Efforts for the Restoration of the Faculty of Theology to the Jagiellonian University in Reports of Faculty Members to the Primate of Poland Cardinal Stefan Wyszynski (1956–1958)
Abstract
By decision of the Stalinist Council of Ministers of the People’s Republic of Poland on August 11, 1954, after more than 550 years, the Faculty of Theology became detached from Jagiellonian University and incorporated into the Academy of Catholic Theology in Warsaw. This meant that Krakow would lose its academic rights within theology. After the political thaw in October 1956, the government cut itself off from the policies of the past years, from their methods and decisions. Therefore, the professors of the Faculty of Theology at the Jagiellonian University, working at the Academy of Catholic Theology in Warsaw, began making efforts to restore the Faculty of Theology to the Jagiellonian University. They were supported by the Primate of Poland, Cardinal Stefan Wyszyński.
The author discusses this issue by drawing on more than a dozen reports by Krakow professor priests addressed to the Primate of Poland Cardinal S. Wyszynski between 1956 and 1958, which chronicle their endeavors to restore the Faculty of Theology to Jagiellonian University. However, as it was to turn out, the period of the so-called “political thaw” soon came to an end, and the leadership of the communist ruling party never once entertained the thought of returning the Theological Faculty to Jagiellonian University. The reports of the members of the former Theological Faculty of Jagiellonian University bear witness to their wishes and spirited work. The author shows this by chronologically presenting reports as stages of the struggle against a system in which the presence of a Faculty of Theology at any public university was impossible.
References
Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego (AUJ), sygn. WT II 20, Protokoły posiedzeń Rady Wydziału Teologicznego UJ (1953-1954), Sprawozdanie z posiedzenia profesorów i asystentów WT UJ z 30 IX 1954 r.
Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie (AKMKr), poszyt b. sygn. pt. „Starania o powrót Wydziału Teologicznego na Uniwersytet Jagielloński”.
Archiwum Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie (AUPJP2), sygn. Sp-4, Spuścizna ks. Władysława Wichra.
Archiwum Krakowskiej Kapituły Katedralnej (AKKK), b. sygn. Spuścizna ks. Ignacego Różyckiego.
Jan Paweł II, Pielgrzymki do Ojczyzny. Przemówienia. Homilie, Wyd. „Znak”, Kraków 2005.
Czaczkowska, E. (2013). Kardynał Wyszyński. Biografia, Kraków: Wydawnictwo „Znak”.
Dudek, A., Gryz R. (2003). Komuniści i Kościół w Polsce (1945-1989), Kraków: Wydawnictwo „Znak”.
Kubiś, A. (2005). Papieski Wydział Teologiczny w Krakowie w latach 1954-1981, Kraków: Wydawnictwo Naukowe PAT.
Mandziuk, J. (1999). Dzieje Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie (1954-1999), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe UKSW.
Prokop, K. R. (2008). Ksiądz Tadeusz Glemma (1895-1958). Profesor i dziekan Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków: Wydawnictwo Naukowe PAT.
Roszkowski, W. (1991). Najnowsza historia Polski 1918-1980, Londyn: Polonia Book Fund.
Sondel, J. (2012). Słownik historii i tradycji Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków: Universitas.
Łatka, R. (2017). Koniec odwilży w relacjach państwo-Kościół (1957-1958) z perspektywy kard. Stefana Wyszyńskiego. W: w: M. Krzysztofiński i J. Wołczański (red.). Christus vincit. Księga dedykowana Biskupowi Edwardowi Frankowskiemu w 80. rocznicę urodzin. Kraków-Rzeszów-Stalowa Wola, Toruń, s. 313-334.
Artykuły w czasopismach z przydzielonym identyfikatorem DOI
Kubiś, A. (2008). Z dziejów usuwania teologii/Wydziałów Teologicznych z uniwersytetów. Studia Nauk Teologicznych. t. 3, 2008, s. 49-61. DOI 10.24425/snt.2008.133789.
Łuczak, W. (2015). Unieważnić „stalinowski rozbiór” Uniwersytetu Jagiellońskiego – walka o powrót oderwanych Wydziałów w latach 1956-1957. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace historyczne 142, z. 1(2015), s. 149-165. DOI 10.4467/20844069PH.15.010.3506.
Artykuł w czasopiśmie bez przydzielonego identyfikatora
Barcik, M. (2000). Próba przywrócenia Wydziału Teologicznego na Uniwersytecie Jagiellońskim (1956-1957). Studia Historyczne R. XLIII, 2000, z. 4 (171), s. 665-678.
Copyright (c) 2023 Perspectives on Culture
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Autor, zgłaszając swój artykuł, wyraża zgodę na korzystanie przez Wydawnictwo Uniwersystet Ignatianum z utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym.
Wydawca zobowiązuje się szanować osobiste prawa autorskie do utworu.
