„Etniczność dzieciństwa” w kontekście refleksji nad (nie)pamięcią dzieciństwa (przypadek dzieciństwa kaszubskiego)
Abstrakt
Celem artykułu jest próba rozpoznania znaczenia etniczności dzie-ciństwa dla kulturowego konstruowania tożsamości dzieci etnicznych i tym samym – dla ich kulturowego trwania w ich etnicznej wspólnocie. Autorka podejmuje problem etniczności dzieciństwa na podstawie analizy zachowanych w kaszubskiej pamięci doświadczeń dzieci. Doświadczenia te są istotne dla konstruowania kaszubskiego dziedzictwa kulturowego i są ważne dla poczucia tożsamości Kaszubów. Teoretyczną podstawą namysłu są: (1) Teoria kulturowości dzieciństwa (Hannah Arendt, Romana Miller, Jerzy Nikitorowicz). (2) Teoria pamięci i miejsc pamięci Pierre’a Nory. Tekst składa się z trzech części: Pierwsza to rekonstrukcja koncepcji kulturowego dzieciństwa. Druga jest próbą rekonstrukcji obecnego w pamięci kaszubskiej dzieciństwa przeszłego. Najistotniejszymi tekstami tej części są wybrane dzieła literackie Stanisława Jankego. Twórczość autora posłużyła do rekonstrukcji utopii dzieciństwa kaszubskiego. Trzecia stanowi podsumowanie i jest próbą końcowej refleksji.
Bibliografia
Arendt, H. (1994). Między czasem minionym a przyszłym. Osiem ćwiczeń z myśli politycznej (M. Godyń i W. Madej, tłum.). Wydawnictwo Aletheia.
Arendt, H. (2000). Kondycja ludzka (A. Łagocka, tłum.). Wydawnictwo Aletheia. Benedict, R. (2005). Wzory kultury (J. Prokopiuk, tłum.). „Muza”.
Drzeżdżon, J. (1992). O edukacji dziecka na Ziemi Kaszubskiej. Zeszyty Naukowe. Pedagogika. Historia Wychowania, 20, 35–50.
Janke, S. (2015). Łiskawica. Wydawnictwo Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego.
Janke, J. (2018). Wypowiedź w ramach konferencji: Treści literackie i historyczne w kaszubskiej edukacji językowej. Edukacja kaszubska w nowej podstawie programowej. Gdańsk: 19.03.2018 r. [Nagranie]. Prywatne archiwum autorki.
Janke, S. (2020). Cësk. Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie.
Janke, S. (2021a). Alfabet dlô dzôtkôw. Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie.
Janke, S. (2021b). Mòrzkùlowie. Stowarzyszenie Pisarzy Polskich. Oddział Warszawa, Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie.
Janke, S. (2023). Bënë bùten. Wydawnictwo Region.
Kurcz, Z. (2022). Od narodowości do mniejszości narodowych w Polsce. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Márai, S. (2016). Trzydzieści srebrników (I. Makarewicz, tłum.). Fundacja Zeszytów Literackich.
Miller, R. (1981). Socjalizacja – wychowanie – psychoterapia. Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Nikitorowicz, J. (2005). Mikroświat dziecka w ustawicznym procesie kreowania tożsamości. Problemy Wczesnej Edukacji, 2(2), 23–30.
Nikitorowicz, J. (2007). Edukacja międzykulturowa. Kreowanie tożsamości dziecka. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Nora, P. (2020). Między pamięcią a historią. Wybór tekstów (J.M. Kłoczkowski, tłum.). Słowo/Obraz Terytoria.
Sikorski, S. (1973). Wpływ gwary kaszubskiej na początki nauczania szkolnego. Pomerania. Biuletyn Zarządu Głównego Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, 1(50), 16–21.
Synak, B. (2010). Moja kaszubska stegna. Wydawnictwo Bernardinum.
Copyright (c) 2023 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
1. Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Oświadcza, że nie narusza praw autorskich osób trzecich i praw prawnych.
Oświadcza, że nie występuje żaden konflikt interesów.
2. Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
