Czas wolny dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Organizacja i formy – refleksje pedagogiczne
Abstrakt
Czas wolny należy do podstawowych pojęć pedagogicznych. Współczesny świat, w swoim dynamicznym wymiarze, wymaga refleksyjnego i odpowiedzialnego spojrzenia na kwestię organizacji czasu wolnego. W literaturze przedmiotu przyjmuje się najczęściej, że czas wolny to czas pozostający do dyspozycji jednostki, po wykonaniu przez nią zadań obowiązkowych. Służy on do wypoczynku, regeneracji sił fizycznych i psychicznych, rozrywki, działalności społecznej o charakterze dobrowolnym i bezinteresownym, rozwoju zainteresowań, pasji, uzdolnień; przeznaczony jest również na samowychowanie i samokształcenie jednostki. Tak formułowana definicja przyjmuje charakter wielowymiarowy, ponieważ obejmuje wiele aspektów funkcjonowania człowieka, a także zwraca uwagę na indywidualny i społeczny wymiar czasu wolnego. Zagadnienie czasu wolnego stanowi ważny aspekt pracy nauczyciela przedszkola i klas I–III, gdyż dotyczy kształtowania racjonalnych nawyków związanych z jego spędzaniem i organizacją zarówno w środowisku przedszkolnym, jak i szkolnym. Wiek przedszkolny i wczesnoszkolny to okres cechujący się zmiennością zainteresowań i upodobań, małą konsekwencją działań i wyborów podjętych dla zaspokojenia pragnień i osiągnięcia celów. Wynika to z faktu, że na tym etapie rozwojowym jednostka potrzebuje dobrych wzorców, dzięki którym będzie mogła wybrać najbardziej korzystne dla siebie formy aktywnego spędzania czasu wolnego. Aby umożliwić podjęcie wartościowych i przemyślanych decyzji w jego zagospodarowaniu należy wskazać jej sposoby mądrego i rozsądnego spędzania czasu wolnego.
Bibliografia
Banaszkiewicz T., Wychowanie dzieci i młodzieży do rekreacji na progu reformy oświaty, Wydawnictwo AJD, Częstochowa 2005.
Bee H., Psychologia rozwoju człowieka, Wydawnictwo Zysk i Spółka, Poznań 2004.
Czajkowski K., Wychowanie do rekreacji, WSiP, Warszawa 1979.
Dąbrowski Z., Czas wolny dzieci i młodzieży, PZWS, Warszawa 1966.
Denek K., Pedagogiczne aspekty czasu wolnego, „Lider’’ 2006, no. 12.
Drost M., Czas wolny, czas stracony, „Życie Szkoły” 2007, no. 4.
Dyszkowska J., Pedagogika czasu wolnego – wokół tradycyjnych funkcji i nowych zadań, „Kwartalnik Edukacyjny” 2006, no. 4.
Gwozda M., Czas wolny, [w:] Mały Leksykon Pedagoga Wczesnoszkolnego, ed. J. Karbowniczek, Wydawnictwo Erica, Warszawa 2014.
Kamiński A., Czas wolny i jego problematyka społeczno-wychowawcza, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1965.
Marzec H., Czas wolny małych dzieci w rodzinie, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 2004, no. 2.
Migdał K., Psychologia czasu wolnego, Wydawnictwo AlmaMer,
Wyższa Szkoła Ekonomiczna, Warszawa 2011.
Mroczkowska D., Czas wolny. Refleksje, dylematy, perspektywy, Wydawnictwo Difin S.A., Warszawa 2011.
Pięta J., Pedagogika czasu wolnego, Wydawnictwo AlmaMer, Warszawa 2004.
Sadowska E., Skoczylas-Krotla E, Czas wolny dziecka – wybrane aspekty zagadnienia, „Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce” 2007, no. 3.
Skreczko A., Czas wolny dziecka, „Czas Miłosierdzia” 2004, no. 8.
Świerzbińska K., Czas wolny to problem pedagogiczny, „Edukacja i Dialog” 2004, no. 2.
Taboł S., Wpływ rodziny na wykorzystanie czasu wolnego, „Życie Szkoły” 2002, no. 3.
Walasik R., Czas wolny dzieci ze środowisk zróżnicowanych kulturowo, „Edukacja i Dialog” 2012, no. 1, 2.
Winiarski K., Rekreacja i czas wolny, „Łośgraf”, Warszawa 2012.
Wnuk-Lipiński E., Praca i wypoczynek w budżecie czasu, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1972.
Wujek T., Praca domowa i czynny wypoczynek ucznia, PZWS, Warszawa 1974.
Copyright (c) 2015 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
1. Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Oświadcza, że nie narusza praw autorskich osób trzecich i praw prawnych.
Oświadcza, że nie występuje żaden konflikt interesów.
2. Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
