Wykorzystanie metod aktywizujących przez nauczycieli przedszkoli i klas I–III – raport z badań

  • Urszula Ordon Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie
Słowa kluczowe: metoda, metody aktywizujące, nauczyciel, edukacja przedszkolna i wczesnoszkolna

Abstrakt

Celem przeprowadzonych badań było poznanie opinii nauczycieli przedszkoli i klas I–III na temat przydatności i stopnia wykorzystania metod aktywizujących w procesie edukacyjnym w przedszkolu i w klasach I–III, a także walorów i częstotliwości wykorzystania tych metod w pracy z dziećmi w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Na podstawie przeprowadzonego badania sondażowego można wnioskować, iż ważnym zadaniem współczesnej szkoły, zwłaszcza na poziomie edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej, powinno być stosowanie różnorodnych metod pracy, a przede wszystkim aktywizowanie dzieci i uczniów. Nauczyciele cenią i bardzo często wykorzystują metody aktywizujące. Do najbardziej przydatnych w ich opinii należą gry dydaktyczne oraz metody i techniki integracyjne. Należy podkreślić, iż badani dostrzegają wiele walorów metod i technik aktywizujących. Ich stosowanie, w świetle zebranych wypowiedzi, korzystnie wpływa na wzrost aktywności dzieci, poprawę atrakcyjności zajęć, poprawę komunikacji, współdziałania i współpracy w grupie dziecięcej, kształtowanie kreatywności, poczucia pewności oraz wiary we własne możliwości dziecka. Metody te przyczyniają się również do poprawy relacji między nauczycielem a uczniem. Co bardzo ważne – blisko połowa badanych dostrzega wyraźną poprawę efektów procesu kształcenia przy zastosowaniu metod aktywizujących. We współczesnym systemie edukacyjnym podstawą nauczania stają się metody i formy aktywne, które powoli zaczynają wypierać metody podające, pozbawiające dziecko czynnego uczestnictwa zarówno w zabawie, jak i w nauce. W związku z tym niezwykle korzystnym zjawiskiem jest deklarowanie przez badanych nauczycieli częstego wykorzystania metod aktywizujących na poziomie edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej i oczekiwanie dobrych efektów na przyszłość.

Bibliografia

Adamek I., Podstawy edukacji wczesnoszkolnej, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 1997.

Bernacka D., Od słowa do działania. Przegląd współczesnych metod kształcenia, Wydawnictwo Akademickie ,,ŻAK”, Warszawa 2001.

Ganczarska M., W poszukiwaniu współczesnego rozumienia metod aktywizujących, [w:] Wybrane aspekty procesu kształcenia w reformującej się szkole, (red.) E. Smak, K. Wereszczyńska, M. Ganczarska, Wydawnictwo „Nowik”, Opole 2011.

Jacewicz A., Metody aktywizujące i wspierające edukację dzieci w wieku przedszkolnym, Wydawnictwo NWSP, Białystok 2011.

Karbowniczek J., Zintegrowana edukacja wczesnoszkolna z językiem angielskim. Propozycje rozwiązań metodycznych dla nauczycieli, Wydawnictwo „Erica”,Warszawa 2012.

Korczewska E., Na dobry start. Metody aktywizujące w przedszkolu, „Miesięcznik Pedagogiczny Doradca Nauczyciela Przedszkola”, (2012)12.

Krzyżewska J., Aktywizujące metody i techniki w edukacji wczesnoszkolnej, Wydawnictwo Omega, Suwałki 1998.

Kubiczek B., Metody aktywizujące. Jak nauczyć uczniów uczenia się, Wydawnictwo ,,Nowik”, Opole 2007.

Kupisiewicz Cz., hasło: Metody nauczania, [w:] Encyklopedia pedagogiczna, (red.) W. Pomykało, Wydawnictwo Fundacja Innowacja, Warszawa 1997.

Langier C., Rola nauczyciela w rozwoju aktywności dziecka w młodszym wieku szkolnym, [w:] Tradycja i nowoczesność w edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej, (red.) U. Ordon, A. Pękala, Wydawnictwo AJD, Częstochowa 2008.

Marszałek A., Metody aktywizujące w kształceniu, [w:] Encyklopedia Pedagogiczna XXI wieku. Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 2004.

Nowicka M. (red.), Zreformowana wczesna edukacja – od refleksji ku działaniom nauczyciela, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 2005.

Okoń W., Nauczanie problemowe we współczesnej szkole, WSiP, Warszawa 1987.

Rau K., Ziętkiewicz E., Jak aktywizować uczniów. Burza mózgów i inne techniki w edukacji, Wydawnictwo G&P, Poznań 2000.

Smak E., Wereszczyńska K., Ganczarska M., (red.), Wybrane aspekty procesu kształcenia w reformującej się szkole, Wydawnictwo „Nowik”, Opole 2011.

Tyszkowa M., Aktywność i działalność dzieci i młodzieży, WSiP, Warszawa 1990.

Wiatrowska L., Dmochowska H., Dojrzałość szkolna dzieci a ich gotowość do nauki, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2013.

Wójcik E., Metody aktywizujące w pedagogice grup, Wydawnictwo „Rubikon”, Kraków 2008.

Opublikowane
2016-06-15
Jak cytować
Ordon, U. (2016). Wykorzystanie metod aktywizujących przez nauczycieli przedszkoli i klas I–III – raport z badań. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 10(37/3), 129-144. https://doi.org/10.14632/eetp_37.9