Czas i zmysły

korelacja i transformacja w tekstach apokaliptycznych na przykładzie 11 rozdziału Apokalipsy św. Jana

Słowa kluczowe: czas, zmysły, Apokalipsa, trauma, świadkowie

Abstrakt

Apokaliptyka biblijna wypracowała własny język ujęć temporalnych. Z racji specyfiki gatunku i związanej z tym retoryki oraz prowadzonego za jej pośrednictwem procesu perswazji zostają one bardzo mocno powiązane ze zmysłami. Ciekawym przykładem ze względu na kumulację zarówno określeń temporalnych, jak i sensorów jest jedenasty rozdział Apokalipsy według św. Jana. Ich korelacja i transformacja w obrębie 19 wersetów zostaje wpleciona w obrazy o bardzo bogatej wymowie, zaczerpnięte zarówno ze Starego, jak i Nowego Testamentu, przedstawione lapidarnie, w sposób właściwy dla tego tekstu kultury. Ciekawe jest ujęcie wspomnianych transformacji od strony gramatycznej, gdyż odzwierciedla myśl semicką werbalizowaną za pomocą koine. Warta uwagi jest także eufonia, istotna w tych tekstach kultury, z racji specyfiki ich kształtowania się i funkcjonowania społeczności. Wielopłaszczyznowość ujęcia tematu transformacji czasu w Apokalipsie według św. Jana wydaje się niezwykle oryginalna na tle innych tekstów literackich.

Biogram autora

Joanna Nowińska, Uniwersytet Śląski w Katowicach

Dr hab., teolog biblista, adiunkt na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Śląskiego, specjalizacja naukowa: apokaliptyka kanoniczna, rola zmysłów w procesie perswazji w tekstach biblijnych, autorka m.in. Co słyszysz poza słowem? Sound design Apokalipsy św. Jana (RSB 47, Warszawa, Vocatio 2016); Eufonia, sensoryka i intertekstualność w komunikacji perswazyjnej na przykładzie tekstu z pogranicza kultur – J 8, 1–11 („Res Rhetorica” 10(2023)3, s. 29–43).

Bibliografia

Louw, J. P., Nida E. A., Greek-English Lexicon Based on Semantic Domains. Edycja elektroniczna: Bible Works 10.

Thayer, J.H. Greek-English Lexicon of the New Testament. Edycja elektroniczna: Bible Works 10.

Aune, D. E. (1996). Revelation 6-16. Nashville: Thomas Nelson Publishers

Avrahami, Y. (2012). The Senses of Scripture: Sensory Perception in the Hebrew Bible. New York: T&T Clark

Mędala, S. (). Ewangelia według św. Jana. Wstęp, przekład z oryginału, komentarz. Częstochowa: Edycja św. Pawła

Nowińska, J. (2016). Co słyszysz poza słowem? Sound design Apokalipsy św. Jana. Warszawa: Vocatio

Nowińska, J. (2006). Bóg Panem czasu i wydarzeń. Studium nad czasownikiem ἐδόθη w Apokalipsie św. Jana. W: S. Hałas i P. Włodyga (red.), Pan moją mocą i pieśnią (Ps 118,14). Prace dedykowane Księdzu Profesorowi Tadeuszowi Brzegowemu w 65. rocznicę urodzin. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 159-168.

Nowińska, J. (2015). Oὐαὶ w Apokalipsie św. Jana - groźba czy przestroga ze strony kochającego Boga. W: P. Goniszewski i C. Korzec (red.), „To urzeczywistniajcie w Kościele, co w Chrystusie Jezusie” (Flp 2,5). Księga pamiątkowa dla Księdza Profesora Jana Flisa w 70. rocznicę urodzin. Szczecin: Volumina.pl, 507-521.

Nowińska, J. (2019). Jak tyka zegar apokaliptyczny. Ujęcia temporalne w apokaliptyce Starego Testamentu. W: G. M. Baran (red.), „Dla dobra Jego Ciała, którym jest Kościół” (Kol 1,24). Księga pamiątkowa Księdza Profesora Antoniego Paciorka z okazji Złotego Jubileuszu Kapłaństwa. Częstochowa: Edycja św. Pawła, 311-335.

Faraoanu, I. (2015). The Unity od The God's People. The Two Witnesses of the Revelation 11,4-13, European Journal of Science and Theology, nr 4(11), 95-105.

Karczewski, M. (2019). Znaczenie terminu ὥρα („godzina”) w Apokalipsie Janowej, Verbum vitae, nr 35, 279-306.

McLean, J. A. (2011). The Chronology of the Two Witnesses in Revelation 11, Biblioteca Sacra nr 168, 460-471.

Müller, E. (2002). The Two Witnesses of Revelation 11, Journal of The Adventist Theological Society, nr 2(13), 30-45.

Opublikowane
2024-06-29
Jak cytować
[1]
Nowińska, J. 2024. Czas i zmysły: korelacja i transformacja w tekstach apokaliptycznych na przykładzie 11 rozdziału Apokalipsy św. Jana. Perspektywy Kultury. 45, 2 (cze. 2024), 93-106. DOI:https://doi.org/10.35765/pk.2024.4502.08.
Dział
Transformacje w czasie: Chrześcijaństwo