Niepełnosprawność rzadka jako kategoria nieobecna w kształceniu nauczycieli przedszkola i edukacji wczesnoszkolnej

Słowa kluczowe: niepełnosprawność rzadka, nauczyciel, edukacja przedszkolna i wczesnoszkolna, programy kształcenia, kształcenie uniwersyteckie

Abstrakt

Niepełnosprawność rzadka jest szerszym pojęciem niż niepełnosprawność sprzężona i uwzględnia wszystkie rodzaje niepełnosprawności. Jest związana ze zdiagnozowaniem choroby rzadkiej. W ostatnim dziesięcioleciu można zaobserwować wzrost liczby dzieci z RD, które uczestniczą w terapii i edukacji. Stąd istotne jest omawianie zagadnień związanych z niepełnosprawnością rzadką na zajęciach dla studentów pedagogiki przedszkolnej i wczesnoszkolnej. Celem podjętych badań była analiza programów kształcenia na kierunku pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna w kontekście realizowanych treści z zakresu problematyki niepełnosprawności, w tym rzadkiej. Główną metodę badawczą była analiza danych wtórnych desk-reserch. Analizie poddano 7 programów (5 uniwersytetów, 2 akademie). Na podstawie przeprowadzonych badań można stwierdzić, że studenci mają realizowane w ramach studiów treści dotyczące przedszkolaków i uczniów ze zdiagnozowaną niepełnosprawnością intelektualną lub sprzężoną. Dodatkowo poruszane są zagadnienia niepełnosprawności wzrokowej, słuchowej i ruchowej. Na żadnych zajęciach nie była poruszana problematyka niepełnosprawności rzadkiej.

Bibliografia

Chrzanowska I. (2015). Pedagogika specjalna. Od tradycji do współczesności, Kraków: Wydawnictwo Impuls.

Hulek A. (1992). Świat ludziom niepełnosprawnym, Warszawa: Polskie Towarzystwo Walki z Kalectwem.

Komisja Wspólnot Europejskich (2008). Komunikat Komisji Do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego oraz Komitetu Regionów na temat: Rzadkie choroby: wyzwania stojące przed Europą, Bruksela.

Kubinowski D. (2011). Jakościowe badania pedagogiczne. Filozofia-Metodyka-Ewaluacja, Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Kulik M., Wiącek G. (2010). Orzecznictwo w przypadku osób z rzadkimi i sprzężonymi rodzajami niepełnosprawności – porównanie, [w]: A.I. Brzezińska, R. Kaczan, K. Smoczyńska (red.), Sytuacja i możliwości pomocy dla osób z rzadkimi i sprzężonymi ograniczeniami sprawności, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, s. 89-105.

Matejczuk J. (2010). Potrzeby osób z rzadkimi ograniczeniami sprawności a koncepcja działań w ramach programów pomocowych, [w]: A.I. Brzezińska, R. Kaczan, K. Smoczyńska (red.), Sytuacja i możliwości pomocy dla osób z rzadkimi i sprzężonymi ograniczeniami sprawności, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, s. 106 - 119.

Matejczuk J. (2010). Błędne koło niepełnosprawności rzadkich: identyfikacja systemowych i podmiotowych problemów osób z rzadkimi ograniczeniami sprawności. „Polityka Społeczna”. Numer specjalny: Diagnoza potrzeb i podstawy interwencji społecznych na rzecz osób z ograniczeniami sprawności, nr 1, s. 13-16.

Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 25 lipca 2019 r. w sprawie standardu kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela, Dz.U. 2019 poz. 1450.

Sangiorgi L., Mordenti M. (2017). Diseases Registry: a tool for European Cross-Border Medicine, [w]: G. Rinaldi (red.), New Perspectives in Medical Records. Meeting the Needs of Patients and Practitioners, Switzerland: Springer, s. 141-152.

Urbańska J. (2010). Zasady rehabilitacji wobec potrzeb osób z rzadkimi i sprzężonymi ograniczeniami sprawności, [w]: A.I. Brzezińska, R. Kaczan, K. Smoczyńska (red.), Sytuacja i możliwości pomocy dla osób z rzadkimi i sprzężonymi ograniczeniami sprawności, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, s. 120-142.

Wiszejko-Wierzbicka D., Przybylski Ł., Blaszak M. (2010). Europejska sieć informacyjna Orphanet: wyzwanie dla organizacji pozarządowych, [w]: A.I. Brzezińska, R. Kaczan, K. Smoczyńska (red.), Sytuacja i możliwości pomocy dla osób z rzadkimi i sprzężonymi ograniczeniami sprawności, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, s.197-207.

Opublikowane
2021-06-30
Jak cytować
Kamyk-Wawryszuk, A. (2021). Niepełnosprawność rzadka jako kategoria nieobecna w kształceniu nauczycieli przedszkola i edukacji wczesnoszkolnej. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 16(2(60), 51-64. https://doi.org/10.35765/eetp.2021.1660.04