Wyzwalanie aktywności matematycznej dzieci poprzez kontakt z książką obrazkową
Abstrakt
Literatura dla dzieci ma wartość poznawczą i jest źródłem przeżyć estetycznych. Jej szczególnym rodzajem są książki obrazkowe z wątkami matematycznymi. Celem opracowania jest ukazanie, że książki obrazkowe, rozumiane jako te, w których tekst matematyczny łączy się z obrazem w estetyczną formę, dostarczają impulsów do kreowania sytuacji edukacyjnych wyzwalających aktywność matematyczną. Opierając się na klasyfikacji aktywności matematycznej w opracowaniu Ewy Kozak-Czyżewskiej, opracowano własne propozycje metodyczne pobudzania twórczej i odtwórczej aktywności matematycznej dzieci, co ukazano na przykładzie pracy z książkami: Cyferki (autor: Jacek Cygan) i W naszym domu jest (autorzy: Isabel Minhós Martins, Madalena Matoso). Zajęcia dydaktyczne z wykorzystaniem matematycznych tekstów literackich przeprowadzono dla dzieci sześcioletnich w przedszkolu. Wykazano, że książki obrazkowe mogą być inspiracją w wyzwalaniu twórczej i odtwórczej aktywności matematycznej. Poprzez dostarczanie pozytywnych przeżyć mogą wspierać procesy uczenia się matematyki, rozbudzać dziecięcą motywację do liczenia i używania matematyki w życiu codziennym. Opracowanie może stanowić model pracy z książką obrazkową z wątkami matematycznymi w przedszkolu.
Bibliografia
Arizpe E., Styles M. (2003). Children reading pictures. Interpreting visual text, London: Routledge/Falmer.
Casey B.M., Andrews N., Schindler H., Kersh J.E. Samper A., Copley J. (2008). The development of spatial skills through interventions involving block building activities, “Cognition and Instruction”, vol. 26, no. 3, pp. 269–309. DOI: 1080/07370000802177177.
Casey B.M., Paugt P., Ballard N. (2002). Sneeze builds a castle, Chicago: Wright Group Literacy/McGraw-Hill.
Cheng Y.-L., Mix K.S. (2014). Spatial training improvements children’s mathematics Ability, “Journal of Cognition and Development”, vol. 15, no. 1, pp. 2–11. DOI: 10.1080/15248372.2012.725186.
Cygan J. (2011), Cyferki, Kraków: Wydawnictwo Czerwony Konik.
Darien J. (2012) The war of the numbers, Toruń: Wydawnictwo Tako.
Dolya G. (2007). Technologia rozwoju dziecka. Klucz do uczenia się: podejście Wygotskiego do wczesnego rozwoju dziecka, Gdańsk: Transfer Learning Solutions.
Filip J., Rams T. (2000). Dziecko w świecie matematyki, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Gruszczyk-Kolczyńska E. (1997). Dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się matematyki, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Hong H. (1996). Effects of mathematical learning through children’s literature on math achievement and dispositional outcomes, “Early Childhood Research Quarterly”, vol. 11, no. 4, pp. 477–494. DOI: 10.1016/S0885-2006(96)90018-6.
Jennings C.M., Jennings J.E., Richey J., Dixon-Krauss L.D. (1992). Increasing interest and achievement in mathematics through children’s literature, “Early Childhood Research Quarterly”, vol. 7, no. 2, pp. 263-276. DOI: 10.1016/0885-2006(92)90008-M.
Kozak-Czyżewska E. (2008). Formy aktywności matematycznej uczniów klas początkowych, [in:] S. Guz, T. Sokołowska-Dzioba, A. Pielecki (eds.), Wielowymiarowość aktywności i aktywizacji, Warszawa: Wyższa Szkoła Pedagogiczna TWP.
Minhós Martins I., Matoso M. (2012). At our house, Warszawa: Grafton.
Ross C., Dryden G. (2009). Zabawy fundamentalne 2. Gry i zabawy rozwijające zdolności matematyczne. Od 2 do 6 roku, Gdańsk: Transfer Learning Solutions.
Rostek I. (2019). Narratives in STEM education, “Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, vol. 14, no. (4)54, pp. 39–48. DOI: 10.35765/eetp.2019.1454.03.
Strelau J. (1992). Temperament i inteligencja, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Treliński G. (2005). Stymulowanie aktywności – przeciwdziałanie bezradności matematycznej ucznia, [in:] Z. Ratajek (ed.), Uczeń we współczesnej szkole. Problemy reformy edukacji wczesnoszkolnej, Kielce: Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej.
Van den Heuvel-Panhuizen M., Van den Boogard S. (2008). Picture books as an impetus for kindergardens’ mathematical thinking, “Mathematical Thinking and Learning”, vol. 10, no. 4, pp. 341–373. DOI: 10.1080/10986060802425539.
Van den Heuvel-Panhuizen M., Elia I., Robitzsch A. (2016). Effects of reading picture books on kindergartners’ mathematic performance, “Educational Psychology”, vol. 36, no. 2, pp. 323–346. DOI: 10.1080/01443410.2014.963029.
Van den Heuvel-Panhuizen M., Elia I., Robitzsch A. (2015). Kindergarten’s performance in two types of imaginary perspective-talking, “ZDM Mathematics Education”, vol. 47, no. 3, pp. 345–362. DOI: 10.1007/s11858-015-0677-4.
Young-Loveridge J.M. (2004). Effects on early numeracy of a program using number books and games, “Early Childhood Research Quarterly”, vol. 19, no. 1, pp. 82–98. DOI: 10.1016/j.ecresq.2004.01.001.
http://olaplocinska.com/wordpress/index.php/2016/02/13/numbers/ (accessed: 15.03.3021).
https://p118.przedszkola.net.pl/aktualnosci/konkurs-matematyka-w-wierszykach.html (accessed: 15.03.3021).
https://psloneczko.szkolnastrona.pl/art,3038,4-wierszyki-matematyczne (accessed: 15.03.3021).
https://www.tmc.com.pl/pl/kategorie/40025-at-our-house-9781849760492.html (accessed: 15.03.3021).
https://www.tmc.com.pl/pl/kategorie/40025-at-our-house-9781849760492.html (accessed: 15.03.3021).
Copyright (c) 2021 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
1. Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Oświadcza, że nie narusza praw autorskich osób trzecich i praw prawnych.
Oświadcza, że nie występuje żaden konflikt interesów.
2. Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
