Call for Papers: EETP Vol. 21. No 1(80) 2026
Dzieci mają własne poglądy i perspektywy, mają kompetencje i prawo do bycia wysłuchanym oraz potrafią mówić za siebie. Praktyczne zastosowanie tego przekonania w badaniach wiąże się z licznymi dylematami metodologicznymi i etycznymi, w tym związanymi ze świadomą zgodą na udział w badaniach czy przemyślanymi relacjami między prywatnością i poufnością informacji a pozyskiwaniem interesujących danych. Badania z udziałem dzieci wymagają od badacza kreatywności i elastyczności, ponieważ dzieci preferują różne sposoby komunikacji i wyrażania swojego zdania. Obligują także do krytycznego przyglądania się warunkom społecznym, jakie dorośli stworzyli dzieciom w różnych środowiskach. Nierzadko, ze względu na niejasne i niejednorodne kryteria, łączą się z trudnościami w uzyskiwaniu pozytywnych opinii projektów badawczych wydawanych przez Komisje ds. Etyki Badań Naukowych. To tylko przykładowe kwestie, z którymi trzeba sobie poradzić ze względu na przyczynianie się badań opartych na perspektywie dziecięcej do dobrostanu jednostek, grup dziecięcych, a w dłuższej perspektywie – do modernizacji polityki edukacyjnej czy systemu edukacji.
Zapraszamy do podjęcia naukowej refleksji nad ontologią, epistemologią, metodologią i etyką badań z udziałem dzieci, których zróżnicowanie oraz złożoność rodzą wiele pytań:
- Jakie są wzorce metodologiczne/struktura procesu badawczego w badaniach skoncentrowanych na dzieciach?
- Jak projektować badania z różnym zaangażowaniem dzieci w proces badawczy?
- Jaka jest specyfika badań w działaniu i badań partycypacyjnych z dziećmi w wieku żłobkowym, przedszkolnym i młodszym wieku szkolnym?
- Jak radzić sobie z wyzwaniami w badaniach społecznych skoncentrowanych na dzieciach (etyczne włączenie dzieci niepełnosprawnych w badania, badanie tzw. delikatnych kwestii itp.)?
- Jak skonstruować ramy etyczne badań z dziećmi (koncepcyjne, metodologiczne, proceduralne)?
- Jakie są nowe/przyszłe perspektywy w badaniach z udziałem dzieci?