Konstruowanie zajęć ukierunkowanych na odkrywanie wiedzy matematycznej: koncepcje studentów pedagogiki przedszkolnej i wczesnoszkolnej
Abstrakt
Poszukiwanie metod nauczania matematyki umożliwiających poprawę efektywności kształcenia tego przedmiotu jest jednym z wyzwań współczesnej edukacji. Efektywność, mimo że w swej semantyce bliższa jest kategoriom ekonomicznym, to jednak może odnosić się do oceny szkolnego procesu kształcenia. To właśnie określenie tego, co według nas świadczy o efektywności nauczania matematyki, kieruje naszą uwagę w stronę kształtowania umiejętności pozwalających na szerokie zastosowanie osiągnięć tej dziedziny w jej zakresie, ale także poza nią. Jedną z metod, która umożliwia uczniom konstruowanie wiedzy matematycznej przy jednoczesnym pogłębianiu rozumienia, jest kierowane odkrywanie. Niniejsze badanie miało na celu poznanie koncepcji studentów pedagogiki przedszkolnej i wczesnoszkolnej w zakresie konstruowania lekcji metodą nauczania ukierunkowanego na odkrywanie wiedzy matematycznej, a także ich opinii na temat atrakcyjności i użyteczności proponowanego rozwiązania. Analiza ilościowa i jakościowa scenariuszy studenckich i wyników ankiet wskazuje na trudności w zakresie projektowania lekcji tą metodą przy jednoczesnym dostrzeganiu jej walorów edukacyjnych.
Bibliografia
Abrahamson, D. i Kapur, M. (2018). Reinventing discovery learning: A field-wide research program. Instructional Science, 46(1), 1–10.
Amiyani, R. i Widjajanti, J.B. (2018). The excellence of guided discovery learning on mathematical knowledge-based, skill-based, and attitude. Journal of Physics: Conference Series, 1097.
Babbie, E. (2003). Badania społeczne w praktyce (W. Betkiewicz, tłum.). Wydawnictwo Naukowe PWN.
Bereźnicki, F. (2004). Dydaktyka kształcenia ogólnego. Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Boaler, J. (2016). Mathematical mindsets: Unleashing students’ potential through creative math, inspiring messages and innovative teaching. Jossey-Bass.
Carroll, J. i Beman, V. (2015). Boys, inquiry learning and the power of choice in middle school English classroom. Adolescent Success, 15(1), 4–17.
Clements, D.H. (2001). Mathematics in the preschool. Teaching Children Mathematics, 7(5), 270–275.
Clements, D.H. i Sarama, J. (2009). Learning and teaching early math: The learning trajectories approach. Routledge.
De Corte, E. (2013). Historyczny rozwój myślenia o uczeniu się (Z. Janowska, tłum.). W: H. Dumont, D. Istance, F. Benavides (red.), Istota uczenia się. Wykorzystanie wyników badań w praktyce (s. 60–108). Wolters Kluwer Polska.
Dixon, J.A. (2005). Mathematical problem solving: The roles of exemplar, schema, and relational representations. W: J.I.D. Campbell (red.), Handbook of mathematical cognition. (s. 379–396). Psychology Press.
Dylak, S. (2000). Konstruktywizm jako obiecująca perspektywa kształcenia nauczycieli. W: H. Kwiatkowska, T. Lewowicki i S. Dylak (red.), Współczesność a kształcenie nauczycieli (s. 63–82). Wyższa Szkoła Pedagogiczna Związku Nauczycielstwa Polskiego.
English, L.D. (2004). Promoting the development of young children’s mathematical and analogical reasoning. W: L. English (red.), Mathematical and analogical reasoning of young learners (s. 201–212). Lawrence Erlbaum Associates.
Fauzi, A. i Widjajanti, D.B. (2018). Self-regulated learning: the effect on student’s mathematics achievement. Journal of Physics: Conference Series, 1097.
Frobisher, L. i Threlfall, J. (2005). Teaching and assessing patterns in number in primary years. W: A. Orton A. (red.), Pattern in the teaching and learning of mathematics (s. 84–103). Continuum.
Galant, J. (1987). Dostrzeganie i rozwiązywanie problemów w klasach początkowych. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Garrick, R., Threlfall, J. i Orton, A. (2005). Pattern in the nursery. W: A. Orton (red.), Pattern in the teaching and learning of mathematics (s. 1–17). Continuum.
Gopnik, A., Meltzoff, A.N. i Kuhl, P.K. (2004). Naukowiec w kołysce. Czego o umyśle uczą nas małe dzieci (E. Haman i P. Jackowski, tłum.). Media Rodzina.
Gruszczyk-Kolczyńska, E. (red.). (2012). O dzieciach matematycznie uzdolnionych. Książka dla rodziców i nauczycieli. Nowa Era.
Hanum, N. (2018). The difference student learning outcomes using discovery learning and inquiry learning in elementary school. International Journal of Education, 6(1), 1–9.
Jaworski, B. (1994). Investigating mathematics teaching: A constructivist enquiry. Falmer Press.
Kalinowska, A. (2017). Matematyczna aktywność badawcza uczniów klas początkowych. Między koncepcjami naukowymi i potocznymi. Problemy Wczesnej Edukacji, 38(3), 82–101.
Kamaluddin, M. i Widjajanti, D.B. (2019). The impact of discovery learning on students’ mathematics learning outcomes. Journal of Physics: Conference Series, 1320.
Kapur, M. i Toh, P.L.L. (2013). Productive failure: From an experimental effect to a learning design. W: T. Plomp i N. Nieveen (red.), Educational design research – Part B: Illustrative cases (s. 341–355). SLO.
Kirschner, P.A., Sweller, J. i Clark, R.E. (2006). Why minimal guidance during instruction does not work: An analysis of the failure of constructivist, discovery, problem-based, experiential, and inquiry-based teaching. Educational Psychologist, 41(2), 75–86.
Krygowska, Z. (1977). Zarys dydaktyki matematyki. Cz. 3. Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne.
Lazonder, W. i Harmsen, R. (2016). Meta-analysis of inquiry-based learning: Effects of guidance. Review of Educational Research, 86(3), 681–718.
Liljedahl, P.G. (2005). Mathematical discovery and affect: The effect of AHA! Experiences on undergraduate mathematics students. International Journal of Mathematical Education in Science and Technology, 36(2–3), 219–234.
Lockhart, P. (2009). Mathematician’s lament. Bellevue Literary Press.
Lu, J., Bridges, S. i Hmelo-Silver, C.E. (2014). Problem-based learning. W: R.K. Sawyer (red.), The Cambridge handbook of the learning sciences (s. 298–318). Cambridge University Press.
Maarif, S. (2016). Improving junior high school students’ mathematical analogical ability using discovery learning method. International Journal of Research in Education and Science, 2(1), 114–124.
Mason, J., Burton, L. i Stacey, K. (2005). Matematyczne myślenie (P. Amsterdamski, tłum.). Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Mayer, R.E. (2004). Should there be a three-strikes rule against pure discovery learning? American Psychologist, 59(1), 14–19.
McGarvey, L.M. (2012). What is a pattern? Criteria used by teachers and young children. Mathematical Thinking and Learning, 14(4), 310–337.
Moore, K.D. (2005). Effective instructional strategies: From theory to practice. SAGE Publications.
Okoń, W. (2001). Nowy słownik pedagogiczny. Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Pawlusińska, L. (2021). Kierowane odkrywanie matematyki we wczesnej edukacji. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
Pilch, T. i Bauman, T. (2001). Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe. Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Sahara, R., Mardiyana, M. i Saputro, D. (2018). Discovery learning with SAVI approach in geometry learning. Journal of Physics: Conference Series, 1013.
Svinicki, M.D. (1998). A theoretical foundation for discovery learning. Advances in Physiology Education, 275(6), S4–S7.
Szmidt, K.J. (2006). Teoretyczne i metodyczne podstawy procesu rozwijania „myślenia pytajnego”. W: W. Limont i K. Nielek-Zawadzka, Edukacja artystyczna a potencjał twórczy człowieka (s. 21–50). Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Uniwersytet Mikołaja Kopernika.
Van Joolingen, W. (1999). Cognitive tools for discovery learning. International Journal of Articial Intelligence in Education, 10, 385–397.
Westwood, P. (2008). What teachers need to know about teaching methods. ACER Press.
Yeo, J.B.W. (2017). Development of a framework to characterise the openness of mathematical tasks. International Journal of Science and Mathematics Education, 15, 175–191.
Yuliani, K. i Saragih, S. (2015). The development of learning devices based guided discovery model to improve understanding concept and critical thinking mathematically ability of students at Islamic Junior High School of Medan. Journal of Education and Practice, 6(24), 116–128.
Yurniwati, Y. i Hanum, L. (2017). Improving mathematics achievement of Indonesian 5th grade students through guided discovery learning. Journal on Mathematics Education, 8(1), 77–84.
Zazkis, R. i Liljedahl, P. (2002). Generalization of patterns: The tension between algebraic thinking and algebraic notation. Educational Studies in Mathematics, 49(3), 379–402.
Copyright (c) 2024 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
1. Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Oświadcza, że nie narusza praw autorskich osób trzecich i praw prawnych.
Oświadcza, że nie występuje żaden konflikt interesów.
2. Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych: