Wzory męskie i kobiece w kulturze współczesnej a wartości osobiste preferowane przez uczniów klas trzecich szkoły podstawowej
Abstrakt
Występowanie kulturze współczesnej egalitarnych schematów ról płciowych nie oznacza całkowitego wyparcia tradycyjnych wzorów kobiecości i męskości. Wielość występujących równolegle schematów ról płciowych może sprawić, że uczniowie klas III znajdujący się u schyłku okresu rozwojowego określanego mianem późnego dzieciństwa i stojący u progu adolescencji – okresu ważnego dla kształtowania stabilnej tożsamości, mogą być zdezorientowani, które ze znanych im wzorców męskości i kobiecości powinni urzeczywistniać w życiu. Celem zaprezentowanych badań było poznanie wartości osobistych preferowanych przez uczennice i uczniów klas trzecich szkół podstawowych. Problem główny zawarty został w pytaniu: Czy wśród uczniów i uczennic klas III szkoły podstawowej istnieją różnice międzypłciowe w zakresie preferowanych przez nich wartości osobowych? Posłużono się metodą sondażu diagnostycznego, narzędziem była Lista Wartości Osobistych opracowana przez Z. Juczyńskiego. W badaniach wzięło udział 311 uczniów klas III z Małopolski. Wyniki badań częściowo potwierdziły postawioną hipotezę: Wśród uczniów i uczennic klas III szkoły podstawowej istnieją różnice międzypłciowe w zakresie preferowania tych wartości osobistych, które tradycyjnie uznawane są za typowe dla przedstawicieli ich płci.
Bibliografia
Bakiera L., Harwas-Napierała B. (2016). Wzory osobowe w rozwoju człowieka, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Fanslau A., Brycz H. (2006). Pokusy i ich wpływ na natężenie wyznawanych wartości wśród młodych kobiet i mężczyzn, [w:] A. Chybicka, M. Kaźmierczak (red.), Kobieta w kulturze – kultura w kobiecie. Studia interdyscyplinarne, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, s. 315 330.
Gimbut M. (2007). Przetłumaczyć i zrozumieć Wzór kobiecości – perspektywa antropologiczna, [w:] B. Płonka-Syroka. J. Radziszewska, A. Szlagowska (red.), Oczekiwania kobiet i wobec kobiet Stereotypy i wzorce kobiecości w kulturze europejskiej i amerykańskiej, Warszawa: Wydawnictwo: DiG, s. 359 368.
Juczyński Z. (2001). Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia, Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.
Kluczyńska U. (2009). Metamorfozy tożsamości mężczyzn w kulturze współczesnej, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Linton R. (2000). Kulturowe podstawy osobowości, tłum. A. Jasińska-Kania, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Melosik Z. (2006). Kryzys męskości w kulturze współczesnej, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Nowak W. (2015). Dobro i wzory osobowe, STUDIA PHILOSOPHICA WRATISLAVIENSIA, vol. X, fasc. 4, s. 65 76.
Olbrycht K. (2014). O roli przykładu, wzoru, autorytetu i mistrza w wychowaniu osobowym, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Smółka L. (2006). Edukacja wobec stereotypów ról płciowych, [w:] J. Szempruch (red.), Edukacja wobec wyzwań i zadań współczesności i przyszłości, Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, s. 457–466.
Wzór osobowy hasło [w:] Nowa encyklopedia powszechna PWN (1995 1996), red. B. Pertozolin-Skowrońska , t. 1–6, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 942.
Zbróg Z. (2011). Płeć jako kategoria różnicująca opinie uczniów o szkole, [w:] I. Adamek, Z. Zbróg (red.), Wczesna edukacja dziecka wobec wyzwań współczesności, Kraków: Wyd. LIBRON.
Zimbardo P., Coulombe N. (2015). Gdzie ci mężczyźni? tłum. M. Guzowska, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Copyright (c) 2021 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
1. Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Oświadcza, że nie narusza praw autorskich osób trzecich i praw prawnych.
Oświadcza, że nie występuje żaden konflikt interesów.
2. Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
