Natura kompetencji a ograniczenia i trudności w kształceniu międzykulturowym nauczycieli edukacji elementarnej
Abstrakt
Kompetencje to pojęcie bardzo złożone – trudno je precyzyjnie zdefiniować i wyczerpująco zobrazować jego istotę. Konstrukt ten cechuje: wielowymiarowość, nakładanie się zakresów, ograniczone możliwości operacjonalizowania, kontekstowość, transferowalność, stopniowalność oraz podmiotowy charakter. W przypadku kompetencji międzykulturowych ich skomplikowana natura sprawia, że nie jest łatwo je kształtować, zwłaszcza w wymiarze afektywnym oraz behawioralnym. Podobne trudności dotyczą ewaluacji tego obszaru, podczas której badacz w sposób szczególny powinien mieć świadomość, czy diagnozuje zewnętrzne i obserwowalne przejawy kompetencji, czy jedynie subiektywne poczucie własnej kompetencji podmiotu, które nie zawsze jest zgodne z obiektywnym jej poziomem.
Bibliografia
Aleksandrowicz-Pedich L. (2005). Międzykulturowość na lekcjach języków obcych, Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
Appelt K. (2005). Wiek szkolny. Jak rozpoznać potencjał dziecka?, [w:] A.I. Brzezińska (red.), Psychologiczne portrety człowieka, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, s. 259-302.
Bandura E. (2007). Nauczyciel jako mediator kulturowy, Kraków: Wydawnictwo Tertium.
Czerepaniak-Walczak M. (1997). Aspekty i źródła profesjonalnej refleksji nauczyciela, Toruń: Wydawnictwo Edytor.
Czerepaniak-Walczak M. (2004). Pedagogika emancypacyjna, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Gajek K. (2011). Kompetencje międzykulturowe jako element kultury współczesnej organizacji: dylematy teorii i praktyki, „Problemy Zarządzania”, vol. 9, nr 2(32), s. 205-220.
Jastrzębska E. (2005). Edukacja interkulturowa przyszłych nauczycieli języka francuskiego, „Uniwersytet Zielonogórski”, nr 3, s. 24-26.
Kielar-Turska M. (2003). Poznawcze, językowe i komunikacyjne kompetencje dziecka, [w:] R. Piwowarski (red.), Dziecko – nauczyciel – rodzice. Konteksty edukacyjne, Białystok–Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, s. 277-287.
Kolańczyk A. (2009). Trójczynnikowy model intuicji twórczej – niejawna samokontrola, uwaga ekstensywna i przewartościowanie znaczeń, [w:] J. Kozielecki (red.), Nowe idee w psychologii, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, s. 40-65.
Korczyński M. (2018). Kompetencje międzykulturowe a wykształcenie polskich emigrantów w Anglii, „Journal of Modern Science”, t. 1, nr 36, s. 93-112.
Łukaszewski W. (2009). Relacyjna teoria osobowości – reaktywacja czy galwanizacja zwłok?, [w:] J. Kozielecki (red.), Nowe idee w psychologii, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, s. 161-182.
Łukaszewski W., Doliński D. (2004). Mechanizmy leżące u podstaw motywacji, [w:] J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki, t. 2, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, s. 441-468.
Mihułka K. (2012). Rozwój kompetencji interkulturowej w warunkach szkolnych – mity a polska rzeczywistość, Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Myczko K. (2005). Kompetencja interkulturowa jako cel kształcenia językowego, [w:] M. Mackiewicz (red.), Dydaktyka języków obcych a kompetencja kulturowa i komunikacja interkulturowa, Poznań: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej, s. 27-35.
Nęcka E., Orzechowski J., Szymura B. (2007). Psychologia poznawcza, Warszawa: ACADEMICA wyd. SWPS, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Rogalska-Marasińska A. (2013). Zadania szkolne inspiracją do kształtowania kompetencji międzykulturowej uczniów wobec wyzwań zrównoważonego rozwoju, [w:] J. Muszyńska, W. Danilewicz, T. Bajkowski (red.), Kompetencje międzykulturowe jako kapitał społeczności wielokulturowych, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”, s. 217-241.
Smółka P. (2008). Kompetencje społeczne. Metody pomiaru i doskonalenia umiejętności interpersonalnych, Kraków: Wolters Kluwer Polska – Oficyna.
Spitzberg B., Changnon G. (2009). Conceptualizing intercultural competence, [w:] D.K. Deardorff (red.), The SAGE Handbook of Intercultural Competence, Sage, CA: Thousand Oaks, s. 2-52.
Stier J. (2006). Internationalisation, intercultural communication and intercultural competence, „Journal of Intercultural Communication”, nr 11, s. 1-12.
Szempruch J., Blachnik-Gęsiarz M. (2018). Praktyczny wymiar kompetencji międzykulturowych w polskiej szkole, [w:] P. Borza, K. Rejman, W. Błażejewski, B. Rejman (red.), Edukacja międzykulturowa – idee, koncepcje, inspiracje. Materiały dydaktyczne dla uczniów szkół średnich i studentów, Jarosław: Wydawnictwo PWSTE, s. 77-84.
Sztompka P. (2010). Socjologia, Kraków: Wydawnictwo Znak.
Tucholska K. (2005). Zagadnienie kompetencji w psychologii, „Roczniki Psychologiczne”, t. VIII, nr 2, s. 11-36.
Włodarski Z. (1996). Psychologia uczenia się, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Copyright (c) 2019 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
1. Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Oświadcza, że nie narusza praw autorskich osób trzecich i praw prawnych.
Oświadcza, że nie występuje żaden konflikt interesów.
2. Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
