New Life of the Glagolitic Script. Reactivation of the First Alphabet of the Slavs in Contemporary Croatian Culture

Keywords: Glagolitic script, tradition, croatian glagolitic monuments, communications, culture

Abstract

The Glagolitic alphabet has always been present in a special way in Croatian culture, first as the script of liturgical books, first prints, and from the 13th century on, also as the alphabet of secular literature. Locally, for example on the island of Krk, the Glagolitic script was used in both functions until the 19th century, and later it was only a cultural relic, recorded in many classical works of Croatian literature. In modern times, especially in the 1990s, one can observe the constantly growing popularity of this script, which is treated as an element of Croatian national identity. The interest in the Glagolitic alphabet continues and is manifested, among others, by Glagolitic courses offered for people of all ages, especially for children and adolescents, by reading Glagolitic texts, scientific research, organizing exhibitions, conferences, and the use of the Glagolitic script in contemporary culture (design, inscriptions, decorating objects or bodies). The alphabet has become a specific code available only to a select few, as a cultural identifier of Croatian life.

Author Biography

Edyta Koncewicz-Dziduch, Jesuit University Ignatianum in Krakow

Dr nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa (Wydział Filologiczny Uniwersytetu Jagiellońskiego), adiunkt w Instytucie Kulturoznawstwa i Dziennikarstwa Akademii Ignatianum w Krakowie. Autorka prac z dziedziny współczesnego językoznawstwa i kultury polskiej i słowiańskiej, przemian języka mediów.

Zajmuje się komparatystycznymi badaniami frazeologii słowiańskiej ze szczególnym uwzględnieniem frazeologii animalistycznej i fitonimicznej oraz współczesnymi przemianami w kulturze i językach krajów byłej Jugosławii. Członek Krakowskiego Towarzystwa Popularyzowania Wiedzy o Komunikacji Językowej „Tertium”.

References

Andrzejewski M. (2013). Święci Cyryl i Metody w kulturze muzycznej XIX i pierwszej połowy XX wieku w kontekście oddziaływania idei słowiańskiej, Prace Naukowe Akademii im. J. Długosza w Częstochowie, z. VIII, 59-79.

Brajerski T. (1990) Język staro-cerkiewno-słowiański, Lublin: Wydawnictwo KUL.

Bratulić J. (1995). Leksikon hrvatske glagoljice, Zagreb: Minerva,

Bratulić J. (2009). Glagoljaštvo i glagolizam u crkvenom i društvenom životu Hrvata i Slovenaca, Kolo, br.3-4, 153-166.

Bratulić J. (2011). O hrvatskom identitetu, neposredno. W: Hrvatski identitet: zbornik, Horvat, R, Lukić Z.; Skoko B. (red.), Zagreb: Matica Hrvatska,

Buljubašić I., Rebrina N. (2012). Interdisciplinarni nacini učenja i promidžbe glagoljskog pisma danas. Neprofitni marketing glagoljice kao marke, Hrvatistika, 9-26.

Cvitić F. (2017). Glagoljica pogledom projekta FABULA CROATICA, Slovanská unie, rocznik 2, č. 1, Brno, 48-54.

Dąbrowska-Partyka, M. (2000), Pismo jako znak tożsamości, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Draganić B. (2017). Glagoljično pismo i hrvatska glagoljaška baština u odgojno-obrazovnome sustavu Republike Hrvatske, Hrvatski Jezik, br.1. 14-20.

Leksykon idei wędrownych na słowiańskich Bałkanach. XVIII- XXI w. (2020). G. Szwat-Gyłybowa, D. Gil, L. Miodyński (red.), Hasło: Tradycja głagolicka (Chorwacja) Warszawa: Instytut Slawistyki PAN, 318-323.

Moszyński L. (1999). Głagolica, najstarsze pismo słowiańskie, jako symbol, w: Środkowoeuropejskie dziedzictwo cyrylo-metodiańskie, A. Barciak (red.), Katowice: Wydawnictwo: Instytut Górnośląski.

Nazor A. (2008). Knjiga o hrvatskoj glagoljici: »Ja slovo znajući govorim … «, Zagreb: Erasmus Naklada.

Oczkowa B. (2004). Głagolityzm i neogłagolityzm w Chorwacji, BULLETIN DE LA SOCIÉTÉ POLONAISE DE LINGUISTIQUE, z. LX, 54-63.

Oczkowa B. (2005). Język chorwacki – w poszukiwaniu własnej normy, W: W poszukiwaniu nowego kanonu- reinterpretacje , M. Dąbrowska- Partyka (red.), Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 60-84.

Panasiuk A. (2014). Rynek turystyczny. Studium strukturalne, Warszawa: Difin.

Pavličević D. (2012). Historia Chorwacji , tłum. Ł. Danielewska, Poznań: Wydawnictwo UAM,

Žagar, M. (2009). Hrvatska pisma u srednjem vijeku. W: Povijest hrvatskoga jezika – 1. knjiga: srednji vijek, J. Bratulić i in. (red.), Zagreb: Croatica,

Žubrinić, D. (2006). Hrvatska glagoljica, Zagreb: HKD sv. Jeronima.

Baščanska ploča, Institut z Hrvatski Jezik i Jezikoslovlje, http://ihjj.hr/iz-povijesti/bascanska-ploca/2/ (dostęp: 12.10.2021).

https://www.szkolnictwo.pl/szukaj,Glagolica (dostęp: 10.11.2021.)

Letnja škola glagoljice, Kornić, https://otok-krk.org/krk/ljetna-%C5%A1kola-glagoljice-korni%C4%87-2020 (dostęp: 10.11.2021.)

Glagolijca jučer- danas- sutra: https://www.facebook.com/Glagoljica-ju%C4%8Der-danas-sutra-311620522187921/ (dostęp: 10.11.2021.)

Ljetna Škola Glagoljice: https://www.facebook.com/ljetnaskola.glagoljice (dostęp: 10.11. 2021.)

Published
2022-09-29
How to Cite
[1]
Koncewicz-Dziduch, E. 2022. New Life of the Glagolitic Script. Reactivation of the First Alphabet of the Slavs in Contemporary Croatian Culture. Perspectives on Culture. 38, 3 (Sep. 2022), 443-464. DOI:https://doi.org/10.35765/pk.2022.3803.27.