Pictures About Sounds. Picture books For Children Shaping Active Attitude Towards Audiospehe

Keywords: picturebook, children's literature, audiospehe, acoustic ecology, sound in education

Abstract

The article contains an analysis of selected picture books for children related to the issue of sound and the audiosphere in order to determine the possibility of their use in education in the field of acoustic ecology. According to the assumptions formulated in the 1960s by Raymond Murray Schafer, such education should develop sensitivity to sounds, awareness of the complexity of the audiosphere and responsibility for it. The content analysis method was used in the framework of qualitative research, referring to the areas of object and receptivity in the study of visual materials. Picture books have been found to be evocative of sound issues without the use of recordings or sheet music. They awaken the imagination and stimulate creativity. The sounds imagined or created by children while reading become the third, next to images and words, medium that creates a book. The non-verbal nature of the image brings it closer to the world of sounds and promotes aesthetic education, revealing the potential of picture books to cross the boundaries of the arts. The analysed publications provide many opportunities for interaction between a child and an adult who supports the reading process, and they are conducive to awakening sensitivity to the audiosphere in adults. The presence of such artistic measures is part of the noticeable tendency to treat young readers as capable of reflecting on topics of global importance.

Author Biography

Magdalena Karolina Sasin, University of Lodz

Adiunkt Wydziału Nauk o Wychowaniu Uniwersytetu Łódzkiego, członek Zakładu Teorii Wychowania Estetycznego w Katedrze Edukacji Artystycznej. Pracownik naukowo-dydaktyczny UŁ od 2002 r. Członek Polskiego Stowarzyszenia Kreatywności. Rozprawa doktorska pod tytułem „Funkcje mediów regionalnych w kształtowaniu zainteresowań kulturalnych młodzieży licealnej na przykładzie aglomeracji łódzkiej”, napisana pod kierunkiem prof. dr hab. Mirosławy Zalewskiej-Pawlak, obroniona w kwietniu 2010 r. na Uniwersytecie Łódzkim. Książka przygotowana na bazie pracy doktorskiej wydana w Wydawnictwie Uniwersytetu Łódzkiego w 2013 r. pt. „Media regionalne a zainteresowania kulturalne młodzieży. Studium pedagogiczne”. Autorka (wraz z A. Pikałą) książki „Arteterapia. Scenariusze zajęć” wydanej w 2016 r. w wydawnictwie Uniwersytetu Łódzkiego. Kilkadziesiąt artykułów naukowych w czasopismach naukowych w językach polskim i angielskim („Kultura i Wychowanie”, „Studia Pedagogiczne”, „Pedagogika Szkoły Wyższej” i in.) oraz publikacjach wieloautorskich Uniwersytetu Łódzkiego, Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Wrocławskiego, Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Uniwersytetu Śląskiego, Akademii Muzycznej w Łodzi i in. Recenzje artykułów w pedagogicznych czasopismach naukowych.

Zainteresowania naukowe obejmują: edukację estetyczną i artystyczną ze szczególnym uwzględnieniem edukacji muzycznej, edukację medialną, problematykę upowszechniania sztuki wśród dzieci, młodzieży i dorosłych w instytucjach pozaszkolnych, poprzez media oraz w sytuacjach nieformalnych (rodzina, przyjaźnie).

W zakresie działalności organizacyjnej i dydaktycznej między innymi: kierownik projektu dydaktycznego „Interwencje artystyczne. Samorozwój przez sztukę” (Wydział Nauk o Wychowaniu UŁ); wielokrotne wykłady w krajach europejskich w ramach programu Erasmus+; prowadzenie zajęć w e-learningu.

W latach 2001–2006 stała recenzentka muzyczna łódzkiego wydania „Gazety Wyborczej”. Obecnie (od 2006 r.) stała współpraca z łódzkim magazynem kulturalnym „Kalejdoskop”, wcześniej także z innymi czasopismami o tematyce kulturalnej. Autorka kilkuset tekstów z zakresu publicystyki kulturalnej, głównie recenzji oraz wywiadów. Dwukrotna laureatka wyróżnienia „Złote Pióro” dla najlepszych łódzkich dziennikarzy piszących o tematyce kulturalnej. Pracownik Działu Rozwoju i Reklamy Filharmonii Łódzkiej im. Artura Rubisnteina (od 2006 r.). Wcześniej praca w kilku placówkach edukacyjnych i naukowo-edukacyjnych, m.in. w Państwowej Szkole Muzycznej I stopnia przy ul. Szpitalnej w Łodzi (obecnie im. Aleksandra Tansmana), Społecznej Szkole Muzycznej II stopnia przy Polskim Instytucie Muzycznym w Łodzi, Akademii Muzycznej im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi, Miejskim Domu Kultury w Aleksandrowie Łódzkim.

Absolwentka Wydziału Teorii Muzyki Akademii Muzycznej im. G. i K. Bacewiczów w Łodzi (2001) oraz Podyplomowego Studium Komunikacji Społecznej i Mediów przy Polskiej Akademii Nauk w Warszawie (2002).

 

References

Baszewska, M. (2016). Picturebooki Iwony Chmielewskiej – w stronę poezji wizualnej. W: P. Sarna i M. Sęk-Iwanek (red.), Dyskursy widzialności. Słowa a obrazy (s. 64–82). Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Bravi, S. (2012). Księga dźwięków. Wydawnictwo Dwie Siostry.

Brożek, D. (2023), Emancypacje słuchania. Ruch Muzyczny, 7-8, 8–11.

Cackowska, M. (2013). Ideologie dzieciństwa a/i tabu w książkach obrazkowych dla dzieci. Opuscula Sociologica, 3(5), 19–30.

Cackowska, M. (2017). Wprowadzenie. W: M. Cackowska, H. Dymel-Trzebiatowska i J. Szyłak (red.), Książka obrazkowa. Wprowadzenie (s. 11–48). Instytut Kultury Popularnej.

Centner-Guz, M. (2017). Wartości ilustracji w książce obrazkowej i ilustrowanej w perspektywie porządku jej udostępniania dzieciom. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 12(45), 69–87. https://doi.org/10.14632/eetp.2017.12.45.69

Chmielewska, I. (2018). Kołysanka na cztery. Wydawnictwo Wolno.

Cieślińska, I. (2015). Dźwięk. Wydawnictwo Hokus-Pokus.

Czerwińska-Rydel, A. i Ignerska, M. (2015). Wszystko gra. Wytwórnia, Narodowy Instytut Fryderyka Chopina.

Dymiter, M. (2021). Przewodnik dla audio-kulturalnych. Wydawnictwo Adamada.

Kapelański, M. (1999). Koncepcja „pejzażu dźwiękowego” (soundscape) w pismach R. Murraya Schafera. [Praca magisterska]. Maszynopis w bibliotece Instytutu Muzykologii UW.

Kowalska-Zając, E. (2019). Zobaczyć muzykę. Notacja polskiej partytury współczesnej. Akademia Muzyczna im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi.

Ludwiczak, J. (2019). Spotkania dziecka ze sztuką – wychowanie przez książkę obrazkową. Lubelski Rocznik Pedagogiczny, 38(4), 97–109. http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2019.38.4.97-109

Łobocki, M. (2000). Metody i techniki badań pedagogicznych. Impuls.

Męczkowska-Christiansen, A. (2010). Dyskursy dzieciństwa a polityka. Pomiędzy wykluczeniem a obywatelskim uczestnictwem. Problemy Wczesnej Edukacji, 6(12), 25–38.

Misiak, T. (2010). Audiosfera w kulturze współczesnej. Próba przybliżenia pojęcia. Przegląd Kulturoznawczy, 1(7), 62–74.

Nikolajeva, M. i Scott, C. (2006). How picturebooks work. Routledge.

Rose, G. (2010). Interpretacja materiałów wizualnych. Krytyczna metodologia badań nad wizualnością (E. Klekot, tłum.). Wydawnictwo Naukowe PWN.

Sasin, M. (2019). Ekologia akustyczna – nieobecny dyskurs w pedagogice. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, 22(1), 31–48.

Sasin, M. (2022). Stosunek człowieka do doznań słuchowych a świadomość własnego ciała i cielesności. Perspektywa ekologii akustycznej. Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne, 14(1), 58–72.

Sasin, M. (2023). Human well-being in the context of rapid changes to the sound environment during the COVID-19 pandemic. Horyzonty Wychowania, 22(62), 141–151.

Schafer, R.M. (1967). Ear cleaning. Notes for an experimental music course. Clark & Cruickshank.

Schafer, R.M. (1982). Muzyka środowiska (D. Gwizdalanka, tłum.). Res Facta. Teksty o Muzyce Współczesnej, 9, s. 289-315.

Schafer, R.M. (1995). Poznaj dźwięk. 100 ćwiczeń w słuchaniu i tworzeniu dźwięków (R. Augustyn, tłum). Wydawnictwo Muzyczne Brevis.

Szpunar, M. (2020). Ekologia pejzażu dźwiękowego. Avant, 11(3). https://doi.org/10.26913/avant.2020.03.33

Śniecikowska, B. (2022). Książka obrazkowa: próba porządkowania doświadczeń (czyli o genologii, słowografii i intymistyce logowizualnej). Teksty Drugie, 1, 47–67. https://doi.org/10.18318/td.2022.1.4

Tullet, H. (2017). OCH! Książka pełna dźwięków (M. Tychmanowicz, tłum.). Babaryba

Wiercińska, J. (1986). Sztuka i książka. Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Wiśniewska-Kin, M. i Ignerska M. (2020). Zamieniam się w słuch, czyli opowieści dźwiękiem malowane. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Wiśniewska-Kin, M. (2023). Skuteczne zdziwienie. Wyzwalamy myślenie – strategia nauki czytania przez zdziwienie. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 18(68), 79–90. https://doi.org/10.35765/eetp.2023.1868.06

Published
2023-12-27
How to Cite
Sasin, M. K. (2023). Pictures About Sounds. Picture books For Children Shaping Active Attitude Towards Audiospehe. Elementary Education in Theory and Practice, 18(4 (71), 145-159. https://doi.org/10.35765/eetp.2023.1871.11