W poszukiwaniu modelu edukacji matematycznej. W stronę pedagogiki Marii Montessori
Abstrakt
Matematyka jest przedmiotem, który sprawia uczniom najwięcej problemów nieraz przez całe życie szkolne. Od lat obserwuje się na całym świecie niezadawalające wyniki nauczania tego przedmiotu, a brak lub zbyt niski poziom umiejętności matematycznych nie pozwala wielu uczniom sprostać rosnącym wymaganiom życiowym. Taka niepokojąca sytuacja implikuje podejmowanie ustawicznych prób modyfikacji i reformowania programów edukacji matematycznej zmierzających w kierunku większej ich skuteczności. W pracy podjęto problem trudności dzieci w uczeniu się matematyki. Zwrócono uwagę na rodzaje i skutki niepowodzeń w edukacji matematycznej. W kontekście tych zagadnień, jako alternatywę zakomenderowano edukację metodą M. Montessori. Omówiono główne założenia pedagogiki montessoriańskiej ze szczególnym uwzględnieniem materiału rozwojowego. Największą uwagę poświęcono materiałom sensorycznym i matematycznym, dokonując krótkiej ich charakterystyki oraz wskazując wysoką skuteczność edukacyjną. W celu przybliżenia specyfiki montessoriańskich form pracy ucznia przedstawiono trzystopniową lekcję nazw dotyczącą charakterystycznej dla metody Montessori pomocy rozwojowej, zwanej „złotym materiałem”. W zakończeniu wskazano efektywność dydaktyczną pedagogiki Montessori w obszarze edukacji matematycznej. Podkreślono, że uczniowie w placówkach montessoriańskich chętnie i samodzielnie pracują z materiałami matematycznymi. Doświadczają sukcesów, nabywają nowe umiejętności i przekonują się, że matematyka może być łatwa i przyjemna.
Bibliografia
Albinoska A., Czekalska R., Gaj A., Lauba B., Matczak J., Piecusiak J., Sosnowska J., Odkryjmy Montessori raz jeszcze, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2008.
Andrzejewska J., Kompetencje poznawcze dzieci pięcioletnich, [w:] Dziecko w szkolnej rzeczywistości. Założony a rzeczywisty obraz edukacji elementarnej, red. H. Sowińska, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2011.
Bednarczuk B., Dziecko w klasie Montessori, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2007.
Darowna M., Pora czy nie pora na matematykę?, „Edukacja i Dialog” 2005, nr 9.
Epstein P., Odkryć każde z dzieci (Edukacja Montessori), „Bliżej Przedszkola” 2012, nr 6.
Gruszczyk-Kolczyńska E., Dlaczego dzieci nie potrafią uczyć się matematyki?, Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa 1989.
Gruszczyk-Kolczyńska E., Dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się matematyki. Przyczyny, diagnoza, zajęcia korekcyjno-wyrównawcze, WSiP, Warszawa 1992.
Gruszczyk-Kolczyńska E., Główne grzechy przedszkolnej szkolnej edukacji matematycznej. Czyli o tym, co utrudnia dzieciom nabywanie wiadomości i umiejętności matematycznych, [w:] Wspomaganie rozwoju umysłowego oraz edukacja matematyczna dzieci w ostatnim roku wychowania przedszkolnego i w pierwszym roku edukacji szkolnej, red. E. Gruszczyk-Kolczyńska, Wydawnictwo Edukacja Polska Sp. z o.o, Warszawa 2009.
Gruszczyk-Kolczyńska E., Wspomaganie dzieci w rozwoju operacyjnego rozumowania. Zakres potrzebny do kształtowania aspektu porządkowego pojęcia liczby naturalnej [w:] Wspomaganie rozwoju umysłowego oraz edukacja matematyczna dzieci w ostatnim roku wychowania przedszkolnego i w pierwszym roku edukacji szkolnej, red. E. Gruszczyk-Kolczyńska, Wydawnictwo Edukacja Polska Sp. z o. o, Warszawa 2009.
Guz S., Edukacja w systemie Montessori, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1998.
Guz S., Metoda Montessori w przedszkolu i szkole. Kształcenie i osiągnięcia dzieci, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2006.
Guz S., Wyzwalanie aktywności poznawczej dzieci w edukacji Montessori [w:] Aktywność dzieci i młodzieży red. S. Guz, T. Sokołowska-Dzioba, A. Pielecki, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej TWP, Warszawa 2008.
Kalinowska A., Rozwijanie kompetencji myślenia matematycznego, „Edukacja i Dialog”, (2005) 9.
Kawczyńska E., Dla kogo trudna matematyka, „Życie Szkoły”, (2009)1.
Kurant M., Rozwiązywanie zadań tekstowych przez dzieci z dyskalkulią [w:] Psychologia trudności arytmetycznych dzieci. Doniesienia z badań red. U. Oszwa, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2008.
Lillard A., Montessori Education Provides Better Outcomes Than Traditional Methods, Study Finds Science, Journal Article 29 września 2006, https://news.virginia.edu/.../montessori-education-provides-better (dostęp 28.01.2018).
Montessori M., Odkrycie dziecka,tłum. A. Pluta, Wydawnictwo Palatum, Łódź 2014.
Osiągnięcia uczniów kończących gimnazjum w roku 2017. Sprawozdanie z egzaminu gimnazjalnego 2017, CKE, https://cke. https://cke.gov.pl/egzamin-gimnazjalny/wyniki/gov.pl/sprawdzian/wyniki/ (dostęp: 28.01. 2018) CKE.
Osiągnięcia uczniów kończących szkołę podstawową w roku 2016.Sprawozdanie ze sprawdzianu 2016, CKE, https://cke. https://cke.gov.pl/egzamin-gimnazjalny/wyniki/gov.pl/sprawdzian/wyniki/ (dostęp: 28.01.2018) CKE.
Oswald P., Schlutz-Benesch G., Grundgedanken der Montessori-Pädagogik, Herder-Freiburg-Basel – Wien 1990.
Oszwa U., Zaburzenia rozwoju umiejętności arytmetycznych. Problem diagnozy i terapii, Wydawnictwo Impuls, Kraków 2008.
Oszwa U., Analiza wskaźników ryzyka rozwojowych trudności arytmetycznych, [w:] Wczesna diagnoza dziecięcych trudności w liczeniu. Wybrane zagadnienia, red. U. Oszwa, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2008.
Piaget J., Dokąd zmierza edukacja?, PWN, Warszawa 1977.
Piaget J., Nauczanie matematyki a rozwój dziecka, „Wiadomości Matematyczne” 1979, t. XXII, nr 1.
Skjöld Wennerström K., Bröderman Smeds M., Pedagogika Montessori w przedszkolu i szkole, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2007.
Steenberg U., Pedagogika Marii Montessori w przedszkolu, Wydawnictwo „Jedność”, Kielce, 2004.
Stein B., Teoria i praktyka pedagogiki Marii Montessori w szkole podstawowej, Wydawnictwo „Jedność”, Kielce 2003.
Surma B., Gotowość szkolna do uczenia się matematyki dzieci sześcioletnich w przedszkolu Montessori – raport z badań, „Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce” 2013, nr 28/2.
Surma B., Pedagogika Montessori – podstawy teoretyczne i twórcze inspiracje, Wydawnictwo Palatum, Łódź 2008.
Tuszyńska-Bogucka V., Nauczyciel w percepcji dzieci 6-letnich w przedszkolu masowym oraz placówce Montessori-analiza porównawcza, [w:]: Szkoła i nauczyciel w percepcji uczniów, red. Z.B. Gaś, Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa 1999.
Wood D., Jak dzieci uczą się i myślą. Społeczne konteksty rozwoju poznawczego, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2006.
Zajdel K., Tajemnice świata matematyki, „Edukacja i Dialog” 2005, 9.
Zarucka B., Trudności w uczeniu się matematyki u dzieci w ocenie nauczycieli, [w:] Psychologia trudności arytmetycznych dzieci. Doniesienia z badań, red. U. Oszwa, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2008.
Copyright (c) 2018 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
1. Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Oświadcza, że nie narusza praw autorskich osób trzecich i praw prawnych.
Oświadcza, że nie występuje żaden konflikt interesów.
2. Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
