Basic Assumptions of Social, Political, Economic and Religious Thought of Ludwik Królikowski
Abstract
Ludwik Królikowski (1799–1878/81) was a Polish journalist, participant in the November Uprising, and a left-wing activist during the Great Polish Emigration era. The main issue of the article is an attempt to answer the question about the nature of Królikowski’s worldview, in the light of the texts he left behind and the later historiography.
The beginnings of Królikowski’s journalistic work date back to the November Uprising. About 1840, he became closer to the community of Gromady Ludu Polskiego, then he collaborated with the French utopian socialist Etienne Cabet. Initially, he devoted a lot of space to the issue of Poland’s national liberation. In later literature, the issues of social liberation definitely came to the fore.
The special place in his writings was played by Christianity understood in an original way. The language he used was strongly influenced by the texts of Scripture, which he considered to be the supreme authority in the proper organization of social and property relations. At the same time, it is difficult to say unequivocally what his personal attitude to the issue of transcendence was. The main content of his texts was a sharp criticism of the prevailing property relations, which he considered deeply unfair. He spoke particularly sharply about the aristocracy and the institution of the papacy and Roman Catholicism, which, in his opinion, departed from the essence of true Christianity. He proclaimed the need to introduce universal legal and property equality that would lead to the universal happiness of all mankind. Criticism of the existing social, political and property relations constituted the main part of his
journalism.
References
Ciołkoszowie, L. i A. (1966). Zarys dziejów socjalizmu polskiego. T. 1. Londyn: Gryf. Publications Ltd.
Deczyński, K. (1907). Żywot chłopa polskiego na początku XIX stulecia. Warszawa, Lwów: Nakład J. Mortkowicza.
Djakow, W. (1974). Piotr Ściegienny. Ksiądz-rewolucjonista. Warszawa: Książka i Wiedza.
Janowski, J.N. (1950). Notatki autobiograficzne. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Jedlicki, J. (1988). Jakiej cywilizacji Polacy potrzebują? Studia z dziejów idei i wyobraźni XIX wieku. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Kalbarczyk, D. (red.). (1981). Wskrzesić Polskę, zbawić świat. Antologia polskiej chrześcijańskiej myśli społeczno-radykalnej 1831–1864. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax.
Królikowski, L. (1840). Westchnienie pobożne za dynastyą Czartoryskich w Polsce, przesłane z ziemi ucisku do synów jej w rozproszeniu. Paryż: P. Baudouin.
Królikowski, L. (1842). „Polska Chrystusowa: Pismo poświęcone zasadom spółecznym, wydawane staraniem Ludwika Królikowskiego” T. 1, z. 1.
Królikowski, L. (1862). Pochwała Rodu Gęsiego, wypowiedziana przed obliczem Bożym ku przestrodze i zbudowaniu braci szukających zbawienia wiecznego swojej Ojczyzny. Paryż: Drukarnia L. Martinet.
Królikowski, L. (1865). Zbawienie Ojczyzny hasłem naszym! Słowo z powodu pisma jakiegoś jegomościa, niby Anioła Bożego z Amatei, a rzeczywiście najemnego służalca ciemięstwa habsburskiego w Polsce. Bendlikon: Drukarnia Dziennika Ojczyzny,
Królikowski, L. (1972). Wybór pism. Warszawa: Książka i Wiedza.
Kuligowski, P. (2012). Miecz Chrystusa. Chrześcijańskie inspiracje polskiego socjalizmu sprzed powstania styczniowego. Ogrody Nauk i Sztuk, nr 2, 50–61.
Kuligowski, P. (2015). Królestwo Boże na ziemi: wokół sporu Ludwika Królikowskiego i Jana Czyńskiego. Historia Slavorum Occidentis, 1(8), 77–93. Kuligowski, P. (2016). Retoryka i utopia. Ludwik Królikowski: studium struktury myśli. Klio. Czasopismo poświęcone dziejom Polski i powszechnym, t. 37, 2, 101–124.
Limanowski, B. (1890). Historya ruchu społecznego w XIX. Stuleciu. Lwów: Księgarnia Polska.
Missalowa, G. (1951). Francuski socjalizm utopijny i jego wpływ na polską myśl rewolucyjną w latach 1830–1848. W N. Gąsiorowska (red.), W stulecie Wiosny Ludów 1848–1948. T. 3, Wiosna Ludów w Europie, cz. 2., zagadnienia ideologiczne. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 7–162.
Turowski, J. (1958). Utopia społeczna Ludwika Królikowskiego. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax.
Ziółek, J. (1994). Ze studiów nad życiem religijnym Wielkiej Emigracji. Studia polonijne. T. 16.
Copyright (c) 2021 Jesuit University Ignatianum in Krakow
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Autor, zgłaszając swój artykuł, wyraża zgodę na korzystanie przez Wydawnictwo Uniwersystet Ignatianum z utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym.
Wydawca zobowiązuje się szanować osobiste prawa autorskie do utworu.
