Przykład czasopism katolickich

Słowa kluczowe: media, polityka, czasopisma katolickie, prasa polska, typologia

Abstrakt

Celem opracowania jest ukazanie ogólnej sytuacji czasopism katolickich w obecnym systemie demokratycznym. Autorka przedstawia analityczną definicję czasopism, a następnie dedykowaną im typologię. Omawiane periodyki należą do mediów wybranego środowiska i w różnych okresach historii odgrywały ważną rolę religijną, kulturową i polityczną. Wybór tematu badawczego jest uzasadniony niedostatkiem pogłębionych studiów nad tym ważnym segmentem mediów. Interdyscyplinarne studium ma formę kompilacyjnego przeglądu, ilustrującego oczywiste korelacje między mediami a polityką na przykładzie czasopism katolickich. W artykule zastosowano następujące metody: analizy i krytyki piśmiennictwa oraz analizy zawartości mediów i prasy.

Biogram autora

Evelina Kristanova, The University of Economics and Human Sciences

Holds a post-doctoral degree in social sciences (specialisation: mass media) and is a professor at the University of Economics and Human Sciences in Warsaw. In 2007, she received a bachelor’s degree in theology from Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw. Since 2021, she has been part of the editorial board of the bi-annual Nasza Przeszłość. Between 2009 and 2012, she worked as an editorial assistant of the academic and didactic series Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum. She has been a member of the Polish Communication Association since 2017, and the Society for the History of the Humanities since 2021. She holds lectures and classes on public relations (including workshops in English as part of the E.U. project ‘University Closer to Business – Comprehensive Development Programme of the University of Finance and Management in Warsaw’), history of the Polish press, social and cultural impact of the media, and social communications.

Bibliografia

Kościół katolicki w Polsce 1991–2011. Rocznik statystyczny. Warszawa.

Kultura w 2018 roku (2019). Warszawa–Kraków. Retrieved from: https:// stat.gov.pl/obszary-tematyczne/kultura-turystyka-sport/kultura/kultura-w-2018-roku,2,16.html (access: 21.04.2021).

Mały Rocznik Statystyczny Polski 2018 (2018). Warszawa. Retrieved from: https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/ 5515/1/19/1/maly_rocznik_statystyczny_polski_2018.pdf (access: 19.01.2020).

Mały Rocznik Statystyczny Polski 2019 (2019). Warszawa. Retrieved from: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/roczniki-statystyczne/roczniki-statystyczne/maly-rocznik-statystyczny-polski-2019,1,21.html (access: 19.01.2020).

Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej (2019). Warszawa. Retrieved from: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/roczniki-statystyczne/roczniki-statystyczne/rocznik-statystyczny-rzeczypospolitej-polskiej-2019, 2,19.html (access: 19.01.2020).

Ruch wydawniczy w liczbach 2013 (2015). Warszawa.

Bojarski, J.J. i Gzella, A.L. (1994). Katalog prasy i wydawnictw katolickich. Lublin: Kerygma.

Guzewicz, W. (2015). Leksykon pras katolickiej diecezji ełckiej. Ełk: Wydawnictwo Diecezjalne Adalbertinum.

Lepa, A. (1994). Katalog prasy katolickiej w Polsce. State as of January 31, 1994. Łódź: Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie.

Maślanka, J. (1978). Encyklopedia wiedzy o prasie. Warszawa: Ossolineum. Pisarek, W. (2006). Slownik terminologii medialnej. Warszawa: Universitas.

Dutka, W. (2008). Typologia prasy parafialnej Kościoła Rzymskokatolickiego w okresie II Rzeczypospolitej. Rocznik Historii Prasy Polskiej, no. 11, 35–56.

Gierula, M. (2012). Współczesna prasa religijna w Rosji. Próba typologii. Rocznik Prasoznawczy, no. 6, 59–73.

Kolasa, M.W. (1999). Prasa Krakowa w dekadzie przemian 1989–1998. Rynek, polityka, kultura. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej.

Kolasa, M.W. (2006). Krakowska prasa katolicka u schyłku XX wieku, Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis, Studia Ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia, no. 4, 107.

Kolasa, M.W. (2013). Historiografia prasy polskiej (do 1918 roku). Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.

Kristanova, E. (2017). Socio-cultural monthly „Magazyn Familia” (2008– 2011) as an example of a family journal. In: B. Iwańska-Cieślik & E. Pokorzyńska (eds.), History of books and press. Review of research for 2013–2015. Bydgoszcz, 267–283.

Kuta, C. (2020). Rola i znaczenie prasy Chrześcijańskiego Stowarzyszenia Społecznego. In: S. Ligarski & R. Łatka (eds.), Prasa oficjalna w PRL. Szczecin–Warszawa: Institute of National Remembrance, 113–125.

Lepa, A. (1995). Prasa katolicka w Polsce – szanse i zagrożenia. In: A. Słomkowska (ed.), Pięciolecie transformacji mediów. Warszawa, 171–180.

Łęcicki, G. (2010). Media katolickie w III Rzeczypospolitej (1989–2009). Kultura, Media, Teologia, no. 2, 112–122.

Kossewska, E. & Adamowski, J. (2004). Media wyznaniowe w Polsce 1989– 2004. Warszawa: Instytut Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Mąkosa, P. (2013). The place and role of contemporary media in catechesis. Roczniki Pastoralno-Katechetyczne, no. 5, 115–128.

Mielczarek, T. (1998). Między monopolem a pluralizmem. Zarys dziejów środków komunikowania masowego w Polsce w latach 1989–1997. Kielce: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. Jana Kochanowskiego.

Pethe, A. (2017). Communicating with images. Contemporary Catholic press in the face of technological change. Studia Ekonomiczne, no. 317, 27–41.

Przeciszewski, M. Miejsce i rola prasy parafialnej w świecie mediów katolickich w Polsce. Retrieved from: http://prasaparafialna.pl/czytelnia/wszystkie_ artykuly/miejsce_i_rola_prasy_parafialnej (access: 21.04.2021).

Secler, B. (2010). Dwie dekady katolickich środków społecznego przekazu w Polsce (1989–2009). In: B. Kosmanowa (ed.), Media dawne i współczesne. Poznań: Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM, 71–86.

Secler, B. (2013). Ksiądz Józef Tischner w środkach społecznego przekazu w Polsce w latach 1955–2000. Studium politologiczno-medioznawcze. Poznań: Nauka i Innowacje.

Sieńczyło-Chlabicz, J. (ed.) (2015). Media Law. Warszawa: Wolters Kluwer. Słoń, E. (2014). Access to information on contemporary Kielce parish press, Fides. Biuletyn Bibliotek Kościelnych, 38, no. 1, 5–94.

Stefaniak, J. (1998). Polityka władz państwowych PRL wobec prasy katolickiej w latach 1945–1953. Lublin: UMCS.

Szczepaniak, M. (2017). Prasa katolicka a polityka. Casus ks. Zygmunta Kaczyńskiego. Polonia Sacra. no. 3, 193–211.

Śpiewak, R. (2018). Obecność katolickich treści religijnych w mediach publicznych po ustawie medialnej z 1992 r. Łódzkie Studia Teologiczne 27/1, 155–175.

Śpiewak, R. (2019). Duchowny w mediach. Aktualne uwarunkowania i wyzwania. In: A. Hess, M. Nowina-Konopka, & W. Świerczyńska-Głownia (eds.), Dynamika przemian w mediach. Kraków: Instytut Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji Społecznej.

Tasak, A. (2014). Katolicyzm a liberalizm. Recepcja liberalizmu na łamach współczesnej, polskiej prasy katolickiej (wybrane zagadnienia). Polityka i Społeczeństwo, no. 4, 70–85.

Wallentin, A. (2018). Mowa nienawiści a Kościół katolicki we współczesnej dyskusji w Polsce w latach 2012–2017. Język. Religia. Tożsamość, no. 2, 161–177.

Wąrzochowska, B. (2015). Współczesna prasa parafialna Archidiecezji Katowickiej. Książka, biblioteka, informacja. Between divisions and community, eds J. Dzieniakowska, M. Olczak-Kardas, vol. 4. Kielce: Uniwersytet Jana Kochanowskiego, 299–315.

Wrzos, M. (2018). Od czasopism do Web 3.0. Polskie media misyjne po Vaticanum Secundum. Część pierwsza: Rozwój środków społecznego przekazu oraz nauczanie Kościoła na ich temat w polskim czasopiśmiennictwie misyjnym. NURT SVD, no. 2, 85–108.

Żurek, W.W. (ed.) (2015). Journals of Archives, Libraries and Museums of the Catholic Church. Lublin: Catholic University of Lublin.

Opublikowane
2021-12-30
Jak cytować
[1]
Kristanova, E. 2021. Współczesne polskie media środowiskowe a demokracja: Przykład czasopism katolickich. Perspektywy Kultury. 35, 4 (grudz. 2021), 405-414. DOI:https://doi.org/10.35765/pk.2021.3504.23.