Teaching Polish as a Foreign Language in Early Childhood Education on the Example of Ukrainian Refugee Pupils. Outline of the Issue
Abstract
The aim of the article is to present issues related to the education of refugee students from Ukraine in early childhood education in Poland. The context of the considerations is the teaching of Polish as a foreign language, which is something new in the case of teachers
of younger grades of primary school. The text is theoretical but uses the latest open statistical data on wartime students with migration experience, showing the extent of the issues raised. An important part of the article is to indicate the Polish language teaching glottodidactic competences that teachers teaching Polish as a foreign/second language to students in grades I-III should have. It is an attempt to describe the didactic and substantive skills that, if properly used by the teacher, will help the student achieve language proficiency needed not only for peer contacts, but also for learning in Polish at the first and subsequent stages of education. Competences in the field of teaching Polish as a non-primary language code were developed based on two sources of information: as a result of trainings attended by early schoolteachers working with students with migration experience and personal didactic experience of the author of the article.
References
Dubisz, S. i Jędryka, B.K. (2013). Profil kształcenia glottodydaktycznego przyszłych nauczycieli języka polskiego jako obcego (na podstawie wypowiedzi słuchaczy studiów podyplomowych). W: J. Mazur, A. Małyska i K. Sobstyl (red.), Glottodydaktyka polonistyczna w obliczu dynamiki zmian językowo-kulturowych i potrzeb społecznych (t. 1, s. 49–56). Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Gębal, P.E. (2008). Kształcenie lektorów języka polskiego jako obcego na tle europejskich standardów pedeutologicznych. W: W.T. Miodunka i A. Seretny (red.), W poszukiwaniu nowych rozwiązań. Dydaktyka języka polskiego jako obcego u progu XXI wieku (s. 463–471). Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Gębal, P.E. (2013). Modele kształcenia nauczycieli języków w Polsce i w Niemczech. W stronę glottodydaktyki porównawczej. Księgarnia Akademicka.
Gębal, P.E. (2018). Podstawy dydaktyki języka polskiego jako drugiego. Podejście integracyjno-inkluzyjne. Księgarnia Akademicka.
Gębal, P.E. i Majcher-Legawiec, U. (2017). W stronę inkluzji uczniów z doświadczeniem migracyjnym. Nauczanie języka polskiego jako drugiego w świetle rozwoju glottodydaktyki i glottopedagogiki międzykulturowej. W: A. Młynarczuk-Sokołowska, U. Namiotko i J. Nikitorowicz (red.), Edukacja w warunkach wielokulturowości. Konteksty społeczno-metodyczne (s. 188–213). Wydawnictwo Naukowe Katedra.
Gębal, P.E. i Miodunka, W.T. (2020). Dydaktyka i metodyka nauczania języka polskiego jako obcego i drugiego. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Janowska, I., Lipińska, E., Rabiej, A., Seretny, A. i Turek, A. (2016). Programy nauczania języka polskiego jako obcego. Poziomy A1–C2. Księgarnia Akademicka.
Jędryka, B.K. (2006). Status języka polskiego jako drugiego oraz obcego w polskiej szkole. Poradnik Językowy, 10, 42–54.
Jędryka, B.K. (2015a), Ja i mój świat. Karty pracy do nauki języka polskiego jako obcego/drugiego dla dzieci w wieku przedszkolnym. Fundacja Nauki Języków Obcych „Linguae Mundi”.
Jędryka, B.K. (2015b). Ja i mój świat. Program nauczania języka polskiego jako obcego/drugiego dzieci w wieku przedszkolnym. Fundacja Nauki Języków Obcych „Linguae Mundi”.
Jędryka, B.K. (2015c). Metodyka nauczania języka polskiego jako obcego/drugiego dzieci w wieku przedszkolnym. Warszawa: Fundacja Nauki Języków Obcych „Linguae Mundi”.
Jędryka, B.K. (2015d). Potrzeby nauczycieli wychowania przedszkolnego pracujących z dziećmi imigrantów – w poszukiwaniu rozwiązań. W: S. Dubisz i U. Sajkowska (red.), Język polski jako drugi kod komunikacyjny w Polsce (s. 51–61). Fundacja Nauki Języków Obcych „Linguae Mundi”.
Jędryka, B.K. (2021). Jesteśmy wśród was. Polska szkoła oczami uczniów z doświadczeniem migracji oraz ich rodziców. Ośrodek Rozwoju Edukacji.
Jędryka, B.K. (2022). Dobry start uczniów z doświadczeniem migracji. Języki Obce w Szkole, 2, 29–46.
Jędryka, B.K. i Stawikowska A. (2020). Ja i mój świat. Scenariusze zajęć dydaktycznych z języka polskiego jako obcego/drugiego dla dzieci w wieku przedszkolnym. Fundacja Nauki Języków Obcych „Linguae Mundi”.
Krasuska-Betiuk, M. i Kotarba, M. (2017). Edukacja językowa dzieci imigrantów. Perspektywa glottodydaktyki interkulturowej. W: U. Markowska-Manista i B. Pasamonik (red.), Kryzys migracyjny. Perspektywa pedagogiczno-psychologiczna (t. 2, s. 70–94). Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Lipińska, E. (2023). Kształcenie umiejętności pisania w dydaktyce języka polskiego jako obcego. Universitas.
Lipińska, E. i Seretny, A. (2013). Integrowanie kompetencji lingwistycznych w glottodydaktyce na przykładzie nauczania języka polskiego jako obcego/drugiego. Księgarnia Akademicka.
Majcher-Legawiec, U. (2021). Kompetencje nauczycieli w dobie migracji i przemian społeczno-kulturowych. W: A. Seretny i E. Lipińska (red.), Dydaktyka języka polskiego jako nierodzimego. Konteksty – dylematy – trendy (s. 171–195). Universitas.
MEiN [Ministerstwo Edukacji i Nauki] (2022), Uczniowie uchodźcy z Ukrainy w podziale na typy szkół, klasy i powiaty, https://dane.gov.pl/pl/institution/165,ministerstwo-edukacji-i-nauki
MEiN [Ministerstwo Edukacji i Nauki]. (2023). Uczniowie uchodźcy z Ukrainy w podziale na typy szkół, klasy i powiaty. Otwarte dane. https://dane.gov.pl/pl/institution/165,ministerstwo-edukacji-i-nauki
Miodunka, W.T. (2016). Glottodydaktyka polonistyczna. Pochodzenie – stan obecny – perspektywy. Księgarnia Akademicka.
NIK. (2020, 8 września). Kształcenie dzieci rodziców powracających do kraju oraz dzieci cudzoziemskich. Najwyższa Izba Kontroli. https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/ksztalcenie-dzieci-cudzoziemcow-i-powracajacych-do-kraju.html
Pamuła-Behrens, M. i Szymańska, M. (2018a). Metoda JES-PL. Nauczanie języka edukacji szkolnej uczniów z doświadczeniem migracji. Języki Obce w Szkole, 2, 5–10
Pamuła-Behrens, M. i Szymańska, M. (2018b). Metodyka nauczania języka edukacji szkolnej uczniów z doświadczeniem migracji. Metoda JES-PL. Matematyka. JES-PL.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 września 1993 roku w sprawie warunków i trybu przyjmowania do szkół i placówek publicznych osób niebędących obywatelami polskimi oraz zasad odpłatności za naukę i opiekę w szkołach oraz placówkach publicznych. Dz. U. 1993, nr 88, poz. 409. (1993). (Polska)
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 4 października 2001 roku w sprawie przyjmowania osób niebędących obywatelami polskimi do publicznych przedszkoli, szkół, zakładów kształcenia nauczycieli i placówek. Dz. U. 2001, nr 131, poz. 1458. (2001). (Polska)
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 sierpnia 2017 r. w sprawie kształcenia osób niebędących obywatelami polskimi oraz osób będących obywatelami polskimi, które pobierały naukę w szkołach funkcjonujących w systemach oświaty innych państw. Dz. U. 2017, poz. 1655. (2017). (Polska)
Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 21 marca 2022 r. w sprawie organizacji kształcenia, wychowania i opieki dzieci i młodzieży będących obywatelami Ukrainy. Dz. U. 2022, poz. 645. (2022). (Polska)
Seretny, A. (2015). Słownictwo w dydaktyce języka. Świat słów na przykładzie języka polskiego jako obcego. Księgarnia Akademicka.
Seretny, A. i Lipińska, W. (2005). ABC metodyki nauczania języka polskiego. Universitas.
Szybura, A. (2016). Nauczanie języka polskiego dzieci imigrantów, migrantów i reemigrantów. Języki Obce w Szkole, 1, 112–117.
Ustawa z dnia 8 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw. Dz. U. 2022, poz. 1383. (2022). (Polska)
Copyright (c) 2023 Elementary Education in Theory and Practice
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
- When submitting a text, the author declares that he/she is the Author of the article (hereinafter referred to as the “Work”) and:
- he/she owns the exclusive and unlimited copyright to the Work,
- is entitled to dispose of the copyright to the Work.
Declares that it does not infringe any third party copyrights or legal rights.
Declares that there is no conflict of interest.
2. At the same time, the Author grants the Ignatianum University in Cracowa royalty-free, non-exclusive and territorially unlimited licence to use the Work in the following fields of exploitation:
- recording the Work in a hard copy, as well as on a digital or magnetic medium;
- reproduction of the Work using any technique, without limitation of the number of editions or copies;
- distribution of the Work and its copies on any medium, including marketing, sale, lending, and rental;
- introduction of the Work into a computer memory;
- disseminating the Work in information networks, including in the Internet;
- public performance, exhibition, display, reproduction, broadcasting and re-broadcasting, as well as making the Work available to the public in such a way that everyone can have access to it at a time and place of their own choosing;
- within the scope of dependent rights to the Work, including in particular the right to make necessary changes to the Work resulting from editorial and methodical development, as well as to translate the Work into foreign languages;
The licence is granted from the moment of the transfer of the Work to the Ignatianum University in Cracow. The Ignatianum University in Cracow is entitled to grant further sub-licences to the Work within the scope of the right granted. The licence is time-limited and it is granted for a period of 15 years, starting from the date of its granting.
Authors are permitted and encouraged to publish their text online (e.g. in their institution’s repository or on the institution’s website) before or during the submission process as this may lead to beneficial exchanges, as well as earlier and greater citation of the published text (See The Effect of Open Access). We recommend using any of the following portals of research associations:
- ResearchGate
- SSRN
- Academia.edu
- Selected Works
- Academic Search
