Władysław Kościelski in Vidin and Shumen

Keywords: Springtime of Nations, Ottoman Empire, Polish emigration, the Balkans, Władysław Kościelski (Sefer Pasza)

Abstract

This article addresses the activities of Władysław Kościelski, who came from Kuyavia (Szarlej, at Lake Gopło) in the Ottoman Empire. He first found himself in the Balkans in 1849, intending to make his way into the ranks of the Hungarian insurgents. When this uprising failed, his plans changed and he went to Vidin – a camp for refugees from Hungary – on behalf of the Agency and at the request of Michał Czajkowski. His deeds in the camp were met with mixed reactions. He finally left the Ottoman Empire in 1852 because of some disagreements, reappearing there at the beginning of the Crimean War. After the war, he remained in the Sultan’s service for a long time, making a military and political career for himself.

Author Biography

Hieronim Kaczmarek, Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych Polskiej Akademii Nauk

Dr hab., zatrudniony w Instytucie Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych Polskiej Akademii Nauk, historyk, muzeolog, zajmujący się badaniami nad historią obecności Polaków na Bliskim Wschodzie oraz recepcją cywilizacji starożytnego Egiptu w Polsce. Jest autorem szeregu artykułów i kilku książek poświęconych tym problemom badawczym.

References

BCz = Biblioteka Czartoryskich sygn. akt 5246, 5431, 5440, 5471, 5595, 5608, 5664, 5675, 5677, 8275, III 5369, IV 5595, Ew. 1187, Ew. XVII 1245.

WAPP = Wojewódzkie Archiwum Państwowe w Poznaniu akta Pr Pol [Prezydium Policji] sygn. 824, NP. [Naczelne Prezydium] sygn. IX Oa 16 nr 1921.

Bagieński, F. (1987). Wspomnienia starego Wołyniaka. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.

Bieliński, S. (1852). Polacy w Turcji po upadku rewolucji węgierskiej. Poznań: Nakładem Księgarni Jana Konstantego Żupańskiego.

Bieliński, S. i Ruszczewski, H. (1960). Dziennik czynności i wypadków podczas misji gen. Wysockiego do Turcji od 11. XII. 1853 do 9. II. 1855. Oprac. J. Fijałek, „Rocznik Biblioteki PAN w Krakowie”, R. VI, 111–233.

Boniecki, A. (1907). Herbarz polski. I Wiadomości historyczno-genealogiczne o rodach szlacheckich, XI. Warszawa: Skład Główny Gebethner i Wolff.

Borejsza, J. (1963). W kręgu wielkich wygnańców (1848–1895). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Brzeżański, A. (1893). Pamiętniki pułkownika… z roku 1848, wyd. Witold Leitgeber. Kraków: Księgarnia Władysława Poturalskiego.

Brzozowski, K. (1892). Miesiąc maj 1848. Luźne wspomnienia. Lwów: Czcionkami Drukarni „Dziennika Polskiego” pod zarządem Franciszka Kattnora.

Chłędowski, K. (1957). Pamiętniki. T. I: Galicja 1843–1880. Kraków: Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich.

Chudzikowska, J. (1982). Dziwne życie Sadyka Paszy. O Michale Czajkowskim. Warszawa: Instytut Wydawniczy.

Cichosz, P. (2006). Władysław Kościelski jako Agent Główny Hotelu Lanbert w Stambule w latach 1850–1852. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin – Polonia, vol. LXI, Sectio F, 21–41.

Czajkowski, M. (1962). Moje wspomnienia o wojnie roku 1854. Warszawa: Ministerstwo Obrony Narodowej.

Czapska, M. (1938). Ludwika Śniadecka. Warszawa: Biblioteka Polska.

Dach, K. (1981). Polsko-rumuńska współpraca polityczna w latach 1831–1852. Warszawa: Warszawska Oficyna Wydawnicza Gryf.

Dopierała, K. (1988). Emigracja polska w Turcji w XIX i XX wieku. Lublin: Wydawnictwo Polonia.

Guttry, A. (1891). Pamiętniki z lat 1848, 46, 47. T. I. Poznań: Nakładem L. Rzepeckiego.

Handelsmann, M. (1949). Adam Czartoryski. T. III. Warszawa: Towarzystwo Naukowe Warszawskie.

Hass, L. (1982). Wolnomularstwo w Europie środkowo-wschodniej w XVIII i XIX w. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Hass, L. (1999). Wolnomularze polscy w kraju i na świecie. 1821–1999. Słownik biograficzny. Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM.

Jenerał Zamoyski (1922). T. V. Poznań: Nakładem Biblioteki Kórnickiej.

Kaczmarek, H. (1986). Kujawsko-wielkopolski epizod życia Sefera Paszy. Nurt. Miesięcznik społeczno-kulturalny, 236, 6–9.

Kaczmarek, H. (1999). Sefer Pasha – Władysław Kościelski. W: War and Peace. Ottoman-Polish Relations in the 15th–19th Centuries. Istanbul: Turkish Republic Ministry of Culture General Directorate of Monuments and Museums, 89–93.

Kaczmarek, H. (2000). Sefer Pasza – Władysław Kościelski. W: Wojna i pokój. Stosunki polsko-tureckie w XV–XIX wieku. Warszawa: Muzeum Narodowe w Warszawie, 84–89.

Kieniewicz, S. (1968–1969). Kościelski Władysław. PSB XIV, 424–426.

Klaczko, J. (1919). Pisma z lat 1849–1851, zebrał B. Erzepki, cz. II. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha.

Korzeliński, S. (1875). Wyjazd na miejsce internowania w Kutahii 1849 przez… W: Sobótka. Księga zbiorowa na uczczenie pięćdziesięcioletniego jubileuszu Seweryna Goszczyńskiego. Lwów: Nakładem Przedpłacicieli w komisie Ksiegarni Gubrynowicza i Schmidta, 260–261.

Kołodziejczyk, R. (1983). Jan Bloch (1836–1902). Szkic do portretu „króla polskich kolei”. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Koszczyc, W. (1874). Wschód: ze Stambułu do Angory. Lwów: Nakładem i Drukiem A.J.O. Rogosza.

Kościelski, W. (1848). Wiederlegung der offiziellen Nachweisung des General v. Colomb, den Bruch der Convention vom 11. April betreffend von… b.m. [Poznań?].

Kościelski (1895). Władysław Kościelski [nekrolog], „Kraj”, R. 14, nr 11, s. 12 z 28 III.

Kovács, I. (2016). Honwedzi, emisariusze, legioniści. Słownik biograficzny polskich uczestników Wiosny Ludów na Węgrzech 1848–1849. Przełożył z języka węgierskiego i posłowiem opatrzył J. Snopek. Kraków: Polska Akademia Umiejętności.

Leks, I.M. (2016). Rumynija i Egiprt v 1860–1870 gg. Pis’ma rossijskogo dipłomata I.M. Leksa k H. P. Ignat’ievu. Podgotovka teksta, vstupitiel’naja stat’ja i kommentatii O.J. Petruninoj. Moskva: „INDRIK”

Lewak, A. (1936). Dzieje emigracji polskiej w Turcji (1831–1878). Warszawa: Nakładem Instytutu Wschodniego w Warszawie.

Łątka, J.S. (1985). Carogrodzki pojedynek. Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza.

Maltzan, M. (1862). Schwarzes Meer und Bosporus. Reiseskizzen. Leipzig: Druck von Giesecke & Devrient.

Mickiewicz, W. (1926). Pamiętniki, I, 1858–1861. Warszawa–Kraków: Nakład Gebethnera i Wolffa.

Miłkowski, Z. (Jeż, T.T.) (1904). Sylwety emigracyjne. Lwów: Nakładem Słowa Polskiego.

Miłkowski, Z. (Jeż, T.T.) (1936). Od kolebki przez życie. Wspomnienia. T. II. Kraków: Nakładem Polskiej Akademi Umiejętności.

Nowak, J. (2002). Władysław Zamoyski. O sprawę polską w Europie (1848– 1868). Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.

Skowronek, J. (1976). Polityka bałkańska Hotelu Lambert (1833–1856). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Sokulski, F. (1951). W kraju i nad Bosforem. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Staszewski, J. (1936). Generał Edmund Taczanowski. Poznań: Drukarnia Poznańska.

Szyndler, B. (1964). Henryk Dembiński 1791–1864. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej.

śp. Władysław Kościelski (1895). Wielkopolanin, nr 65, R. 13, z 19 III.

Widerszal, L. (1934). Sprawy kaukaskie w polityce europejskiej w latach 1831–1864. Warszawa: Nakładem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego.

Wysocki J. (1899). Pamiętnik jenerała… dowódcy Legionu Polskiego na Węgrzech z czasu kampanii węgierskiej w roku 1848 i 1849. Warszawa: Redakcya i Administracya Biblioteki Dzieł Wyborowych.

Żychliński T. (1879). Złota księga szlachty polskiej, I. Poznań: Jarosław Leitgeber.

Żychliński T. (1896). Złota księga szlachty polskiej, XVIII. Poznań: Jarosław Leitgeber.

Published
2022-03-30
How to Cite
[1]
Kaczmarek, H. 2022. Władysław Kościelski in Vidin and Shumen. Perspectives on Culture. 36, 1 (Mar. 2022), 67-90. DOI:https://doi.org/10.35765/pk.2022.3601.06.