Values in Contact with Disability – Examples from Polish Children’s Literature 1919–1949

Keywords: children, disability, disability studies, tolerance, values

Abstract

The author presents chosen literary works for children created in Poland between 1919 and 1949. She makes an analysis of works created by Edward Słoński (The True Fairy Tale), Kornel Makuszyński (The Two Who Stole the Moon), Maria Kędziorzyna (Behind the LittleBroken Glass, Gaptuś From the Toy Corner). Her analysis uses disability studies and Igor Saksida’s aesthetic conception of children’s literature. Another key proposal of the paper is for a new chronology inside the history of Polish children’s literature (“thirty years 1919-1949” instead of the current division between “interwar period” and “postwar period”). The author makes an attempt to present the values (tolerance, self-acceptation) which are to be found in these works. She is also focused on the universal character of these values and interesting examples of meeting with disability for the child reader. Another proposal is returning some texts to contemporary culture after the communist period as the important element of that prose is not only its educational aspect but also the aesthetic one.

Author Biography

Alicja Fidowicz, Uniwersytet Jagielloński, Wydział Polonistyki
Doktorantka na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, absolwentka filologii polskiej i filologii serbskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim. Jej artykuly były publikowane na łamach "Guliwera", "Maski", "Przeglądu Pedagogicznego", "Wielogłosu" oraz w monografiach zbiorowych.

References

Balcerek M., Rozwój wychowania i kształcenia dzieci upośledzonych umysłowo. Zarys historyczny, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1981.

Białek J. Z., Literatura dla dzieci i młodzieży w latach 1918‒1939, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1979.

Falski M., Koncepcja szkoły powszechnej i jej roli w ustroju szkolnictwa w okresie międzywojennym w Polsce, „Rozprawy z Dziejów Oświaty” (1958)1.

Jonca M., Sierota w literaturze polskiej dla dzieci w XIX wieku, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1994.

Kędziorzyna M., Gaptuś z kąta gracianego, Państwowy Zakład Wydawnictw Szkolnych, Warszawa 1948.

Kędziorzyna M., Za rozbitą szybką, T. Gieszczykiewicz, Kraków 1942.

Krętowski J., W. Monkiewicz, Zbrodnie hitlerowskie na ludziach chorych i niepełnosprawnych, „Białostocczyzna” (1986).

Kuliczkowska K., W szklanej kuli, Nasza Księgarnia, Warszawa 1970.

Leszczyński G., Tylicka B., Słownik literatury dziecięcej i młodzieżowej, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 2003.

Makuszyński K., O dwóch takich, co ukradli księżyc, Wydawnictwo Lubelskie, Lublin 1982.

Mauerberg S., Sejm Nauczycielski (14–17 kwietnia 1919 r.), „Rozprawy z dziejów oświaty”, XXIII/1980.

Pękala U., Ewolucja roli kobiety w Kościele Katolickim w XX wieku – wnioski i kontrowersje, „Aequalitas” (2012), s. 1‒17.

Saksida I., Mladinska književnost med literarno vedo in književno didaktiko, Založba Obzorja, Maribor 1994.

Słoński E., Prawdziwa bajka, Księgarnia M. Ostaszewskiej i Spółki, Warszawa 1923.

Ustawa z dnia 15 listopada 1921 roku, Dz. U. Nr 94 poz. 699, § 1.

Woźniak Z., Niepełnosprawność i niepełnosprawni w polityce społecznej, Wydawnictwo Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej „Academica”, Warszawa 2008.

Published
2017-11-20
How to Cite
Fidowicz, A. (2017). Values in Contact with Disability – Examples from Polish Children’s Literature 1919–1949. Elementary Education in Theory and Practice, 12(3(45), 119-131. https://doi.org/10.35765/eetp.2016.1245.07