Literary Works in the Lviv Wiek Młody (1893–1904)

Keywords: Wiek Młody magazine, children, literature, authors, matters

Abstract

A quantitative and qualitative analysis was conducted on literary works published in Wiek Młody [The Young Age], a Lviv magazine for children and youth at the turn of the 20th century. It was determined that around 180 active authors hailed not only from Galicia, but also from other partitions or were in exile. The published literature was characterized by a wide variety of genres (novels, short stories, poems, dramatic works). Wiek Młody had a patriotic character. Predominating themes within it were upbringing and history, often regarding current events. The magazine executed the functions of literary initiation, educational and pedagogic function, providing young readers with diverse literary expressions in the positivist convention.

Author Biographies

Piotr Borek, Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Prof. dr hab. Jego główne zainteresowania naukowo-badawcze to: literatura staropolska, edytorstwo tekstów dawnych, problematyka etniczna, piśmiennictwo okolicznościowe do końca XVIII w., testamentologia, epika historyczna. Autor książek: Ukraina w staropolskich diariuszach i pamiętnikach. Bohaterowie, fortece, tradycja (Kraków 2001); Szlakami dawnej Ukrainy. Studia staropolskie (2002); Od Piławiec do Humania. Studia staropolskie (2005); W służbie Klio. Studia o barokowych pisarzach „minorum gentium” (2011); „Przyszłym czasom swej sławy gotować poprawce”. Studia o literaturze i piśmiennictwie wieków dawnych (2015).

Michał Rogoż, Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Dr hab., prof. UKEN. Jego zainteresowania naukowe obejmują m.in. polski rynek wydawniczy książki i prasy dla młodego odbiorcy, literaturę dla dzieci i młodzieży, cenzurę i propagandę w Polsce Ludowej oraz szerokie spektrum zagadnień prasoznawczych. Autor książek: Czasopisma dla dzieci i młodzieży Instytutu Wydawniczego „Nasza Księgarnia” w latach 1945–1989. Studium historycznoprasowe (2009); Fantastycznie obecne. Anglojęzyczne bestsellerowe cykle powieściowe dla dzieci i młodzieży we współczesnej polskiej przestrzeni medialnej (2015); współautor: Prasa dla dzieci i młodzieży 1824–1918, t. 1–3 (2018).

References

Adamczewski J., (1996), Mała encyklopedia Krakowa, Kraków, Wanda.

Boczar E., (2018) Polskie książki dla dzieci i młodzieży wydawane w Galicji Wschodniej w XIX w., Annales Universitatis Pedagogicae Cracoviensis. Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia nr 16, 3-22. DOI. 10.24917.

Friedrich A., (2019), „Nie tędy droga Szanowny Panie!”. Kwestia kobieca i krytyka emancypacji na łamach „Roli” Jana Jeleńskiego, repozytorium Uniwersytetu Gdańskiego. Pozyskano z: uwb.edu.pl (dostęp 23.05.2023).

Gajkowska C., (1989), Rudnicka z Mrozowickich Zofia, [w:] Polski słownik biograficzny, tom XXXII, s. 612 Hutnikiewicz A., (2012), Młoda Polska. Warszawa: PWN.

Jarowiecki J., (2008), Dzieje prasy polskiej we Lwowie do 1945 roku. Kraków-Wrocław: Księgarnia Akademicka, Wyższa Szkoła Zarządzania „Edukacja”.

Kapusta M., Małopolscy bohaterowie niepodległości. Olga Małkowska (1888-1979) – skauting plus niepodległość. Pozyskano z: https://krakow.ipn.gov.pl, (dostep: 30.05.2023).

Kołodziejska-Smagała Z., (2022), Polish-Jewish female writers and the women’s emancipation movements in the late nineteenth and early twentieth centuries, Aspasia, nr 16, 110-129.

Kowalczyk J., Czyżów Szlachecki. Pozyskano z: http://powstanie1863 .zsi.kielce.pl/index.php?id=c13 (dostęp: 22.05.2023).

Kozicka D., (2003), Wędrowcy światów prawdziwych. Dwudziestowieczne relacje z podróży. Kraków: Universitas.

Kuliczkowska K., Tylicka B. (red.), (1979), Nowy słownik literatury dla dzieci i młodzieży. Warszawa: Wiedza Powszechna.

Łoch E. (red.), (2011), Orient w literaturze i kulturze modernizmu, Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Markiewicz H., (1999), Pozytywizm. Warszawa: PWN.

Mikinka A. E. (2020), Jadwiga Chrząszczewska (1853-1935). Wybrane wątki z życia i twórczości, Rocznik Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza. Łódź, nr 55, 131-146.

Moraczewska B. (2015), Prekursorka instytucjonalnego wychowania małych dzieci w Polsce Maria Weryho Radziwiłłowiczowa (1858-1944), Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość, nr 12, 215-231.

Myrdzik B., Morawska I., Latoch-Zielińska M., (2016), Przestrzenie rzeczywiste i wyobrażone. Metodyczny wielogłos o różnych przestrzeniach, Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Płońska K., (2020), Pseudonim a autor. Metody ustalania autorstwa niepodpisanych lub sygnowanych pseudonimem utworów literackich, Tekstura. Rocznik Filozoficzno-Kulturoznawczy, nr 9, 9-24. DOI. 10.12775/30752.

Rogoż M., Kolasa M., (2017), Itineraria i gawędy podróżnicze w lwowskim „Wieku Młodym” (1893-1904), Rocznik Historii Prasy Polskiej, nr 20 (2), 61-72.

Socha I., (1990), Czasopisma dla młodzieży – literatura piękna – wychowanie literackie (1918-1939), Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach nr 1179, s. 171.

Suchy J., (2018), Kształtowanie się zasad ochrony praw autorskich na gruncie Konwencji Berneńskiej, Piotrkowskie Zeszyty Historyczne, nr 19 (2), 99-109.

Szczuka E., (2013), Waleria Marrene-Morżkowska – literatka i feministka, Nowy Wyszkowiak, nr 41, 8-9.

Urbański P. (red.), (2010), Etos humanistyczny, Warszawa: Wydawnictwo Neriton.

Walasek S., (2013), Rodzina i jej obowiązki wobec najmłodszych na łamach prasy przełomu XIX i XX wieku, [w:] Addenda do dziejów oświaty. Z badań nad prasą XIX i początków XX wieku, red. I. Michalska, G. Michalski, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Wierzbicki A., Historiografia polska doby romantyzmu, Warszawa: Monografie FNP.

Woźniakowski K., (2019), Warszawski „Przyjaciel Dzieci” pod redakcją Jana Skiwskiego (lipiec 1892 – marzec 1911). Część 1: Charakterystyka ogólna, teksty literackie. Rocznik Historii Prasy Polskiej, nr 22 (4), 45-77. DOI: 10.24425.

Zięba N., Miejskie Centrum Kultury w Ostrowcu Świętokrzyskim. Pozyskano z: https://www.facebook.com/140717669314091/posts/3233851373334023/, (dostęp 22.05.2023).

Zyga A., (1983), Krakowskie czasopisma literackie drugiej połowy XIX wieku (1860-1895). Kraków: Wydawnictwo Literackie.

Published
2023-11-28
How to Cite
[1]
Borek, P. and Rogoż, M. 2023. Literary Works in the Lviv Wiek Młody (1893–1904). Perspectives on Culture. 44, 1 (Nov. 2023), 353-370. DOI:https://doi.org/10.35765/pk.2024.4401.24.