Koncepcje, podejścia i metody nauczania języka obcego dzieci
Abstrakt
Szeroko pojęta metodyka nauczania języków obcych obejmuje swym zakresem zarówno stosowane podczas zajęć metody, techniki, środki i zasady nauczania, jak również kompetencje nauczycielskie oraz konieczność uwzględnienia właściwości i cech rozwojowych uczniów oraz czynników różnic indywidualnych. Metody pracy z dziećmi w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym oraz kwestia doboru adekwatnych komponentów kształcenia językowego opierają się na obserwacji i analizie potrzeb, potencjału i zainteresowań dzieci, czyli muszą być dostosowane do ich możliwości. Poniższy artykuł ma na celu prezentację wybranych metody i podejść, których elementy, techniki i ćwiczenia z powodzeniem możemy stosować w nauczaniu języka obcego najmłodszych. Zarówno rekomendacje Rady Europy i Unii Europejskiej, jak również tendencje w metodyce nauczania języków obcych na pierwszych szczeblach edukacji podkreślają również uwrażliwianie dziecka na język obcy, pobudzenie jego zainteresowania nauką języka i wykształcenie zachowania sprzyjającego jego przyswajaniu i nauce. Z poniższego przeglądu literatury przedmiotu wynika, że nie ma jednej, uniwersalnej metody nauczania języków obcych, czy też zestawu technik i strategii nauczania, które mogłyby zapewnić sukces wszystkim uczniom, gdyż każdy z nich dysponuje innym zakresem doświadczenia, wiedzy i umiejętności, inne są jego zainteresowania, cechy osobowości, style i strategie uczenia się. Rola doboru odpowiedniej metody nauczania jest kluczowa w procesie dydaktyczno-wychowawczym, zatem najbardziej słusznym wydaje się podejście eklektyczne w celu usprawnienia tego procesu i uzyskania przez uczniów optymalnych wyników w nauce.
Bibliografia
Anisimowicz B., Alternatywne nauczanie języków obcych w XX wieku, DiG, Warszawa 2000.
Baïdak N., Garcia Mingues M.L., Oberheidt S., Zintegrowane kształcenie przedmiotowo-językowe w szkołach w Europie, Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji, Warszawa 2007.
Brzeziński J., Nauczanie języków obcych dzieci, WSiP, Warszawa 1987.
Chodkiewicz H., Nauczanie języka przez treść: założenia i rozwój koncepcji, „Lingwistyka Stosowana”, 4(2011).
Cuq J.P., Gruca I., Cours de didactique du français langue étrangère et seconde, Presses Universitaires de Grenoble, Grenoble 2002.
Dakowska M., O rozwoju dydaktyki języków obcych jako dyscypliny naukowej, Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2014.
Ellis R., Task-Based Language Learning and Teaching, Oxford University Press, Oxford 2003.
Eurydice, L’enseignement d’une matière intégrée à une langue étrangère (EMILE) à l’école en Europe, Commission européenne, Brukselles 2006.
Gładysz J., Rola tekstów narracyjnych we wczesnoszkolnym nauczaniu języków obcych, „Języki Obce w Szkole”, 1(2011).
Grabara M., Spory wokół metod nauczania języków obcych, „Języki Obce w Szkole”, 2(1999).
Gravé-Rousseau G., L’EMILE d’hier à aujourd’hui: une mise en perspective de l’apprentissage d’une discipline en langue étrangère, (2011), http://www.emilangues.education.fr/files/par-rubriques/L_EMILE_d_hier_a_aujourdhui_G_Grave-Rousseau.pdf [dostęp: 29.06.2017].
Iluk J., Jak uczyć małe dzieci języków obcych?, Wyd. Wyższej Szkoły Lingwistycznej, Częstochowa 2006.
Jaffke Ch., Maier M., Języki obce dla wszystkich dzieci. Doświadczenia szkół waldorfskich w nauczaniu najmłodszych, Impuls, Kraków 2011.
Janicka M., Pakiet metodyczny dla nauczycieli języków obcych, Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa 2014.
Kabzińska A., Zadania komunikacyjne w nauczaniu sprawności mówienia – kluczowe decyzje w klasie językowej, „Konińskie Studia Językowe”, 2(2014)1.
Kaczmarek A., Integracja przedmiotowa na lekcjach języka obcego w szkole podstawowej, [w:] Integracja w nauczaniu języków obcych, red. J. Zawodniak, K. Tychom-Cieślak, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra 2005.
Karbowniczek J., Założenia metodyczne pracy pedagogicznej w przedszkolu, [w:] Podstawy pedagogiki przedszkolnej z metodyką, J. Karbowniczek, M. Kwaśniewska, B. Surma, WAM, Kraków 2013.
Kic-Drgas J., Dzieci a nauka języków obcych, „Języki Obce w Szkole”, 1(2014).
Komorowska H., Metodyka nauczania języków obcych, Fraszka Edukacyjna, Warszawa 2004.
Kondrat D., Metody pracy z dziećmi w przedszkolu, „Języki Obce w Szkole”, 1(2015).
Kotarba-Kończugowska M., Sześciolatek na zajęciach z języka obcego. Poradnik dla nauczycieli, Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa 2014.
Kozłowski A., Literatura piękna w nauczaniu języków obcych, WSiP, Warszawa 1991.
Nicholls K., Język angielski w przedszkolu ‒ metody i formy pracy, „Przedszkole. Miesięcznik Dyrektora”, 77(2015)8.
Olpińska-Szkiełko M., Wychowanie dwujęzyczne w przedszkolu, Wyd. Naukowe Instytutu Kulturologii i Lingwistyki Antropocentrycznej Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2013.
Pamuła M., Metodyka nauczania języków obcych w kształceniu zintegrowanym, Fraszka Edukacyjna, Warszawa 2004.
Pfeiffer W., Nauka języków obcych. Od praktyki do praktyki, WAGROS, Poznań 2001.
Philips S., Young Learners, Oxford University Press, Oxford 2007.
Piegzik W., Współczesny eklektyzm glottodydaktyczny – rozważania nad metodą, „Języki Obce w Szkole”, 3(2004).
Puren Ch., La didactique des langues étrangères à la croisée des méthodes: essai sur l’éclectisme, Didier 1994.
Rokita-Jaśkow J., Spór o metodę, czyli jak najlepiej uczyć dzieci języków obcych, „Języki Obce w Szkole”, 1(2015).
Ronowicz E., Kierunki w metodyce nauczania języków obcych, WSiP, Warszawa 1982.
Sopata A., Sprawność mówienia produktywnego we wczesnoszkolnej edukacji językowej, [w:] Wczesnoszkolne nauczanie języków obcych: zarys teorii i praktyki, red. D. Sikora-Banasik, Centralny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli, Warszawa 2009.
Spitzer M., Jak uczy się mózg, PWN, Warszawa 2007.
Springer C., La didactique des langues face aux défis de la formation des adultes, Edition Ophrys, Paris 1996.
Richer J.J., Quelques remarques sur la notion d’éclectisme en didactique de FLE, „Synergies Chine”, (2007)2, http://gerflint.fr/Base/Chine2/richer.pdf [dostęp: 01.07.2017].
Tomczuk D., Metody audiowizualne i media w nauczaniu języków obcych, „Języki Obce w Szkole”, 3(2012).
Wilczyńska W., Uczyć się czy być nauczanym? O autonomii w przyswajaniu języka obcego, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa‒Poznań 1999.
Copyright (c) 2017 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
1. Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Oświadcza, że nie narusza praw autorskich osób trzecich i praw prawnych.
Oświadcza, że nie występuje żaden konflikt interesów.
2. Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
