Środki przymusu bezpośredniego w perspektywie pacjentów i personelu medycznego. Perspektywa w kontekście wielokulturowości

Abstrakt

Szpital psychiatryczny, stanowi swego rodzaju odrębny krąg kulturo- wy, rządzący się swoimi zasadami i przepisami. Oznacza to między innymi ingerowanie w prywatność chorego, a także, co szczególnie problematyczne, naruszanie jego nietykalności cielesnej. Charaktery- styczną cechą oddziału psychiatrycznego jest tzw. „paternalizm” prze- jawiający się uprawnionym ingerowaniem w przestrzeń osobistą pa- cjenta, z uwagi na jego dobro. W opiece zdrowotnej pojęcie „przymus” kojarzy się najczęściej z pacjentem psychiatrycznym, u którego w określonych sytuacjach, konieczne jest zastosowanie środków przy- musu bezpośredniego.
Celem badania była analiza sposobów postrzegania środków przy- musu przez dwie grupy – chorych oraz personel medyczny. W bada- niu wzięło udział 307 osób, 136 członków personelu oraz 171 pacjen- tów, którzy wypełniły kwestionariusz MAVAS, służący ocenie postaw wobec agresji i środków przymusu na oddziale.
Z badań wynika, że pomiędzy pacjentami i personelem medycz- nym występują duże rozbieżności w zakresie spostrzegania agresji i zasadności stosowania środków przymusu bezpośredniego. Pacjen- ci podkreślają, że ich agresja na oddziale ściśle wiąże się z warunkami w szpitalu, postrzeganymi przez nich jako trudne, podczas gdy perso- nel uwydatnia chorobowe przyczyny agresji pacjentów. Wskazane są zmiany systemowe, minimalizujące istniejące na oddziałach rozbież- ności, które mają znaczny wpływ na jakość opieki zdrowotnej.