Przekształcenia klasyki literackiej w XXI wieku
przypadek Anne of Green Gables L.M. Montgomery
Abstrakt
Klasyka literacka jest ponadczasowa z definicji, ale paradoksalnie również przechodzi przemiany w czasie dzięki niezliczonym adaptacjom. Jednym z interesujących zjawisk kultury XXI w. jest popularność powieści graficznych opartych na tekstach klasyki. Przykłady można mnożyć. W kręgu literatury anglojęzycznej swoich adaptacji doczekały się m.in. powieści Jane Austen, Josepha Conrada, Charlesa Dickensa, C.S. Lewisa, Virginii Woolf. Moje analizy w tym artykule skupiają się na klasycznej powieści Anne of Green Gables (1908) kanadyjskiej pisarki L.M. Montgomery i opartej na niej powieści graficznej pod tym samym tytułem, stworzonej przez M. Marsden i B. Thummler (2017). W tym studium przedstawione zostały sposoby, w jaki klasyka literacka sprzed wieku jest przekształcana we współczesną powieść graficzną oraz główne kierunki zmian. Podstawowe problemy badawcze brzmią: W jaki sposób kształtowany jest czas akcji w oryginale oraz w powieści graficznej? W jaki sposób zmienia się (jeśli się zmienia) kreacja miejsca akcji, bohaterowie, fabuła? Celem artykułu jest analiza tych wszystkich przekształceń, ustalenie rządzących nimi zasad oraz ich wpływu na wymowę utworu.
Bibliografia
Ahmansson, G. (1991). A Life and Its Mirrors: A Feminist Reading of L. M. Montgomery’s Fiction. Uppsala.
Baetens, J., Frey, H. (2014). The Graphic Novel: An Introduction. Cambridge.
Birek, W. (2009). Powieść graficzna. Zagadnienia Rodzajów Literackich, z.1-2. 248.
Doody, M.A., Barry W. E. (1997). Literary Allusion and Quotation in „Anne of Green Gables”. W: Montgomery, L. M., The Annotated Anne of Green Gables. New York, Oxford, 457-462.
Fingeroth, D. (2008). The Rough Guide to Graphic Novels. London.
Hescher, A. (2016). Reading Graphic Novels. Genre and Narration. Berlin/Boston.
Konefał, J. S. (2015). Powieści graficzne. Leksykon. Warszawa.
Kukkonen, Karin (2013). Studying comics and graphic novels. Chichester, West Sussex.
Marsden, M., Thummler, B. (2017). Anne of Green Gables – a graphic novel. Kansas City, Missouri.
McIntosh, A., Gagnon, C., Besner, N. (2009), Anne of Green Gables. W: The Canadian Encyclopedia, https://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/article/anne-of-green-gables, dostęp: 13.11.2023.
Montgomery, L. M. (1997) The Annotated Anne of Green Gables. New York, Oxford.
Montgomery, L. M. (2022) Anne z Zielonych Szczytów, przeł. A. Bańkowska. Warszawa.
Rządkowski, M. (2014). From comic strips to the graphic novel: landmarks in the development of the form W: O. Glebova (red.), Genre in Contemporary English Studies. Częstochowa, 109-121.
Szyłak, J. (2016). Coś więcej, czegoś mniej. Poszukiwania formuły powieści graficznej w komiksie 1832-2015. Poznań.
Tuszyńska, K. (2015). Narracja w powieści graficznej. Warszawa.
Williams, Paul (2020). Dreaming the Graphic Novel: the Novelization of Comics. New Brunswick.
Wróblewski, M. (2016). Powieść graficzna. Studium gatunku w perspektywie kognitywistycznej, Łódź.
Copyright (c) 2024 Perspektywy Kultury
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor, zgłaszając swój artykuł, wyraża zgodę na korzystanie przez Wydawnictwo Uniwersystet Ignatianum z utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym.
Wydawca zobowiązuje się szanować osobiste prawa autorskie do utworu.
