Radio Reportage from Professor Tadeusz Kowalski’s journey to Turkey in 1927
Abstract
The object of the analysis is an unpublished text of a radio lecture written by orientalist Tadeusz Kowalski, concerning his scientific journey to Turkey in 1927. The manuscript, which is stored at the Archive of Polish Academy of Arts and Sciences (PAU) in Cracow, consists of 26 pages and had been very carefully edited by the author personally. The aim of this article is to present this valuable text in terms of literary and cultural studies and to prove its reportage genology. The features that determine the genre of the lecture include: actuality, authenticity, the reporter’s personal attitude to the subject, fictionalisation and the use of artistic language. The double culture-forming role of Kowalski’s reportage was also underlined. Firstly, the reportage provided the audience with reliable and humorously presented knowledge about interwar Turkey (it can still fulfil this role once it is available to the wider public). Secondly, it shows a different face of the usually formally portrayed scholar.
References
Bachura-Wojtasik, J. i Sygizman, K. (2018). Motyw podróży w reportażu radiowym. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica, nr 5(51), 11–29. DOI: 10.18778/1505-9057.51.02
Balcerzan, E. (2013). Literackość. Modele, gradacje, eksperymenty. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
Dulska, A.K. i Dulski, R. (2021). Halo, halo! Niepodległa w eterze. Radio i radiofonia w Polsce 1918–1989. Kraków: Księgarnia Akademicka.
Dziurzyńska, E. (1999). Podróże naukowe Tadeusza Kowalskiego w świetle materiałów archiwalnych. W R. Majkowska (red.), Tadeusz Kowalski 1889–1984. Materiały z Posiedzenia Naukowego PAU w dniu 19 czerwca 1998 r. Kraków: PAU, 29–53.
Filipowska, S. (2017). Obraz dziewiętnastowiecznego Stambułu w polskiej i tureckiej literaturze wspomnieniowej. Kraków: Księgarnia Akademicka.
Kowalska-Lewicka, A. (1999). Tadeusz Kowalski w oczach córki. W R. Majkowska (red.), Tadeusz Kowalski 1889–1984. Materiały z Posiedzenia Naukowego PAU w dniu 19 czerwca 1998 r. Kraków: PAU, 67–78.
Kowalski, T. (niepublikowany). Odczyt dla Polskiego Radia z 1927 roku. Oddział Archiwum PAU w Krakowie pod sygnaturą K III – 4, cz. I, j. 99.
Kowalski, T. (1924). Angora. Czas, nr 12, 2–3.
Kowalski, T. (1925a). Odwiedziny w Adampolu, kolonii polskiej nad Bosforem (z dziennika podróży do Turcji). Czas, nr 298, 4.
Kowalski, T. (1925b). Turcja powojenna. Lwów–Warszawa–Kraków: Ossolineum.
Kowalski, T. (1927). Podróż naukowa polska do Azji Mniejszej. Rocznik Orientalistyczny, t. V, 240–5.
Kowalski, T. (1930). Recenzja książki Jana Rostafińskiego „Autem i arabą przez Anatolię”. Przegląd Współczesny, t. XXXIV, 154–159.
Majda, T. (red.). (2013). Urzeczeni Orientem: listy profesora Ananiasza Zajączkowskiego do profesora Tadeusza Kowalskiego 1925–1948. Warszawa: Wydawnictwo Agade.
Maziarski, J. (2006). Reportaż. W G. Gazda i S. Tyniecka-Makowska (red.), Słownik rodzajów i gatunków literackich. Kraków: Universitas, 634–635.
Pleszkun-Olejniczakowa, E. (2004). O reportażu radiowym. W K. Stępnik i M. Piechota (red.), Reportaż w dwudziestoleciu międzywojennym. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 115–123.
Pleszkun-Olejniczakowa, E. (2005). Reportaż: wokół pochodzenia, definicji i podziałów. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica 7/2, 3–27.
Poradzisz, J. (1973). Materiały Tadeusza Kowalskiego. Biuletyn Archiwum Polskiej Akademii Nauk, Warszawa: PAU, 52–99.
Rejter, A. (2000). Kształtowanie się gatunku reportażu podróżniczego w perspektywie stylistycznej i pragmatycznej. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Stachowski, M. (2018). Nieznany wiersz okolicznościowy orientalisty Tadeusza Kowalskiego. LingVaria, nr 1(25), 219–223. DOI: 10.12797/ LV.13.2017.25.16.
Sztachelska, J. (2013). Reportaż. Z historii gatunku w wieku XIX. Białostockie Studia Literaturoznawcze, nr 4, 153–170.
Wójciszyn-Wasil, A. (2012). Sztuka radiowa w Polsce i jej krytyka do 1939 roku. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Zajączkowski, A. (1953). Tadeusz Kowalski i jego prace orientalistyczne. Rocznik Orientalistyczny, t. XVII, s. X–XVI.
Żyrek-Horodyska, E. (2017). Reportaż literacki wobec literatury. Korzenie i teorie. Pamiętnik Literacki, t. CVIII, z. 4, 119–131. DOI: 10.18318/ pl.2017.4.8.
Copyright (c) 2021 Jesuit University Ignatianum in Krakow
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Autor, zgłaszając swój artykuł, wyraża zgodę na korzystanie przez Wydawnictwo Uniwersystet Ignatianum z utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym.
Wydawca zobowiązuje się szanować osobiste prawa autorskie do utworu.
