Podręczniki w szkołach polskich na Wołyniu (koniec XVIII – początek XIX wieku)
Abstrakt
W artykule uzasadniono miejsce i rolę podręczników w szkołach polskich na Wołyniu na przełomie XVIII/XIX w. Przeanalizowano główne funkcje podręcznika w systemie edukacji (kulturologiczną, dydaktyczną, metodyczną). Uzasadniono treść pojęcia „polska szkoła" z uwzględnieniem specyfiki Wołynia jako historycznego regionu, gdzie mieszkała liczna polska wspólnota z tradycjami kulturalnymi. Wyjaśniono znaczenie Komisji Edukacji Narodowej dla placówek edukacyjnych na Wołyniu oraz dokonano analizy programów nauczania. Autorka przedstawia także listę podręczników, wykorzystywanych w badanym okresie w polskich szkołach na wybranym terenie. Przykładowymi placówkami, na podstawie działalności których zostały sformułowane wnioski, dotyczyło to szkół województwa żytomierskiego i lubarskiego oraz powiatu owruckiego.
Bibliografia
Beauvois D., Szkolnictwo polskie na ziemiach litewsko-ruskich 1803-1832, KUL, Rzym-Lublin 1991.
Karbowiak A., O książkach elementarnych na szkoły wojewódzkie z czasów KEN, I. Związkowa Drukarnia, Lwów 1893.
Lewicki J., Ustawodawstwo szkolne za czasów KEN, Kraków 1925.
Mrozowska K. (red.), Listy z prowincji. Korespondencja wizytatorów generalnych, rektorów i nauczycieli ze Szkołą Główną Koronną, Wyd. Instytutu Historii Nauki PAN, Warszawa 1997.
Paszenda J., (red.), Z dziejów szkolnictwa jezuickiego w Polsce. Wybór artykułów, Kraków 1994.
Pohoska H., Wizytatorowie generalni KEN, KUL, Lublin, 1957.
Poplatek J., Komіsja Edukacjі Narodowej. Udzіał byłych jezuitów w pracach KEN, Wyd. Apostolstwo Modlitwy, Kraków 1974.
Rolle M., Ateny Wołyńskie. Szkic z dziejów oświaty w Polsce, Wyd. Zakł. Narodowego im Ossolińskich, Lwów 1923.
Truchim S., Współpraca polsko-rosyjska nad organizacją szkolnictwa rosyjskiego w początkach XIX wieku, Wyd. Zakł. Narodowego im Ossolińskich, Łódź 1960.
Wierzbowski T., Raporty generalnych wizytatorów z 1785 roku, Wyd. T. Wierzbowski, Warszawa 1916.
Zasztowt L., Kresy 1832-1864. Szkolnictwo na ziemiach litewskich i ruskich dawnej Rzeczpospolitej, Wyd. Instytutu Historii Nauki PAN, Warszawa 1997.
Артьомов I. B., Навчальна книга: організація і методика створення: посібник, ЗакДУ, Ужгород 2012.
Близнюк І. В., Освіта польської шляхти в першій половині ХІХ ст., [в:] Національні меншини Правобережної України. Iсторія і сучасність, ред. І. В.Близнюк, Волинь, Житомир 1998.
Буравський О. А., Поляки Волині у другій половині XIX на початку XX ст. Соціально-економічне становище та культурний розвиток, «Історія України», Чернівці 2003.
Волинська губернія. Українська радянська енциклопедія: у 12 т., (ред.) М.П. Бажан, Т. 4., Головна редакція Української радянської енциклопедії, 1980.
Волынь. Исторические судьбы Юго-Западного края, Изд-во Батюшкова П.Н., С-Пб, 1888.
Гнатенко П. И., Павленко В. Н., Этнические установки и этнические стереотипы, Днепропетровск 1995.
Євтух В. [та ін.] ред. Етнічні меншини Східної та Центральної Європи: компаративний аналіз становища та перспектив розвитку, Республіканська Асоціація Українознавців (РАУ), Австрійський ін-т Східної та Південно-Східної Європи, Інтел, 1994.
Надольська В. В., Національні меншини на Волині (середина ХІХ — початок ХХ ст.), Луцьк 1996.
Сейко H. A., Доброчинність поляків у сфері освіти України (ХІХ - початок ХХ ст.), Полісся, Житомир 2007.
Сейко H. A., Едукаційна комісія, [в:] Енциклопедія освіти, ред. В. Г. Кремень, Юрiнком, Інтер, Киïв 2008.
Сейко H. A., Польське шкільництво на Волині-Житомирщині, вид-во Житомирського державного університету, Житомир 1999.
Сірополко C., Історія освіти в Україні, Киïв 2001.
Чуйко C. P., Ліцеї України (ХІХ — ХХ ст.), Ліком, Тернопіль 1996.
Яновський Л., Харківський університет на початку свого існування, Фоліо, Харків 2003.
Copyright (c) 2015 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
1. Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Oświadcza, że nie narusza praw autorskich osób trzecich i praw prawnych.
Oświadcza, że nie występuje żaden konflikt interesów.
2. Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych: