Kamishibai w edukacji regionalnej. Strategie tworzenia papierowego teatru przez przyszłych i obecnych nauczycieli.
Abstrakt
Niniejszy tekst traktuje o sposobie wykorzystania papierowego teatru w edukacji regionalnej. Wywodzące się z tradycji japońskiej kamishibai stanowi połączenie sztuki wizualnej i sztuki opowiadania. Historyczną drogę, którą przebyło, by zakorzenić się we współczesnej edukacji (w szczególności w działaniach skierowanych do dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym), opisuję w pierwszej części artykułu. Dalsze rozważania poświęcam badaniu, którego celem było poznanie strategii tworzenia papierowych teatrów przez nauczycieli łódzkich szkół i przedszkoli oraz studentów Wydziału Nauk o Wychowaniu Uniwersytetu Łódzkiego, specjalności edukacja wczesnoszkolna i wychowanie przedszkolne, zaangażowanych w projekt „Kamishibai w edukacji regionalnej” (organizowany przez Łódzkie Centrum Doskonalenia Nauczycieli i Kształcenia Praktycznego). Przedmiotem analiz uczyniłam 62 projekty (przygotowane w formie plansz i tekstu lub nagranych filmów) udostępnionych przez badanych na platformie Moodle oraz MS Teams. Zastosowane metody badawcze (analiza dokumentów oraz wywiad swobodny) pozwoliły na podjęcie rozważań na temat doboru tworzywa literackiego oraz potencjału i ograniczeń metody kamishibai. Ostatecznie doprowadziły mnie do opisu strategii projektowania papierowych teatrów, mających popularyzować obcowanie ze sztuką słowa regionu łódzkiego.
Bibliografia
Bingushi K., Taneichi, J. (2005). Kamishibai as Media in Early Childhood Care and Education - a Consideration Based on the History of Kamishibai. „St. Mary’s College: Annual Report of Studies”, Vol. 27, s. 53–67.
Booth E. (2003). Seeking Definition: What is a Teaching Artist? „Teaching Artist Journal”, Vol. 1 Issue 1, p. 5-12. DOI: 10.1080/15411796.2003.9684265.
Grabowski M. (2010). Edukacja regionalna w kontekście teoretycznym. „Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce” nr 15-16/1-2, s. 5-13.
Gulczyńska, A., Wiśniewska-Kin, M. (2020). Od „wjeżdżania w bramy” do „otwierania (się) bramy”. Przykład animacji kultury upełnomocniających głos dziecka w procesie rewitalizacji miejskiej. „Problemy Wczesnej Edukacji, nr 50(3), s. 55-65. DOI: 10.26881/pwe.2020.50.05
Ishiguro H. (2017). Revisiting Japanese Multimodal Drama Performance as Child-Centred Performance Ethnography: Picture-Mediated Reflection on ‘Kamishibai’, In. Chemi, T. & Du, X. (Eds.), Arts-Based Methods in Education around the World, Denmark: River Publisher. s. 89-105.
Juszczyk S. (2013). Badania jakościowe w naukach społecznych. Szkice metodologiczne. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Karpenko Y. (2018). The Art of Kamishibai as an Educational Cognitive Technology in FLT in Primary School in Ukraine, [w:] Čepeljnik M. (Ed.) The Art Of Kamishibai. Proceedings, International Symposium The Art of Kamishibai: The Word of the Image and the Image of the Word, Ljubljana: Slovenski gledališki inštitut (zanj Mojca Jan Zoran), s. 86-97.
Marqués Ibáñez A. (2017). Kamishibai: An intangible cultural heritage of Japanese culture and its application in Infant Education. „Képzés és Gyakorlat” („Training and Practice”), Volume 15, Issue 1−2, s. 25-44. DOI: 10.17165/TP.2017.1-2.2
McGowan T. (2010). The Kamishibai Classroom: Engaging Multiple Literacies Through the Art of "Paper Theater". Santa Barbara :ABC-CLIO.
Mendel M., Theiss W. (2016). Pamięć i miejsce in potentia: o mieście pełnym. „Pedagogika Społeczna” nr 1(59), s. 53-66.
Nikitorowicz J. (2009). Edukacja regionalna i międzykulturowa. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Rautiainen A. (2020). Finland: Innovation and Creativity in the Time of Covid-19, referat wygłoszony 12.08.2020 na konferencji „The Anywhere School 2020”.
Say A. (2005). Kamishibai Man. Boston: Hooghton Mifflin Company, Walter Lorraine Books.
Shimokawa K. (ed.). (2002). Kindaikodomoshinenpyo (Modern History of Children): 1868–1926. Vol. 1 Meiji and Taisho era. Tokyo: Kawade Shobo Shinsha. The department of social affairs of Tokyo City, Kamishibainikansuruchousa (A survey of Kamishibai in Tokyo).
Springgay S., Irwin R.L., Wilson Kind S. (2005). A/r/tography as Living Inquiry Through Art and Text. „Qualitative Inquiry” nr 11 (6).
Szewczyk-Kowalewska I. (2017). Magia literatury i teatru – zapomniane pojęcia w terapii i wspieraniu dziecka zdrowego i dotkniętego chorobą. „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas. Pedagogika”nr 15, s. 113-124.
Szkolak A. (2011). Kompetencje pedagogiczne nauczycieli wczesnej edukacji — relacja z badań własnych, [w:] Nauczyciel wczesnej edukacji w badaniach i praktyce edukacyjnej, J. Bonar (red.), Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 90-103.
Ungeheuer-Gołąb A. (2011). Wychowanie przez sztukę w edukacji literackiej dziecka. „Chowanna” nr 1, s. 151-161.
Vukov E. (1997). Kamishibai, Japanese Storytelling The Return of An Imaginative Art, „Education About Asia”, Volume 02:1 (Spring 1997): Teaching About the Religions of Asia.
Wojnar I. (1994). Trzy wymiary estetycznej samowiedzy człowieka. „Sztuka i Filozofia” nr 8, s. 77-92.
Zabawa K. (2010). Literatura dla dzieci w edukacji regionalnej. „Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce” nr 15-16/1-2, s. 52-60.
Zalewska-Pawlak M. (2013). Sztukmistrze XXI wieku. Rzecz o pedagogach wychowujących przez sztukę. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
McGowan T. (2015). The Many Faces of Kamishibai (Japanese Paper Theater): Past, Present, and Future. https://aboutjapan.japansociety.org/content.cfm/the-many-faces-of-kamishibai [dostęp: 10.10.2020].
McGowan T. (2019). Gospel and War Propaganda Take to the Streets! The Rise of “Educational Kamishibai”, https://blogs.princeton.edu/cotsen/tag/imai-yone/ [dostęp: 13.11.2020].
Copyright (c) 2021 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
1. Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Oświadcza, że nie narusza praw autorskich osób trzecich i praw prawnych.
Oświadcza, że nie występuje żaden konflikt interesów.
2. Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
