Podejście Reggio Emilia jako doświadczenie edukacyjne oparte na partycypacji. O możliwym w przedszkolu przymierzu nauczycieli i rodziców

Słowa kluczowe: przedszkole, Reggio Emilia, rodzice, partycypacja, społeczne zarządzanie, partnerstwo edukacyjne

Abstrakt

Placówki wczesnej edukacji w Reggio Emilia (żłobki i przedszkola) są projektem edukacyjnym opartym na aktywnym uczestnictwie wszystkich zaangażowanych w proces edukacyjny protagonistów: dzieci, nauczycieli, rodziców. Fundamentalną zasadą definiującą przedszkola w Reggio Emilia jest partycypacja rozumiana jednak znacznie szerzej niż tylko branie udziału w czymś. Oznacza bycie częścią, wspólne budowanie tożsamości instytucji dla małych dzieci poprzez dialog, dyskusję oraz wymianę różnorodnych punktów widzenia. Prezentowany artykuł rekonstruuje ideę partycypacji oraz ilustruje, w jaki sposób realizowana jest ona w praktyce edukacyjnej. Akcentuje przede wszystkim perspektywę rodzica, który postrzegany jest jako kompetentny partner nauczycieli w procesie tworzenia i rozwijania koncepcji edukacji małego dziecka. Takie podejście wiąże się z odmiennymi formami uczestnictwa rodziców w życiu placówki. Idea partycypacji rodziców urzeczywistnia się m.in. w społecznym sposobie zarządzania przedszkolem, którego wyrazem jest funkcjonowanie w każdej placówce specjalnej rady Consiglio Infanzia Città. Odpowiedzialna jest ona nie tylko za sprawy administracyjne, ale – co niezwykle ważne – również za rozwijanie projektu edukacyjnego miejskich placówek wczesnej edukacji w Reggio Emilia. Jej nadrzędnym zadaniem jest promowanie idei partycypacji, współodpowiedzialności za zarządzanie placówką, wymiana informacji i dyskusja nad problemami przedszkola. Przymierze pomiędzy nauczycielami i rodzicami, znoszące asymetryczny charakter relacji, oparte na wzajemnej akceptacji szacunku dla odmiennych doświadczeń, jest warunkiem niezbędnym dla doświadczania partycypacji przez same dzieci.

Bibliografia

Cagliari P., Barozzi A., Guidici C., Ku edukacyjnemu przedsięwzięciu opartemu na partycypacji – przemyślenia, teorie i doświadczenia, tłum. K. Gawlicz, [w:] Demokracja i edukacja: dylematy, diagnozy, doświadczenia, red. K. Gawlicz, P. Rudnicki, M. Starnawski, T. Tokarz, Wyd. Nauk. DSW, Wrocław 2014.

Calendario incontri interconsigli locali, ‹http://www.scuolenidi.re.it/allegati/invitointerconsiglilocaliorari_141028093016.pdf› (dostęp: 1.03.2016).

Dahlberg G., Moss P., Pence A., Poza dyskursem jakości w instytucjach wczesnej edukacji i opieki, tłum. K. Gawlicz, Wyd. Nauk. DSW, Wrocław 2013.

Gandini L., History, Ideas, and Basic Principles: An Interview with Loris Malaguzzi, [w:] The Hundred Languages of Children. The Reggio Emilia Experience in Transformation, red. C. Edwards, G. Forman, L. Gandini, Preager, Santa Barbara 2012.

Gandini L., Parent Participation in Governance of the Schools: An Interwiev with Sergio Spaggiari, [w:] The Hundred Languages of Children. The Reggio Emilia Experience in Transformation, red. C. Edwards, G. Forman, L. Gandini, Preager, Santa Barbara 2012.

http://www.scuolenidi.re.it/allegati/Regolamentonidiscuolinfanzia%20.pdf› (dostęp: 1.03.2016).

Loris Malaguzzi and the Reggio Emilia Experience, red. K. Hall, M. Horgan, A. Ridgway, R. Murphy, M. Cunneen, D. Cunningham, Continuum, London 2010.

Mendel M., Nauczyciel z uczniem, rodzicami i lokalną społecznością. Koncepcje partnerstwa edukacyjnego, [w:] Pedagogika wczesnoszkolna – dyskursy, problemy, rozwiązania, red. D. Klus-Stańska, M. Szczepska-Pustkowska, Wyd. Profesjonalne i Akademickie, Warszawa 2009.

Regolamento dei nidi e delle scuole dell’infanzia del Comune di Reggio Emilia, „Verbale Consiglio di Amministrazione” N. 92, 3 Febbraio 2012, http://www.scuolenidi.re.it/allegati/VerbaleIstituzionedel3febbraio201292.pdf› (dostęp: 1.03.2016).

Rinaldi C., In Dialogue with Reggio Emilia. Listening, Researching and Learning, Routledge, London 2006.

Soncini I., The Inclusive Community, [w:] The Hundred Languages of Children. The Reggio Emilia Experience in Transformation, red. C. Edwards, G. Forman, L. Gandini, Preager, Santa Barbara 2012.

The Charter of the City and Childhood Councils, Reggio Children s.r.l., Reggio Emilia 2002.

Una Carta per Tre Diritti, Centro Documentazione e Ricerca Educativa Nidi e Scuole dell’Infanzia, Reggio Emilia 1995.

Opublikowane
2016-07-19
Jak cytować
Maj, A. (2016). Podejście Reggio Emilia jako doświadczenie edukacyjne oparte na partycypacji. O możliwym w przedszkolu przymierzu nauczycieli i rodziców. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 11(2(40), 111-130. https://doi.org/10.35765/eetp.2016.1140.08