Effective Astonishment. Triggers Thinking - a Strategy for Learning to Read by Astonishment

Keywords: implementation project, learning to read and write, learning strategies, learning through discovery, effective wonder

Abstract

In this article, I discuss the results of qualitative research of an implementation nature. The implementation of the educational project Effective Surprise. Challenging thinking learning to read began in the 2018/2019 school year in a metropolitan environment. Research on children's learning skills in the process of identifying sound and graphic images, as well as reading and writing, was conducted in a group of five hundred 5-6-year-old children after the one-year implementation cycle was completed (in the 2021/2022 school year). I derive the key research category from Jerome Bruner's learning by discovery. In my research, I adopted a didactic intervention model. I acted as a participant observer, while the research material came from participant observation. I focused my observation around the intervention activities designed in the innovative model of initial literacy instruction. I observed both the students' activities and the effects of those activities. The findings revealed three categories of children's learning: (1) by speaking (observing and experiencing linguistic behavior, elaboration - giving meaning to memories, generation - creating lasting memories, learning by questioning - formulating questions that are important from the child's perspective, listening and exchanging ideas and opinions); (2) perceptual learning (using body intelligence, making analogies); and (3) learning by doing (creating model examples, contrasting cases. Capturing key information, producing. building interest and practical knowledge, visualizing. inventing the structure of complex information, imaginative play. developing cognitive control).

References

Bruner, J. S. (1966). W poszukiwaniu teorii nauczania (E. Krasińska, tłum.). Państwowy Instytut Wydawniczy.

Bruner, J. S. (1971). O poznawaniu. Szkice na lewą rękę (E. Krasińska, tłum.). Państwowy Instytut Wydawniczy.

Bruner, J. S. (1978). Poza dostarczone informacje. Studia z psychologii poznawania (B. Mroziak, tłum.). Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Bruner, J. S. (2006). Kultura edukacji (T. Brzostowska-Tereszkiewicz, tłum.). Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.

Červinková, H. i Gołębniak, B. D. (red.). (2010). Badania w działaniu. pedagogika i antropologia zaangażowane. Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.

Dehaene, S. (2021). Jak się uczymy? Dlaczego mózgi uczą się lepiej niż komputery… jak dotąd (D. Rossowski, tłum.). Copernicus Center Press.

Dumont, H., Istance, D. i Benavides, F. (red.). (2013). Istota uczenia się. Wykorzystanie wyników badań w praktyce (Z. Janowska, tłum.). ABC a Wolters Kluwer business.

Filipiak, E. (1996). Aktywność językowa dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Wydawnictwo Uczelniane WSP.

Filipiak, E. (2002). Konteksty rozwoju aktywności językowej dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej.

Filipiak, E. (2008). Człowiek – język – rzeczywistość (w kontekście pytań o efektywną edukację językową w szkole). Forum Dydaktyczne: Przeszłość, Teraźniejszość, Przyszłość, 3–4, 5–18.

Filipiak, E. (2011). Z Wygotskim i Brunerem w tle. Słownik pojęć kluczowych. Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.

Gołębniak, B. D. (1996). „Językowy” model nauczania szansą zmniejszania napięć między nauczycielem i uczniem? W: M. Dudzikowa (red.), Nauczyciel – uczeń, między przemocą a dialogiem: obszary napięć i typy interakcji. Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

B. D. Gołębniak, B. D. i Teusz, G. (1999). Edukacja poprzez język. O całościowym uczeniu się. Centralny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli.

Gopnik, A. Meltzoff, A. N. i Kuhl, P. K. (2004). Naukowiec w kołysce. Czego o umyśle uczą nas małe dzieci (E. Haman i P. Jackowski, tłum.). Media Rodzina.

Kisiel, W. (2020). Dźwiękoznaki – literaki. Wyzwalamy myślenie ruchem. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Klus-Stańska, D. (2010). Dydaktyka wobec chaosu pojęć i zdarzeń. Wydawnictwo Akademickie Żak.

Kłakówna, Z. A. (2003). Przymus i wolność. Projektowanie procesu kształcenia kulturowej kompetencji. Język polski w klasach IV–VI szkoły podstawowej, w gimnazjum i liceum. Wydawnictwo Edukacyjne.

Kłakówna, Z. A. (2014). Jakoś i jakość. Subiektywna kronika wypadków przy reformowaniu szkoły (1989–2013). Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.

Kłakówna, Z. A. (2016). Język polski. Wykłady z metodyki. Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Kłakówna, Z. A., Kołodziej, P. i Waligóra J. (2011). Pakt dla szkoły. Zarys koncepcji kształcenia ogólnego. Zaproszenie do dyskusji. Instytut Badań nad Gospodarką.

Schwartz, D.L., Tsang, J. M. i Blair, K. P. (2017). Jak się uczymy. 26 naukowo potwierdzonych mechanizmów (M. Guzowska, tłum.). Wydawnictwo Naukowe PWN.

Tripp, D. (1996). Zdarzenia krytyczne w nauczaniu. Kształtowanie profesjonalnego osądu (K. Kruszewski, tłum.). Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

Wiśniewska-Kin, M. (2020). Skuteczne zdziwienie. Wyzwalająca myślenie nauka czytania. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Published
2023-03-20
How to Cite
Wiśniewska-Kin, M. (2023). Effective Astonishment. Triggers Thinking - a Strategy for Learning to Read by Astonishment. Elementary Education in Theory and Practice, 18(1(68), 79-90. https://doi.org/10.35765/eetp.2023.1868.06