Wieczna przyroda i przemijający człowiek w Zwierciadle morza Josepha Conrada i Zapiskach myśliwego Iwana Turgieniewa
Abstrakt
Tym, co wyróżnia Zapiski myśliwego Turgieniewa i Zwierciadło morza Conrada, jest wierna obserwacja połączona z niezwykłą świadomością przedstawianych miejsc. W swoisty realistyczny i impresjonistyczny sposób obaj pisarze ukazują wieczną przyrodę – las i morze – jako potężną siłę obojętną na los przemijającego człowieka, jako zwierciadło życia, sumienia i problemów. Świat przyrody – kompletny i samowystarczalny – egzystuje doskonale bez ingerencji człowieka. Zarówno nieprzeniknione, ponure lasy, jak i bezkres samotnych wód są czynnikami mającymi wpływ na losy bohaterów Conrada i Turgieniewa lub kształtującymi je. Natura wpływa na emocje bohaterów i daje poczucie ciągłości istnienia. W Zapiskach myśliwego oraz w Zwierciadle morza człowiek żyje blisko natury, a nawet w jedności z nią. Refleksje nad przyrodą skłaniają do rozmyślań nad przemijaniem rzeczy i dążeniem do wolności. Podczas gdy w Zapiskach Turgieniewa przyroda jest wyznacznikiem wartości moralnych, kryterium oceny działań człowieka oraz obrazem jego wewnętrznego świata, u Conrada stanowi pretekst do wyrażania wartości etycznych – przede wszystkim etosu pracy, wierności, honoru, solidarności i poszukiwania sensu istnienia.
Bibliografia
Bendz, E. (1995). Joseph Conrad: An Appreciation. Conrad: Eastern and Western Perspectives: 4. Wiesław Krajka (red.). New York: Columbia University Press.
Cecil, D. (1949). Poets and Story-Tellers. London: Constable.
Conrad J. (1968). Listy. Zdzisław Najder (red.). Halina Carroll-Najder (przekł). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Conrad J. (1983–2008). The Collected Letters of Joseph Conrad. 9 t. F. R. Karl, L. Davies, O. Knowles, G. M. Moore, and J. H. Stape (red). Cambridge: Cambridge University Press.
Conrad, J. (1972-1996). Zwierciadło morza. Dzieła, t. I-XXVIII. Z. Najder (red.). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Crankshaw, E. (1976). Joseph Conrad. Some Aspects of the Art of the Novel. London: Macmillan.
Freeborn, R. (1960). Turgenev: The Novelist’s Novelist. Glasgow: Oxford University Press.
Jean-Aubry, G. (1927). Joseph Conrad. Life and Letters. T. 1-2. London: Heinemann.
Guerard, A. (1958). Conrad the Novelist. Cambridge: Harvard University Press.
Kirschner, P. (1968). Conrad: The Psychologist as Artist. Edinburgh: Oliver & Boyd.
Ledkovsky, M. (1973). The Other Turgenev: From Romanticism to Symbolism. Würzburg: Jal-verlag.
Magarshack, D. (1954). Turgenev. A Life, London: Faber and Faber.
Najder, Z. (2001). Życie Conrada Korzeniowskiego. T. 1-2. Gdańsk: Wydawnictwo „Tower Press”.
Schapiro, L. (1978). Turgenev. His Life and Times. Oxford: Oxford University Press.
Ray, M. (1990). Joseph Conrad. Interviews and Recollections. London: Macmillan.
Ripp, V. (1980). Turgenev’s Russia. From Notes of a Hunter to Fathers and Sons. Ithaca: Cornell University Press.
Turgieniew, I. (1987). Zapiski myśliwego. Warszawa: Wydawnictwo Współpraca.
Тургенев И. С. (1978-2014). Письма в 18 т. М.П. Алексеев (red.). Москва: Наука, 1978-2014.
Watt, I. (1979). Conrad in the Nineteenth Century. Berkeley: University of California Press.
Yarmolinsky, A. (1959). Turgenev the Man, his Art and his Age. New York: Orion Press.
Copyright (c) 2024 Perspektywy Kultury
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor, zgłaszając swój artykuł, wyraża zgodę na korzystanie przez Wydawnictwo Uniwersystet Ignatianum z utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym.
Wydawca zobowiązuje się szanować osobiste prawa autorskie do utworu.
