Zaangażowanie studentów kierunków nauczycielskich w edukację dla zrównoważonego rozwoju – przykłady dobrych praktyk

Słowa kluczowe: zrównoważony rozwój, edukacja dla zrównoważonego rozwoju, studenci kierunków nauczycielskich, projekt Kids Lab for Sustainability, kurs online Kompetencje nauczycielskie w zakresie STEAM i zrównoważonego rozwoju

Abstrakt

Edukacja XXI wieku stawia przed nauczycielem wiele wyzwań. Umiejętność poradzenia sobie w dynamicznie zmieniającym się środowisku, nowe technologie, rozwijanie kompetencji przyszłości (w tym kompetencji miękkich), wrażliwość na problemy współczesnego świata to tylko niektóre z nich. Jednym ze sposobów poradzenia sobie z tymi wyzwaniami jest propozycja edukacji dla zrównoważonego rozwoju. Jej odpowiednia realizacja, co wymaga adekwatnego przygotowania nauczyciela do zawodu, może przyczynić się do budowania zrównoważonego społeczeństwa.
Celem artykułu jest przedstawienie dwóch inicjatyw realizowanych w ramach projektu Kids Lab for Sustainability – wspólnoty uczącej się oraz kursu online, kierowanych m.in. do studentów kierunków nauczycielskich Uniwersytetu Ignatianum w Krakowie. Ich prezentacja koncentruje się na ukazaniu zaangażowania studenta w propozycję nabywania wiedzy oraz umiejętności praktycznych w temacie edukacji dla zrównoważonego rozwoju. Uczestnicząc w poszczególnych etapach projektu oraz realizując kurs online, studenci mieli możliwość poznania założeń edukacji opartej na tym nurcie, a także byli zachęcani do praktycznego testowania propozycji (scenariuszy/zasobów) zajęć, proponowania ich modyfikacji, własnych pomysłów czy autorskich rozwiązań. Propozycja tak zorganizowanej pracy spowodowała pozytywny odbiór i wysokie zaangażowanie studentów w przedstawiane przez członków projektu aktywności. Studenci doceniali zarówno atrakcyjność materiałów (scenariuszy/zasobów) opracowanych przez zespół realizujący projekt Kids Lab for Sustainability i zamieszczonych na jego stronie, jak i sposób przekazu wiedzy.

Bibliografia

Ardoin, N.M., Bowers, A.W., Wyman, Roth, N., Holthui, N. (2018). Environmental education and K-12 student outcomes: A review and analysis of research. The Journal of Environmental Education, 49(1), 1–17. https://doi.org/10.1080/00958964.2017.1366155

Batorczak, A. i Klimska, A. (2020). Edukacja na rzecz zrównoważonego rozwoju – refleksje przed ogłoszeniem nowej Dekady na rzecz Zrównoważonego Rozwoju (2020-2030). Studia Ecologiae et Bioethicae, 18(2), 17–26. https://doi.org/10.21697/seb.2020.18.2.02

Bińczyk, E. (2018). Epoka człowieka. Retoryka i marazm antropocenu. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Borys, T. (2010). Dekada edukacji dla zrównoważonego rozwoju – polskie wyzwania. Problemy Ekorozwoju, 5(1), 59–70. https://yadda.icm.edu.pl/baztech/element/bwmeta1.element.baztech-article-BPL2-0017-0005

Europejska Komisja Gospodarcza ONZ. (2008). Strategia Edukacji dla Zrównoważonego Rozwoju. https://unece.org/DAM/env/esd/strategytext/strategyinPolish.pdf

Fundacja Gospodarki i Administracji Publicznej. (2020). Poza horyzont. Kurs na edukację. Przyszłość systemu rozwoju kompetencji w Polsce. https://media.freshmail.mx/userfiles/0cl8p8ise4/2575305f60fa0deb862e89163a26f9a41598431986.pdf

Instytut Badań Edukacyjnych. (2013). Umiejętności Polaków – wyniki Międzynarodowego Badania Kompetencji Osób Dorosłych (PIACC). http://eduentuzjasci.pl/images/stories/publikacje/ibe-raport-PIAAC-2013.pdf

Jeronen, E. (2022). Sustainable Education. W: S. Idowu, R. Schmidpeter, N. Capaldi, L. Zu, M. Del Baldo i R. Abreu (red.), Encyclopedia of sustainable management. Springer. https://doi.org/10.1007/978-3-030-02006-4_237-1

Kalinowska, A. (2007). Dekada Edukacji dla Zrównoważonego Rozwoju – zmniejszanie barier. W: A. Kalinowska i W. Lenart (red.), Wybrane zagadnienia z ekologii i ochrony środowiska. Teoria i praktyka zrównoważonego rozwoju: wybór wykładów z lat 2004–2007 (s. 45–50). Uniwersyteckie Centrum Badań nad Środowiskiem Przyrodniczym.

Kids Lab 4 Sustainability. (b.d.a). Kompostownik i pożyteczne dżdżownice. https://kidslab4sustainability.eu/kompostownik-i-pozyteczne-dzdzownice/

Kids Lab 4 Sustainability. (b.d.b). Obszary repozytorium. https://kidslab4sustainability.eu/obszary-repozytorium/#areas

Kids Lab 4 Sustainability. (b.d.c). Podręcznik do kształcenia przyszłych nauczycieli. https://kidslab4sustainability.eu/wp-content/uploads/2024/06/Klabs4sustainability-Handbook_PL.docx-1.pdf

Kids Lab 4 Sustainability. (b.d.d). Poznajemy krzesiwo. https://kidslab4sustainability.eu/poznajemy-krzesiwo/

Kids Lab 4 Sustainability. (b.d.e). Ramka poziomująca. https://kidslab4sustainability.eu/ramka-poziomujaca/

Kowalik, Z., Magda, I. (2021). Rynek pracy w Polsce – przemiany i wyzwania. Ubezpieczenia Społeczne. Teoria i praktyka, 150(3), 5–22. https//doi.org/10.5604/01.3001.0015.3183

Mikler-Chwastek, A., Jelinek, J.A. i Korwin-Szymanowska, A. (2023). Zielona edukacja i zrównoważony rozwój w nauczaniu początkowym. Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej.

Navoica. (b.d.). KidsLab4Sustainability: Online course for educators. https://navoica.pl/courses/course-v1:UniwersytetIgnatianumwKrakowie+KIDSLABEN02+2024_en_1/about

ONZ. (2015). Rezolucja przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne w dniu 25 września 2015 r. Przekształcamy nasz świat. Agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030. https://www.un.org.pl/agenda-2030-rezolucja

Surma, B., Rosati, N., Menon, S., Fuertes, M. T., Farren, M. i Maguire, F. (2020). Kitchen Lab for Kids. Program kształtowania umiejętności STEM w przedszkolu. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 14(4/54), 61–70. https://doi.org/10.35765/eetp.2019.1454.05

Sztumski, W. (2019). Zrównoważony rozwój – zrównoważony człowiek (zewnętrzne i wewnętrzne uwarunkowania zrównoważonego rozwoju). Eunomia – Rozwój Zrównoważony – Sustainable Development, 97(2), 7–16. https://www.ojs.akademiarac.edu.pl/index.php/eunomia/article/view/56

World Economic Forum. (2023). The Future of Jobs Report 2023. https://www.weforum.org/publications/the-future-of-jobs-report-2023/in-full/4-skills-outlook/

Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska. (2001). Dz. U. nr 62, poz. 627. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20010620627/U/D20010627Lj.pdf

Wydawnictwo Naukowe PWN. (b.d.). Edukacja. W: Encyklopedia PWN. Pobrano 2 września 2024 z: https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/edukacja;3896542.html

Opublikowane
2024-12-24
Jak cytować
Szewczuk, K. (2024). Zaangażowanie studentów kierunków nauczycielskich w edukację dla zrównoważonego rozwoju – przykłady dobrych praktyk. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 19(4(75), 55-70. https://doi.org/10.35765/eetp.2024.1975.04