Podejście Reggio Emilia jako doświadczenie edukacyjne oparte na partycypacji. O możliwym w przedszkolu przymierzu nauczycieli i rodziców
Abstrakt
Placówki wczesnej edukacji w Reggio Emilia (żłobki i przedszkola) są projektem edukacyjnym opartym na aktywnym uczestnictwie wszystkich zaangażowanych w proces edukacyjny protagonistów: dzieci, nauczycieli, rodziców. Fundamentalną zasadą definiującą przedszkola w Reggio Emilia jest partycypacja rozumiana jednak znacznie szerzej niż tylko branie udziału w czymś. Oznacza bycie częścią, wspólne budowanie tożsamości instytucji dla małych dzieci poprzez dialog, dyskusję oraz wymianę różnorodnych punktów widzenia. Prezentowany artykuł rekonstruuje ideę partycypacji oraz ilustruje, w jaki sposób realizowana jest ona w praktyce edukacyjnej. Akcentuje przede wszystkim perspektywę rodzica, który postrzegany jest jako kompetentny partner nauczycieli w procesie tworzenia i rozwijania koncepcji edukacji małego dziecka. Takie podejście wiąże się z odmiennymi formami uczestnictwa rodziców w życiu placówki. Idea partycypacji rodziców urzeczywistnia się m.in. w społecznym sposobie zarządzania przedszkolem, którego wyrazem jest funkcjonowanie w każdej placówce specjalnej rady Consiglio Infanzia Città. Odpowiedzialna jest ona nie tylko za sprawy administracyjne, ale – co niezwykle ważne – również za rozwijanie projektu edukacyjnego miejskich placówek wczesnej edukacji w Reggio Emilia. Jej nadrzędnym zadaniem jest promowanie idei partycypacji, współodpowiedzialności za zarządzanie placówką, wymiana informacji i dyskusja nad problemami przedszkola. Przymierze pomiędzy nauczycielami i rodzicami, znoszące asymetryczny charakter relacji, oparte na wzajemnej akceptacji szacunku dla odmiennych doświadczeń, jest warunkiem niezbędnym dla doświadczania partycypacji przez same dzieci.
Bibliografia
Cagliari P., Barozzi A., Guidici C., Ku edukacyjnemu przedsięwzięciu opartemu na partycypacji – przemyślenia, teorie i doświadczenia, tłum. K. Gawlicz, [w:] Demokracja i edukacja: dylematy, diagnozy, doświadczenia, red. K. Gawlicz, P. Rudnicki, M. Starnawski, T. Tokarz, Wyd. Nauk. DSW, Wrocław 2014.
Calendario incontri interconsigli locali, ‹http://www.scuolenidi.re.it/allegati/invitointerconsiglilocaliorari_141028093016.pdf› (dostęp: 1.03.2016).
Dahlberg G., Moss P., Pence A., Poza dyskursem jakości w instytucjach wczesnej edukacji i opieki, tłum. K. Gawlicz, Wyd. Nauk. DSW, Wrocław 2013.
Gandini L., History, Ideas, and Basic Principles: An Interview with Loris Malaguzzi, [w:] The Hundred Languages of Children. The Reggio Emilia Experience in Transformation, red. C. Edwards, G. Forman, L. Gandini, Preager, Santa Barbara 2012.
Gandini L., Parent Participation in Governance of the Schools: An Interwiev with Sergio Spaggiari, [w:] The Hundred Languages of Children. The Reggio Emilia Experience in Transformation, red. C. Edwards, G. Forman, L. Gandini, Preager, Santa Barbara 2012.
http://www.scuolenidi.re.it/allegati/Regolamentonidiscuolinfanzia%20.pdf› (dostęp: 1.03.2016).
Loris Malaguzzi and the Reggio Emilia Experience, red. K. Hall, M. Horgan, A. Ridgway, R. Murphy, M. Cunneen, D. Cunningham, Continuum, London 2010.
Mendel M., Nauczyciel z uczniem, rodzicami i lokalną społecznością. Koncepcje partnerstwa edukacyjnego, [w:] Pedagogika wczesnoszkolna – dyskursy, problemy, rozwiązania, red. D. Klus-Stańska, M. Szczepska-Pustkowska, Wyd. Profesjonalne i Akademickie, Warszawa 2009.
Regolamento dei nidi e delle scuole dell’infanzia del Comune di Reggio Emilia, „Verbale Consiglio di Amministrazione” N. 92, 3 Febbraio 2012, http://www.scuolenidi.re.it/allegati/VerbaleIstituzionedel3febbraio201292.pdf› (dostęp: 1.03.2016).
Rinaldi C., In Dialogue with Reggio Emilia. Listening, Researching and Learning, Routledge, London 2006.
Soncini I., The Inclusive Community, [w:] The Hundred Languages of Children. The Reggio Emilia Experience in Transformation, red. C. Edwards, G. Forman, L. Gandini, Preager, Santa Barbara 2012.
The Charter of the City and Childhood Councils, Reggio Children s.r.l., Reggio Emilia 2002.
Una Carta per Tre Diritti, Centro Documentazione e Ricerca Educativa Nidi e Scuole dell’Infanzia, Reggio Emilia 1995.
Copyright (c) 2016 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
1. Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Oświadcza, że nie narusza praw autorskich osób trzecich i praw prawnych.
Oświadcza, że nie występuje żaden konflikt interesów.
2. Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych: