The archetype of shadow and the essence of humanity in the story fantasy by Andersen titled The Shadow.
Abstract
The article is concentrate on the archetype of shadow and the essence of humanity in the fantasy story written by Hans Christian Andersen. Referenced author created shadow’s character used the legendary mo tif to express dark side not only one man, but also all of society. From unmemorable time this figure was treat as man’s part, more specifi cally – his anima. Andersen shows dependence among man and his shadow and relations among exterior side of the man and his interior. In Andersen’s work, we can also notice many other issues related to psychology, sociology and ethics, because he was interested in man and his system of values.
References
ANDERSEN Hans Christian. 2006. Baśnie i opowieści (B. Sochańska), t. 1, Poznań: Media Rodzina.
BANACH Andrzej. 1957. O modzie XIX wieku, Warszawa: Państwowy Insty tut Wydawniczy.
CHOLEWIŃSKA Joanna. 2014. „Antyczne archetypy bogiń niezależnych jako wzorce kobiet przedsiębiorczych w biznesie”. Przedsiębiorstwo we współczesnej gospodarce – teoria i praktyka 4: 43‑57.
GAJDA Joanna. 2005. Antropologia kulturowa, cz. I. Wprowadzenie do wiedzy o kulturze, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
JASTRZĘBSKA‑GOLONKA Danuta. 2011. Konceptualizacja świata przed- stawionego w języku najnowszego przekładu tekstów Hansa Christiana An- dersena, Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
JAZGARSKA Anna. 2006. „Cień i jego pan »Cień« Hansa Christiana Ander sena”. Rozprawy naukowe i zawodowe PWSZ w Elblągu 1: 187‑205.
JUNG Carl Gustaw. 2011. Archetypy i nieświadomość zbiorowa (przeł. R. Reszke), Warszawa: Wydawnictwo KR.
JUNG Carl Gustaw. 1976. Archetypy i symbole. Pisma wybrane (przeł. J. Pro kopiuk), Warszawa: Czytelnik.
KOPALIŃSKI Władysław. 2006. Słownik symboli, Warszawa: Oficyna Wy dawnicza Rytm.
KORCZAK Andrzej. 2016. „Mircea Eliade i pojęcie archetypu”. Idea. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych 28/2: 357‑374.
LASOŃ‑KOCHAŃSKA Grażyna. 2011. „Gender, Queer i dorastanie – baś nie Hansa Christiana Andersena”. Świat tekstów. Rocznik Słupski 9: 59‑72. LINDE Samuel Bogusław. 1807‑1814. Słownik języka polskiego, t. I, cz. 1., Warszawa: Drukarnia XX. Piiarów.
MALEJ Izabela. 2014. „Archetyp łabędzia w sztuce Michaiła Wrubla”. Slavia Orientalis 63/2: 191‑204.
MONBOURQUETTE Jean. 2002. Oswoić swój cień: jak zaakceptować ciemne strony własnej osobowości (przeł. M. Ciszewska), Poznań: Wydawnictwo W drodze.
NIETZSCHE Fryderyk. 2010. Narodziny tragedii z ducha muzyki (przeł. L. Staff), Łódź‑Wrocław: Nietzsche Seminarium.
NIETZSCHE Fryderyk. 2010. Wędrowiec i jego cień (Ludzkie, antyludzkie, część druga) (przeł. K. Drzewiecki), Łódź‑Wrocław: Nietzsche Seminarium.
OGŁOZA Ewa. 2014. Wokół opowieści Hansa Christiana Andersena. O radości czytania, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
PAJOR Kazimierz. 2004. Psychologia archetypów Junga, Warszawa: Eneteia.
PAJOR Kazimierz. 2005. „Inteligencja archetypów”. Albo albo. Problemy psychologii kultury. Inteligencja archetypów 4: 9‑24.
PÉJU Pierre. 2008. Dziewczynka w baśniowym lesie. O poetykę baśni: w odpowiedzi na interpretacje psychoanalityczne i formalistyczne (przeł. M. Pluta), Warszawa: Wydawnictwo Sic! s. c.
SHALIT Erel. 2017. Cykl życia. Archetypowa droga człowieka (K. Domański, A. Kościuk), Warszawa: Eneteia.
SINKO Zofia. 1984. „Polska recepcja twórczości pani de Staël w pierwszych dekadach XIX wiek”. Pamiętnik literacki 75/2: 45‑92.
SKORUPSKA‑RACZYŃSKA Elżbieta. 2003. Barwy w językowej krea cji świata baśni (na wybranych przekładach), W Barwy świata baśni,
U. Chęcińska (red.), Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
STORCH Maja. 2002. Tęsknota silnej kobiety za silnym mężczyzną (przeł.
R. Reszke), Warszawa: Wydawnictwo Szafa.
SZARGOT Maciej. 2000. „»Cień« wśród cieni”. Literatura na świecie 10‑11: 424‑432.
Leksykon symboli. 1991. R. Jarosiński (red.), Warszawa: Wydawnictwo ROK Corporation SA.
Słownik poprawnej polszczyzny. 1980. W. Doroszewski (red.), Warszawa: Wy dawnictwo PWN .
Słownik staropolski. 1920. A. Krasnowolski, W. Niedźwiedzki (red.), Warsza wa: Wydawnictwo M. Arcta.
http://podteksty.amu.edu.pl/content/czemu‑cieniu‑odjezdzasz‑motyw‑utra ty‑cienia‑w‑literaturze‑europe.html [dostęp: 03.02.2018].
https://sjp.pwn.pl/slowniki/wychodzi%C4%87%20na%20%C5%9Bwiat%C5%82o%20dzienne.html [dostęp: 03.02.2018].
http://longstoryshort.pl/szapoklak/ [dostęp: 02.02.2018].
Copyright (c) 2018 Jesuit University Ignatianum in Krakow
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Autor, zgłaszając swój artykuł, wyraża zgodę na korzystanie przez Wydawnictwo Uniwersystet Ignatianum z utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym.
Wydawca zobowiązuje się szanować osobiste prawa autorskie do utworu.