Dziecięca Meteorologia. Rozumienie przez dzieci zjawisk pogody w różnych częściach świata
Abstrakt
W artykule scharakteryzowano dziecięcą ocenę stanu pogody w różnych częściach kraju i świata. Celem przeprowadzonych badań było ustalenie dziecięcych kompetencji w zakresie oceny stanu pogody oraz umiejętność przewidywania pogody w innych częściach świata, w odniesieniu do aktualnie panującej pogody w miejscu zamieszkania. Badania przeprowadzono wśród 42 dzieci (21 dzieci w wieku 6/7 lat oraz 21 uczniów 9/10 lat). Badania miały charakter jakościowy, zastosowano metodę wywiadu, podczas którego dzieci kodowały pogodę (za pomocą serii obrazków) obserwowaną na ekranie komputera (w miejscu zamieszkania) i na tej podstawie wnioskowały o pogodzie w miejscach pokazywanych na mapie kraju i globusie. W prezentacji wyników scharakteryzowano pogodę w Szczecinie, Warszawie i Rzeszowie oraz Azji, Afryce, Australii, na biegunach i wyspach Tahiti. Porównano dziecięce prognozy pogody osobno dla pory zimowej i letniej. Zwrócono uwagę na różnice we wskazaniach stanów pogody względem wieku (dzieci 6- i 9-letnich). Okazało się, że 30% badanych (częściej dzieci w wieku przedszkolnym) postrzega pory roku jako zjawisko, którego różnice w pogodzie widać już w skali kraju. Biegun południowy jest oceniany przez dzieci jako rekordowo zimne miejsce na Ziemi. Przeanalizowano źródła dziecięcej wiedzy i wskazano możliwe przyczyny błędnych przekonań.
Bibliografia
Ahi B. (2017). The Effect of Talking Drawings on Five-Year-Old Turkish Children’s Mental Models of the Water Cycle, “International Journal of Environmental & Science Education”, t. 12, nr 3, s. 349-367. DOI: 10.12973/ijese.2017.01232a.
Budniak A. (2009). Edukacja społeczno-przyrodnicza dzieci w wieku przedszkolnym i młodszym szkolnym, Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Cardak O. (2009). Science Student`s Misconceptions of the Water Cycle According to their Drawings, “Journal of Applied Sciences”, t. 5 nr 9, s. 865-873. DOI: 10.3923/jas.2009.865.873.
Fragkiadaki G., Ravanis K. (2015). Preschool children’s mental representations of clouds. “Journal of Baltic Science Education”, t. 14, nr 2, s. 267-274.
Frède V. (2019). Comprehension of the night and day cycle among French and Cameroonian children aged 7–8 years. “Cultural Studies of Science Education”, t. 14, nr 2, s. 587–615. DOI: 10.1007/s11422-018-9897-6.
Gowda M.V.R., Fox J.C., Magelky, R.D. (1997). Students’ Understanding of Climate Change: Insights for Scientists and Educators. “Bulletin of the American Meteorological Society”, t. 78, nr 10, s. 2232-2240. DOI: 10.1175/1520-0477-78.10.2232.
Grabowski W. (2017), wykład Fizyka chmur – awangarda meteorologii i klimatologii, Uniwersytet Warszawski, ścieżka dostępu: https://www.youtube.com/watch?v=YMq8Diu5608 (data dostępu: 20.04.2021).
Günter D. (2000). Pogoda i klimat, Warszawa: Świat Książki.
Guz S. (1993). Rozumienie zjawisk przyrody nieożywionej przez dzieci sześcioletnie. „Wychowanie w Przedszkolu”, nr 6, s. 323-329.
Henriques, L. (2002). Children’s ideas about weather: A review of the literature, “School Science and Mathematics”, t. 102, nr 5, s. 202-215. DOI: 10.1111/j.1949-8594.2002.tb18143.x.
Jaszczuk I., Chrzanowski M., Zarzycka A., Lilpop J. (2018). Wątpliwe zmiany klimatu i straszny wilk, ”Edukacja Biologiczna i Środowiskowa”, t. 4, nr 26. DOI: 10.24131/3247.180403.
Jelinek J.A. (2020). Dziecięca astronomia: Intuicje i zarysy pojęć astronomicznych : mity, wyniki badań i wnioski pedagogiczne, Warszawa: Akademia Pedagogiki Specjalnej.
Kambouri-Danos M., Ravanis K., Jameau A., & Boilevin J.-M. (2019). Precursor models and early years science learning: A case study related to the water state changes, “Early Childhood Education Journal”, t. 47, nr 4, s. 475-488. DOI: 10.1007/s10643-019-00937-5.
Kampeza M., Delserieys A. (2020). Acknowledging drawing as a mediating system for young children’s ideas concerning change of state of matter. “Review of Science, Mathematics and ICT Education”, t. 12, nr 2, s. 105-124. DOI: https://doi.org/10.26220/rev.3512.
Klus-Stańska D. (2019). Wiedza osobista uczniów jako punkt zwrotny w teorii i praktyce dydaktycznej, „Kwartalnik Pedagogiczny”, t. 64, nr 1, s. 7-20.
Lee K., Gjersoe N., O’Neill S., Barnett J. (2020). Youth perceptions of climate change: A narrative synthesis, “WIREs Climate Change”, t. 11, nr 3, s. 1-24. DOI: 10.1002/wcc.641.
Malleus E., Kikas E., Kruus S. (2016). Students’ understanding of cloud and rainbow formation and teachers’ awareness of students’ performance, “International Journal of Science Education”, t. 38 nr 6, s. 993-1011. DOI: 10.1080/09500693.2016.1175683.
Malleus E., Kikas E., Marken T. (2017). Kindergarten and Primary School Children’s Everyday, Synthetic, and Scientific Concepts of Clouds and Rainfall, “Research in Science Education”, t. 47, s. 539-558. DOI: 10.1007/s11165-016-9516-z.
Saçkes M. (2015). Kindergartners’ mental models of the day and night cycle: Implications for instructional practices in early childhood classrooms, “Educational Sciences: Theory & Practice” t. 15 nr 4, s. 997-1006. DOI: 10.12738/estp.2015.4.2741.
Shepardson D.P., Niyogi D., Roychoudhury A., Hirsch A. (2012). Conceptualizing climate change in the context of a climate system: Implications for climate and environmental education, “Environmental Education Research”, t. 18 nr 3, s. 323–352. DOI: 10.1080/13504622.2011.622839.
Spiropoulou D., Kostopoulos D., Jacovides C.P. (1999). Greek Children’s Alternative Conceptions on Weather and Climate, “School Science Review”, nr 81, s. 55–59.
Vosniadou S., Brewer W. (1994). Mental Models of the Day/Night Cycle, “Cognitive Science”, nr 18, s. 123-183. DOI: 10.1016/0364-0213(94)90022-1.
Wiśniewska-Kin M. (2016). Dziecięce rozumienie świata – w poszukiwaniu uzasadnienia postępowania badawczego, „Problemy Wczesnej Edukacji”, t. 12, nr 32, s. 59-70. DOI:
5604/01.3001.0008.5635.
Copyright (c) 2022 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
1. Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Oświadcza, że nie narusza praw autorskich osób trzecich i praw prawnych.
Oświadcza, że nie występuje żaden konflikt interesów.
2. Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
