Działalność namiestników (dziekanów) w unickiej diecezji przemysko-samborsko-sanockiej w „krótkim” XVIII w. (na przykładzie namiestnictwa muszyńskiego i bieckiego)

Słowa kluczowe: Cerkiew unicka, diecezja przemysko-samborsko-sanocka, namiestnicy, dziekani, sądownictwo

Abstrakt

Tematyka artykułu koncentruje się wokół funkcjonowania urzędu namiestników (dziekanów) unickiej diecezji przemysko-samborskiej w XVIII w. Szczególną uwagę poświęcono organizacji i działalności sądownictwa namiestniczego. Ukazano nieznany dotąd w historiografii sposób organizacji tych sądów, tj. dobór urzędników sądowych oraz analizę charakteru spraw, które trafiały na wokandę sądu namiestniczego.

Biogram autora

Wioletta Zielecka-Mikołajczyk, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Doktor nauk humanistycznych, adiunkt na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu, Wydział Nauk Historycznych. Zainteresowania badawcze skupia na dziejach Kościołów wschodnich w dawnej Rzeczypospolitej. Autorka m.in. monografii Prawosławni i unici w Rzeczypospolitej XVI–XVIII wieku wobec życia i śmierci w świetle testamentów (Warszawa 2012); Gdzie Wschód spotkał się z Zachodem. Dzieje i organizacja unickiej diecezji przemysko-samborskiej w latach 1596–1772 (Toruń 2022).

Bibliografia

APL, CHKGK – Archiwum Państwowe w Lublinie, Chełmski Konsystorz Greckokatolicki, sygn. 122.

APP – Archiwum Państwowe w Przemyślu, Archiwum Biskupstwa Greckokatolickiego w Przemyślu (ABGK), sygn. 2, 19, 38, 9supl, sygn. 10supl, sygn. 13supl.

CDIAUL – Центральний державний історичний архів України, м. Львів, f. 129, op. 3, spr. 141; f. 201, op. 4, spr. 694.

LVIA – Lietuvos valstybės istorijos archyvas, Vilnius, f. 605, op. 7, sygn. 48, 55. Źródła drukowane

Nowakowski, P. (red.). (2020). Statuty synodu zamojskiego 1720 roku. Nowe tłumaczenie z komentarzami. Kraków: Wydawnictwo Avalon.

Lakota, G. – Лакота, Г. (1939). Три синоди перемиськi й єпархіальні постанови валявські в 17–19 ст. Перемишль: Накладом товариства єпархіяльна поміч.

Bieńkowski, L. (1969). Organizacja Kościoła wschodniego w Polsce. W: J. Kłoczowski (red.), Kościół w Polsce, t. 2. Kraków: Znak.

Gil, A. (1999). Prawosławna eparchia chełmska do 1596 roku. Lublin: Prawosławna Diecezja Lubelsko-Chełmska.

Krochmal, A. (2016). Archiwum historyczne eparchii przemyskiej. Warszawa– Przemyśl: Archiwum Państwowe w Przemyślu.

Skočilâs, I – Скочиляс, І. (2004). Генеральні візитації Київської унійної митрополії Генеральні візитації Київської унійної митрополії XVII– XVIII століть: Львівсько-Галицько-Кам’янецька єпархія, t. 2: Протоколи генеральних візитацій. Львів: Видавництво Українського Католицького Університету.

Skočilâs, І. – Скочиляс, І. (2010). Від давньоруських десятин до намісництв-протопопій: особливості „впорядкування” сакрального простору Галичини в княжий період (до кінця XIV століття). Вісник Львівського Університету, nr 45, 57–58.

Zielecka-Mikołajczyk, W. (2021). Gdzie Wschód spotkał się z Zachodem. Dzieje i organizacja unickiej diecezji przemysko-samborskiej w latach 1596–1772. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Opublikowane
2022-09-29
Jak cytować
[1]
Zielecka-Mikołajczyk, W. 2022. Działalność namiestników (dziekanów) w unickiej diecezji przemysko-samborsko-sanockiej w „krótkim” XVIII w. (na przykładzie namiestnictwa muszyńskiego i bieckiego). Perspektywy Kultury. 38, 3 (wrz. 2022), 227-242. DOI:https://doi.org/10.35765/pk.2022.3803.15.
Dział
Studia o kulturze cerkiewnej w granicach dawnej Rzeczypospolitej