Dylematy etyczne późnych roczników dwudziestych. Rozważania na marginesach dramatu Ich czas, opowiadań i powieści Zbigniewa Kubikowskiego

DOI: https://doi.org/10.35765/pk.2019.2603.09
Słowa kluczowe: etyka, niepodległość, „młodsi bracia Kolumbów”, polska literatura powojenna, egzystencjalizm, krytyka literacka

Abstrakt

Zbigniew Kubikowski (1929-1984) był krytykiem literackim, prozaikiem, dziennikarzem oraz redaktorem miesięcznika „Odra” we Wrocławiu. Był także działaczem Związku Pisarzy Polskich. Jego biografia wydaje się reprezentatywna dla mniej lub bardziej niezależnej inteligencji w dobie komunizmu. Pomimo poniżeń, prześladowania i inwigilacji udało mu się zachować wyznawane zasady etyczne, choć nie zdołał osiągnąć pełni sukcesu jako literat. Etyka jego pokolenia, określanego jako „młodsi bracia Kolumbów”, opierała się na wartościach polskiej niepodległości oraz europejskiego egzystencjalizmu.

Biogram autora

Dorota Heck, The University of Wroclaw

Professor of Polish literature Head of the Literary Cul-ture of the Twentieth century unit at the University of Wroclaw. Her books include Spór czy lament? Wokół problemów aksjologicznych w ese-istyce polskiej (1996), W stronę morfologii kultury (2001), Personalista w czasach kolektywizmu (2002), Itinerariusz intruza (2004), Four Dilem-mas: Theory – Criticism – History – Faith: Sketches on the Threshold of Literary Anthropology, transl. by Robert Kielawski (2010), Filo-logia i (jej) interpretacje (2012), Topika, tren i tło (2019). She edited the anthology of postwar Polish essays titled Kosmopolityzm i sarma-tyzm (2003), and the volume entitled Interakcje sztuki: literatura, ma-larstwo, ekfraza (2008). She is interested in literary criticism, history and theory of literature.

Bibliografia

Batora K., Kubikowski Zbigniew, in: Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Słownik biobibliograficzny, eds. J. Czachowska, A. Szałagan, Vol. IV, Warszawa 1996.

Błoński J., Błoński przekorny. Dziennik. Wywiady, collected and edited by M. Zaczyński, Kraków 2011.

Chwin S., Literatura i zdrada. Od Konrada Wallenroda do Małej Apokalipsy, Kraków 1993.

Czarnik O. S., Między dwoma Sierpniami. Polska kultura literacka w latach 1944-1980, Warszawa 1993.

Dybciak K., Wokół czy w centrum literatury? Studia o krytyce i eseju, Warszawa 2016.

Fik M., Kultura polska po Jałcie. Kronika lat 1944-1981, Londyn 1989.

Freadman R., Miller, S., Re-thinking Theory. A Critique of Contemporary Literary Theory and An Alternative Account, Cambridge 1992.

Głowiński M., “Ferdydurke” Witolda Gombrowicza, Warszawa 1995.

Heck D., Szkice do portretu Zbigniewa Kubikowskiego, in: Osaczeni – napiętnowani. Szkice o twórcach w PRL, ed. S. Ligarski, Warszawa 2017.

Januszkiewicz M., Tropami egzystencjalizmu w literaturze polskiej XX wieku. O prozie Aleksandra Wata, Stanisława Dygata i Edwarda Stachury, Poznań 1998.

Kajewski P., Dar bycia, “Odra” 1984, Iss. 12.

Kozioł U., Pożegnanie przyjaciela, “Odra” 1984, Iss. 10.

Kubikowski Z., Bezpieczne, małe mity, Wrocław 1965.

Kubikowski Z., Chwila po przebudzeniu, Katowice 1967.

Kubikowski Z., Ich czas, “Dialog” 1981, Iss. 3.

Kubikowski Z., Ostatnia lekcja, Warszawa 1971.

Kubikowski Z., Pięć dialogów wielkopostnych, Warszawa 1979.

Kubikowski Z., Prorok i ministranci, Wrocław 1962.

Kubikowski Z., Sprawa Jaśka Browarczuka, episode 1-4, Zielona granica, “Dziś i Jutro” 1950, Iss. 23, 24, 25, 26.

Kubikowski Z., Wrocław literacki, Wrocław 1962.

Łukasiewicz J., Mój prywatny i pobieżny szkic do obrazu życia literackiego we Wrocławiu od roku 1945 po dzień dzisiejszy, “Pomosty. Dolnośląski Rocznik Literacki” 4-5 (1999/2000).

Łukasiewicz J., Rejs okrężny. O Zbigniewie Kubikowskim, “Odra” 1984, Iss. 12.

Naryński D., Twórczość Zbigniewa Kubikowskiego. Próba monografii historycznoliterackiej. Master’s thesis written under the supervision of S. Kukurowski, Wrocław 2003

Ossowska M., Normy moralne. Próba systematyzacji, PWN, Warszawa 1985.

Paczkowski A., Pół wieku dziejów Polski 1939-1989, Warszawa 1996.

Sulikowski A., Przechadzki z Andrzejem Kijowskim, “Arka” 1989, Iss. 25.

Trznadel J., Hańba domowa. Rozmowy z pisarzami, Test & Versus, Lublin 1990.

Opublikowane
2019-10-01
Jak cytować
[1]
Heck, D. 2019. Dylematy etyczne późnych roczników dwudziestych. Rozważania na marginesach dramatu Ich czas, opowiadań i powieści Zbigniewa Kubikowskiego. Perspektywy Kultury. 26, 3 (paź. 2019), 101-112. DOI:https://doi.org/10.35765/pk.2019.2603.09.
Numer
Tom 26 Nr 3 (2019): Biblia w kulturze
Dział
Varia

Copyright (c) 2019 Akademia Ignatianum w Krakowie

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Autor, zgłaszając swój artykuł, wyraża zgodę na korzystanie przez Wydawnictwo Uniwersystet Ignatianum z utworu na następujących polach eksploatacji:

  1. utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
  2. zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
  3. rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
  4. wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
  5. rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
  6. publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym. 

Wydawca zobowiązuje się szanować osobiste prawa autorskie do utworu.