Sztucznej mądrości nie będzie

Abstrakt

Przedmiotem artykułu jest analiza konsekwencji aksjologicznych redukcji kultury współczesnej poddanej oddziaływaniu narastającego kultu sztucznej inteligencji. Jej coraz powszechniejsze aplikacje powodują przekonanie o społecznej racjonalności modelu działań pomijających rzeczywistą obecność, ale i potrzebę wartości autotelicznych w całokształcie rzeczywistości kulturowej człowieka zarówno w jej wymiarze realnym, jak i wirtualnym. Artykuł podejmuje próbę doprecyzowania specyfiki wartości autotelicznych oraz rezultat ich nieobecności w celach i naturze działań opartych na sztucznej inteligencji oraz jej odmianie w postaci cyberinteligencji w systemie cywilizacji hybrydowej, a więc w połączeniu rzeczywistości pojętej w sposób klasyczny i wirtualny. W celu wskazania istotnego naruszenia jej kulturowej spójności oraz coraz istotniejszych dysfunkcji podniesiony został problem relacji, w jakiej sztuczna inteligencja pozostaje w stosunku do praw człowieka zarówno w ich wymiarze indywidualnym, jak i wspólnotowym. To pomijane w ujęciach posthumanistycznych zagadnienie budzi coraz większy niepokój ze względu na ukrywanie egzystencjalnego zagubienia oraz zagrożenia, jakie w obszarze praw i bezpieczeństwa kulturowego współczesnego człowieka stawia agresywna aneksja przestrzeni i wartości życia codziennego przez zaawansowane zastosowania technicznego modelu inteligencji.