Stymulowanie rozwoju percepcji słuchowej u dzieci z wykorzystaniem materiałów rozwojowych Marii Montessori
Abstrakt
Percepcja słuchowa jest istotnym obszarem z punktu widzenia rozwoju poznawczego dziecka, ponieważ warunkuje rozwój mowy oraz wpływa na kształtowanie umiejętności pisania i czytania. Irena Polewczyk definiuje ją jako: „aktywny odbiór bodźców słuchowych rozporoszonych wokół człowieka, oparty o umiejętność różnicowania dźwięków mowy oraz ich analizy, syntezy i interpretacji zgodnej z wiedzą, pamięcią i doświadczeniem, które posiada człowiek” (Polewczyk, 2017, s. 149). Organizm ludzki jest przystosowany do odbioru wrażeń ze świata zewnętrznego, segreguje je, przetwarza oraz interpretuje w umyśle. W ten sposób nabywa doświadczeń, które determinują kształtowanie kolejnych, coraz bardziej precyzyjnych umiejętności. W procesie rozwoju spostrzegania słuchowego ważną rolę odgrywa najbliższe otoczenie dziecka, które poprzez odpowiednie oddziaływania ma wpływ na przebieg procesu kształtowania funkcji słuchowych. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie założeń teoretycznych dotyczących rozwoju postrzegania słuchowego oraz możliwości stymulowania rozwoju słuchowego poprzez wykorzystanie pomocy dydaktycznych Marii Montessori. W pierwszej części artykułu opisano rozwój percepcji słuchowej u dzieci. Następnie przedstawiono założenia teoretyczne dotyczące pomocy rozwojowych Montessori oraz możliwości ich wykorzystania w rozwijaniu sprawności słuchowej.
Bibliografia
Erbeli, F., Rice, M., & Pracchini, S. (2022). Insight into dyslexia genetics research from the last two decades. Brain Science, 12(1), 1–14. https://doi.org/10.3390/brainsci12010027
Gordon, R. L., Shivers, C. M., Wieland, E. A., Kotz, S. A., Yoder, P. J., & McAuley, J. D. (2015). Musical rhythm discrimination explains individual differences in grammar skills in children. Developmental Science, 18, 635–644. https://doi.org/10.1111/desc.12230
Grabias, S. (2012). Teoria zaburzeń mowy. Perspektywa badań, typologie zaburzeń, procedury postępowania logopedycznego. In S. Grabias & M. Kurkowski (Eds.), Logopedia. Teoria zaburzeń mowy (pp. 15–72). Wydawnictwo UMCS.
Gruba, J. (2012). Ocena słuchu fonemowego u dzieci w wieku przedszkolnym. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Guz, S. (2006). Metoda Montessori w przedszkolu i szkole. Kształcenie i osiągnięcia dzieci. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Kruczyńska, A., & Kurkowski, Z. M. (2015). Diagnoza i usprawnianie słuchu fonematycznego i fonetycznego, Nowa Audiologia, 4, 58–66. https://doi.org/10.17431/895774
Kurkowski, Z. M. (1998). Słuch a mowa w aspekcie rozwojowym w normie i patologii. Kosmos, 47(3), 289–296.
Lipowska, M. (2001). Profil rozwoju kompetencji fonologicznej dzieci w wieku przedszkolnym. Oficyna Wydawnicza “Impuls”.
Matczak, A. (2003). Zarys psychologii rozwoju. Wydawnictwo Akademickie Żak.
Maurer, A. (Ed.). (2003). Dźwięki mowy. Program kształtowania świadomości fonologicznej dla dzieci przedszkolnych i szkolnych. Oficyna Wydawnicza “Impuls”.
Michalik, M. (2016). Kompetencja kulturowa jako przedmiot zainteresowania współczesnej logopedii – na przykładzie teorii logopedycznego wiersza pajdialnego. Logopedia, 45, 19–32.
Montessori, M. (2014). Odkrycie dziecka (A. Pluta, Trans.). Wydawnictwo Palatum.
Montessori, M. (2019). Wykłady londyńskie 1946 (O. Siara, Trans.). Wydawnictwo Naukowe PWN.
Polewczyk, I. (2017). Diagnoza percepcji słuchowej. In J. Skibska (Ed.), Diagnoza interdyscyplinarna. Wybrane problemy (pp. 75–96). Oficyna Wydawnicza “Impuls”.
Rocławski, B. (1991). Słuch fonemowy i fonetyczny. Glottispol.
Snowling, J. M., Hulme, Ch., & Nation, K. (2020). Defining and understanding dyslexia: past, present and future. Oxford Review of Education, 46(4), 501–513. https://doi.org/10.1080/03054985.2020.1765756
Styczek, I. (1982). Badanie i kształtowanie słuchu fonematycznego. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Tijms, J. (2004). Verbal memory and phonological proccesing in dyslexia. Journal of Research and Reading, 27, 300–310. https://doi.org/10.1111/j.1467-9817.2004.00233.x
Wysocka, M. (2014/2015). Czynniki wspomagające rozwój prozodyczny dziecka. Logopedia 43/44, 121–133.
Wysocka, M., & Kwaterewicz, M. (2018). Program terapeutyczny usprawniający prozodię mowy. Logopedia, 47, 329–348. https://doi.org/10.24335/2y4q-hg06
Zimbardo, Ph. G. (1999). Psychologia i życie (E. Czerniawska et al., Trans.). Wydawnictwo Naukowe PWN.
Copyright (c) 2024 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
1. Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Oświadcza, że nie narusza praw autorskich osób trzecich i praw prawnych.
Oświadcza, że nie występuje żaden konflikt interesów.
2. Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
