Wybrane aspekty czasu wolnego uczniów klas I–III szkoły podstawowej

Abstrakt

W artykule poruszone zostały treści dotyczące pojęcia czasu wolnego, jego funkcje i aspekty. Czas wolny to czas, który spełnia w życiu każdego człowieka rozmaite, wzajemnie przenikające się funkcje. Najczęściej w literaturze jako podstawowe pojawiają się cztery funkcje czasu wolnego: wypoczynek, rozrywka, rozwój zainteresowań i uzdolnień oraz poszukiwanie własnego miejsca w społeczeństwie. Pojęcie to jest definiowane w różnych dyscyplinach naukowych od ekonomii po pedagogikę, gdzie pojawia się stosunkowo najczęściej. Wśród nich spotkać możemy definicje różnicujące czas wolny w zależności od grupy wiekowej, np. czas wolny dzieci, młodzieży dorosłych czy starszych. W każdej z grup pojawia się, pomimo licznych podobieństw, także sporo rozbieżności. Przez pojęcie czasu wolnego rozumie się czas poza pracą lub nauką, obowiązkami zawodowymi i szkolnymi, domowymi czy czynnościami fizjologicznymi. Jest to czas przeznaczony na wypoczynek, relaks, odnawianie sił życiowych, odprężenie psychiczne i fizyczne po pracy, nauce i innych zajęciach, które wymagają włożenia w nie określonego wysiłku. W opracowaniu skoncentrowano się przede wszystkim na czasie wolnym dzieci. Przedstawiono jego specyfikę i uwarunkowania. W dalszej kolejności przybliżono teoretyczne aspekty spędzania czasu wolnego przez dzieci klas I–III szkoły podstawowej oraz ich faktyczne preferencje w tym zakresie w oparciu o dostępny materiał badawczy. W artykule przedstawiono różnorodne sposoby spędzania czasu wolnego przez dzieci i młodzież, od zabaw i gier po różnorodne formy aktywności społecznej, rodzinnej i towarzyskiej. Zwrócono uwagę na konwencjonalne formy jego spędzania, np. uczestnictwo w zespołach artystycznych oraz takie, które coraz częściej pojawiają się w opracowaniach naukowych, jak spędzanie czasu wolnego w centrach handlowych czy zajęcia ze sportów walki.