Zarządzanie materialnym dziedzictwem judaizmu

wybrane problemy

DOI: https://doi.org/10.35765/pk.2025.4801.15
Słowa kluczowe: dziedzictwo judaizmu, zarządzanie szlakami dziedzictwa kulturowego, funkcje zarządzania, Szlak Kultury Żydowskiej w Żarkach

Abstrakt

Celem artykułu jest określenie potencjału i możliwości wykorzystania wiedzy z zakresu współczesnego zarządzania w odniesieniu do ochrony i promocji dziedzictwa materialnego judaizmu oraz przekazanie konkretnych rekomendacji dotyczących tej sfery. Celem cząstkowym jest analiza uwarunkowań kulturowych, które wywierały wpływ na kształtowanie się relacji między chrześcijanami a wyznawcami judaizmu. Kulturowa kategoria Inności („swój-obcy”) częściowo wyjaśnia mechanizm wzajemnego postrzegania chrześcijan i reprezentantów narodu wybranego. Do badań na potrzeby niniejszego opracowania wybrano metodę desk research. Przeprowadzono krytyczną analizę literatury przedmiotu i prasy specjalistycznej, zastosowano też metodę analizy opisowej. W ramach studium przypadku analizie poddano Szlak Kultury Żydowskiej w Żarkach (woj. śląskie). Uzyskane wyniki pokazują, że Polacy chętnie podejmują działania na rzecz ochrony i promocji dziedzictwa judaizmu. Świadczy to o potrzebie utrzymywania wzajemnie dobrych relacji. Aby sprawnie chronić materialne dziedzictwo judaizmu, warto czynić to jednak zgodnie z nauką o zarządzaniu. Zarządzanie w warstwie teoretycznej musi się mieścić w paradygmacie systemowym, uwzględniającym podejście holistyczne, natomiast od strony praktycznej uwzględniać ujęcie funkcjonalne.

Biogramy autorów

Barbara Pabian, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

Pracownik naukowo-dydaktyczny Katedry Zarządzania Marketingowego i Turystyki Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach. Autorka i współautorka 150 prac naukowych, w tym monografii, wydanych w prestiżowym wydawnictwie Taylor&Francis Group: London: New York: Boca Raton, a także wysoko punktowanych artykułów, opublikowanych w czasopismach z listy MNISW. Obecnie główne obszary jej zainteresowań badawczych dotyczą problematyki zrównoważonego zarządzania w biznesowym środowisku wielokulturowym oraz w turystyce. Za całokształt działalności badawczej i popularyzatorskiej otrzymała Nagrodę Miasta Częstochowy w Dziedzinie Kultury za rok 2018.

Arnold Pabian, Politechnika Częstochowska

Specjalista z zakresu zarządzania i marketingu, zatrudniony w Politechnice Częstochowskiej. Jest autorem ponad 330 publikacji, w tym kilkudziesięciu monografii. W ostatnich latach opublikował we współautorstwie następujące pozycje zwarte: Wielokulturowość w szkolnictwie wyższym. Zarządzanie i komunikacja z cudzoziemcami z perspektywy różnic kulturowych (PWN, Warszawa 2019), Sustainability in Project Management. A Functional Approach (Taylor & Francis Group, Boca Raton, London, New York 2021), Managing Customer Relationships Using Customer Care Techniques (Taylor & Francis Group. Boca Raton, London, New York 2024). Uczestnik kongresów międzynarodowych, konferencji i seminariów, organizator wielu konferencji naukowych krajowych i międzynarodowych. doktora. Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi za działalność na rzecz rozwoju nauki, Srebrnym Krzyżem Zasługi, Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Złotym Medalem za Długoletnią Służbę oraz innymi medalami i nagrodami.

Bibliografia

Banasiewicz E. (2001). Obraz Żyda i kultury żydowskiej w folklorze polskim. Literatura Ludowa, nr 2, 39-50.

Bukowski, W., Noga, Z. (1998). Żydzi w Polsce. Swoi czy obcy? Katalog wystawy. Kraków.

Cała A. (1988). Wizerunek Żyda w polskiej kulturze ludowej. Warszawa: Oficyna Naukowa.

Gaweł Ł. (2011). Szlaki dziedzictwa kulturowego. Teoria i praktyka zarządzania, Kraków: Wydawnictwo UJ.

Gmina Lelów. Pozyskano z: https://www.lelow.pl/kategorie/swieto-ciulimu-czulentu (dostęp: 15.10.2023).

Jastrzębski J. (1989). Żyd jako „obcy” i jako „swój” w kulturze wsi polskiej XIX w., Literatura Ludowa, nr 4/6, 31-48.

Jones, G., George, J. (2011). Essentials of Contemporary Management. New York: McGraw-Hill.

Juska, J. M. (2018). Integrated Marketing Communication. Advertising and Promotion in a Digital World. New York: Routledge Taylor&Francis Group.

Pabian B. (2008). Nadzieja na szczęście? Portret Żyda w domach częstochowskich. Literatura Ludowa, nr 2, 39-49.

Portal Miasto i Gmina Żarki. Pozyskano z: https://www.turystykazarki.pl/# (dostęp: 07.11.2023).

Projekt Szlaki kulturowe jako medium zmian w kulturze. Pozyskano z: http://www.szlaki.sgpm.krakow.pl/szlak-kultury-zydowskiej (dostęp: 15.10.2023).

Serwis Rzeczypospolitej Polskiej. Pozyskano z: https://www.gov.pl/web/rolnictwo/gotowe-dania-i-potrawy11 (dostęp: 15.10.2023).

Stoner, J., Freeman, E., Gilbert, D. (2011). Kierowanie. Warszawa: PWE.

Tokarska-Bakir, J. (2004). Rzeczy mgliste. Eseje i studia. Sejny: Wydawnictwo Pogranicze.

Unterman, A. (1989). Żydzi. Wiara i życie. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie.

Viva El Mundo. Pozyskano z: http://viva-elmundo.blogspot.com/2014/10/na-szlaku-kultury-zydowskiej-w-zarkach.html (dostęp: 17. 09.2023).

Opublikowane
2025-03-30
Jak cytować
[1]
Pabian, B. i Pabian, A. 2025. Zarządzanie materialnym dziedzictwem judaizmu: wybrane problemy. Perspektywy Kultury. 48, 1 (mar. 2025), 239-254. DOI:https://doi.org/10.35765/pk.2025.4801.15.
Numer
Tom 48 Nr 1 (2025): O problemach z Tytusem: komiksowe reprezentacje polskiej rzeczywistości społecznej i kulturowej
Dział
Varia

Copyright (c) 2025 Perspektywy Kultury

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Autor, zgłaszając swój artykuł, wyraża zgodę na korzystanie przez Wydawnictwo Uniwersystet Ignatianum z utworu na następujących polach eksploatacji:

  1. utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
  2. zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
  3. rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
  4. wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
  5. rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
  6. publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym. 

Wydawca zobowiązuje się szanować osobiste prawa autorskie do utworu.