The archetype of shadow and the essence of humanity in the story fantasy by Andersen titled The Shadow.

  • Sandra Magdalena Kocha niwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy Wydział Humanistyczny
Keywords: archetype, humanity, shadow, anima, society, exterior, interior

Abstract

The article is concentrate on the archetype of shadow and the essence of humanity in the fantasy story written by Hans Christian Andersen. Referenced author created shadow’s character used the legendary mo­ tif to express dark side not only one man, but also all of society. From unmemorable time this figure was treat as man’s part, more specifi­ cally – his anima. Andersen shows dependence among man and his shadow and relations among exterior side of the man and his interior. In Andersen’s work, we can also notice many other issues related to psychology, sociology and ethics, because he was interested in man and his system of values.

Author Biography

Sandra Magdalena Kocha, niwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy Wydział Humanistyczny

Magister, doktorantka na Wydziale Hu­ manistycznym Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. Przygotowuje rozprawę doktorską na temat językowego obrazu ko­ biety w baśniach Hansa Christiana Andersena. W obszarze zaintere­ sowań badawczych znajdują się baśnie, folklorystyka, literatura dla dzieci i młodzieży, językoznawstwo. Ostatnia publikacja: Przestrzeń światła – przestrzeń cienia, czyli wartości kontrastowe w wybranych baś- niach Hansa Christiana Andersena, „Guliwer” 2016, nr 4.

References

ANDERSEN Hans Christian. 2006. Baśnie i opowieści (B. Sochańska), t. 1, Poznań: Media Rodzina.

BANACH Andrzej. 1957. O modzie XIX wieku, Warszawa: Państwowy Insty­ tut Wydawniczy.

CHOLEWIŃSKA Joanna. 2014. „Antyczne archetypy bogiń niezależnych jako wzorce kobiet przedsiębiorczych w biznesie”. Przedsiębiorstwo we współczesnej gospodarce – teoria i praktyka 4: 43‑57.

GAJDA Joanna. 2005. Antropologia kulturowa, cz. I. Wprowadzenie do wiedzy o kulturze, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.

JASTRZĘBSKA‑GOLONKA Danuta. 2011. Konceptualizacja świata przed- stawionego w języku najnowszego przekładu tekstów Hansa Christiana An- dersena, Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.

JAZGARSKA Anna. 2006. „Cień i jego pan »Cień« Hansa Christiana Ander­ sena”. Rozprawy naukowe i zawodowe PWSZ w Elblągu 1: 187‑205.

JUNG Carl Gustaw. 2011. Archetypy i nieświadomość zbiorowa (przeł. R. Reszke), Warszawa: Wydawnictwo KR.

JUNG Carl Gustaw. 1976. Archetypy i symbole. Pisma wybrane (przeł. J. Pro­ kopiuk), Warszawa: Czytelnik.

KOPALIŃSKI Władysław. 2006. Słownik symboli, Warszawa: Oficyna Wy­ dawnicza Rytm.

KORCZAK Andrzej. 2016. „Mircea Eliade i pojęcie archetypu”. Idea. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych 28/2: 357‑374.

LASOŃ‑KOCHAŃSKA Grażyna. 2011. „Gender, Queer i dorastanie – baś­ nie Hansa Christiana Andersena”. Świat tekstów. Rocznik Słupski 9: 59‑72. LINDE Samuel Bogusław. 1807‑1814. Słownik języka polskiego, t. I, cz. 1., Warszawa: Drukarnia XX. Piiarów.

MALEJ Izabela. 2014. „Archetyp łabędzia w sztuce Michaiła Wrubla”. Slavia Orientalis 63/2: 191‑204.

MONBOURQUETTE Jean. 2002. Oswoić swój cień: jak zaakceptować ciemne strony własnej osobowości (przeł. M. Ciszewska), Poznań: Wydawnictwo W drodze.

NIETZSCHE Fryderyk. 2010. Narodziny tragedii z ducha muzyki (przeł. L. Staff), Łódź‑Wrocław: Nietzsche Seminarium.

NIETZSCHE Fryderyk. 2010. Wędrowiec i jego cień (Ludzkie, antyludzkie, część druga) (przeł. K. Drzewiecki), Łódź‑Wrocław: Nietzsche Seminarium.

OGŁOZA Ewa. 2014. Wokół opowieści Hansa Christiana Andersena. O radości czytania, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

PAJOR Kazimierz. 2004. Psychologia archetypów Junga, Warszawa: Eneteia.

PAJOR Kazimierz. 2005. „Inteligencja archetypów”. Albo albo. Problemy psychologii kultury. Inteligencja archetypów 4: 9‑24.

PÉJU Pierre. 2008. Dziewczynka w baśniowym lesie. O poetykę baśni: w odpowiedzi na interpretacje psychoanalityczne i formalistyczne (przeł. M. Pluta), Warszawa: Wydawnictwo Sic! s. c.

SHALIT Erel. 2017. Cykl życia. Archetypowa droga człowieka (K. Domański, A. Kościuk), Warszawa: Eneteia.

SINKO Zofia. 1984. „Polska recepcja twórczości pani de Staël w pierwszych dekadach XIX wiek”. Pamiętnik literacki 75/2: 45‑92.

SKORUPSKA‑RACZYŃSKA Elżbieta. 2003. Barwy w językowej krea­ cji świata baśni (na wybranych przekładach), W Barwy świata baśni,

U. Chęcińska (red.), Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.

STORCH Maja. 2002. Tęsknota silnej kobiety za silnym mężczyzną (przeł.

R. Reszke), Warszawa: Wydawnictwo Szafa.

SZARGOT Maciej. 2000. „»Cień« wśród cieni”. Literatura na świecie 10‑11: 424‑432.

Leksykon symboli. 1991. R. Jarosiński (red.), Warszawa: Wydawnictwo ROK Corporation SA.

Słownik poprawnej polszczyzny. 1980. W. Doroszewski (red.), Warszawa: Wy­ dawnictwo PWN .

Słownik staropolski. 1920. A. Krasnowolski, W. Niedźwiedzki (red.), Warsza­ wa: Wydawnictwo M. Arcta.

http://podteksty.amu.edu.pl/content/czemu‑cieniu‑odjezdzasz‑motyw‑utra­ ty‑cienia‑w‑literaturze‑europe.html [dostęp: 03.02.2018].

https://sjp.pwn.pl/slowniki/wychodzi%C4%87%20na%20%C5%9Bwiat%C5%82o%20dzienne.html [dostęp: 03.02.2018].

http://longstoryshort.pl/szapoklak/ [dostęp: 02.02.2018].

Published
2018-03-31
How to Cite
[1]
Kocha, S.M. 2018. The archetype of shadow and the essence of humanity in the story fantasy by Andersen titled The Shadow. Perspectives on Culture. 20, 1 (Mar. 2018), 143-158.