Badanie umiejętności logicznego i krytycznego myślenia studentów wczesnej edukacji

Słowa kluczowe: umiejętność logicznego i krytycznego myślenia, wczesna edukacja, studenci, przyszli nauczyciele klas I-III, matematyka

Abstrakt

Celem artykułu jest prezentacja badania dotyczącego umiejętności logicznego i krytycznego myślenia studentów wczesnej edukacji UWM w Olsztynie. We wcześniejszych badaniach zadania wymagające logicznego i krytycznego myślenia okazywały się zbyt trudne dla znacznej części przyszłych nauczycieli klas I-III. Nie wiadomo jednak, czy na poziom odpowiedzi nie miał wpływu lęk przed matematyką i/lub stres egzaminacyjny, potencjalnie doświadczany przez uczestników. Dlatego w obecnym badaniu wyeliminowano działanie tych czynników. Zamiast zastosowanych poprzednio zadań matematycznych, posłużono się zadaniami sprawdzonymi w badaniach procesów myślenia i rozumowania, prowadzonych przez psychologów. Zadbano również, by udział w badaniu nie był powiązany ze składaniem egzaminu ani z żadną sytuacją, w której uczestnicy byliby poddawani ocenie. Uzyskane wyniki przemawiają za prawdziwością wniosku o niewystarczającej umiejętności logicznego i krytycznego myślenia znacznej części studentów wczesnej edukacji, do którego skłaniały rezultaty dotychczasowych badań. Jako prawdopodobną przyczynę wskazuje się niemal całkowity brak weryfikacji kandydatów na studia w zakresie edukacji początkowej. Rekomenduje się zatem wprowadzenie wyższych standardów podczas rekrutacji na studia, szczególnie pod kątem oceny z matematyki. Jest to bowiem jeden z przedmiotów najbardziej rozwijających logiczne i krytyczne myślenie, a przy tym nauczyciel sam powinien dobrze znać i rozumieć matematykę, aby uczyć jej swoich podopiecznych.

Bibliografia

Ashcraft M.H., Ridley K.S. (2005). Math anxiety and its cognitive consequences: A tutorial review, [w:] J.I.D. Campbell (red.), Handbook of mathematical cognition, New York: Psychology Press, s. 315–327.

Banach C. (2004). Nauczyciel, [w:] Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, red. T. Pilch, t. III: M-O, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”, s. 548–553.

Czajkowska M., Bugajska-Jaszczołt B. (2016). Jak nauczyciele i uczniowie rozwiązują zadania matematyczne, czyli o poprawnych i niepoprawnych rozumowaniach, „Problemy Wczesnej Edukacji”, t. 2, nr 33, s. 193–203.

Dylak S. (1995). Wizualizacja w kształceniu nauczycieli. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Dylak S. (2004). Nauczyciel – kompetencje i kształcenie zawodowe. [w:] Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, red. T. Pilch, t. III: M–O, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”, s. 553–566.

Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku. (2003–2008). red. T. Pilch, t. I-VII, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.

Garstka T. (2016). Psychopedagogiczne mity. Jak zachować naukowy sceptycyzm w edukacji i wychowaniu. Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer.

Kalinowska A. (2018). Matematyczne kompetencje przyszłych nauczycieli wczesnej edukacji jako potencjalne źródło realizowanej przez nich metodyki. Perspektywa konstruktywistyczna, „Forum Oświatowe”, t. 30, nr 2, s. 51–66.

Lewicka M. (2000). Myślenie i rozumowanie, [w:] J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki, t. 2, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, s. 275–316.

Maloney E.A., Beilock S.L. (2012). Math anxiety: Who has it, why it develops, and how to guard against it, “Trends in Cognitive Sciences”, t. 16, nr 8, s. 404–406.

Mrożek E. (2015). Badanie uczniów i studentów pedagogiki, „Matematyka w Szkole”, t. 5, s. 54–56.

Nawolska B., Żądło-Treder J. (2017a). (Bez)krytyczne myślenie (nie)potrzebne nauczycielowi wczesnej edukacji, „Humanum”, t. 25, nr 2, s. 173–182.

Nawolska B., Żądło-Treder J. (2017b). Nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej a matematyka, „Pedagogika Przedszkolna i Wczesnoszkolna”, t. 1, nr 9, s. 121–132.

Suświłło M. (2015). Przygotowanie do zawodu nauczyciela wczesnej edukacji w percepcji studentów Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, „Forum Oświatowe”, t. 27, nr 2, s. 75–94.

Opublikowane
2021-06-30
Jak cytować
Grabowski, A. (2021). Badanie umiejętności logicznego i krytycznego myślenia studentów wczesnej edukacji. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 16(2(60), 135-147. https://doi.org/10.35765/eetp.2021.1660.10