O zapomnianym pisemku dla dzieci – Nasz Głosik (1935-1936)
Abstrakt
Przedmiotem artykułu jest pełna charakterystyka pisemka dla dzieci „Nasz Głosik” wydawanego w latach 1935-1936 przez Oddział Powiatowy Związku Nauczycielstwa Polskiego w Augustowie. Periodyk ten nie doczekał się własnej monografii, a jego tytuł niezwykle rzadko figuruje w różnych wykazach czasopiśmiennictwa dla dzieci. W celu realizacji powyższego zamierzenia dokonano próby odpowiedzenia na następujące pytania: Przez kogo przygotowywany był przekaz kierowany do czytelników? W jaki sposób był prezentowany? Jakie treści zwierał? Jaką szatę graficzną posiadało pisemko? W rezultacie przeprowadzonych badań ustalono, że „Nasz Głosik” był periodykiem dzieci i dla dzieci, co oznaczało, że autorami większości tekstów zostawali mali jego czytelnicy. Na kolejnych stronach drukowano artykuły, opowiadania, sprawozdania, relacje oraz wierszyki, a także łamigłówki i krótkie odpowiedzi na listy prenumeratorów. Augustowski periodyk w całości realizował idee regionalizmu, zamieszczając treści dotyczące „małej dziecięcej ojczyzny”, czyli koncentrujące się głównie na dziejach poszczególnych miejscowości regionu augustowsko-suwalskiego, ich walorach krajoznawczych i turystycznych, lokalnych zwyczajach, nowo powstających inwestycjach oraz instytucjach, miejscowych szkołach i działających w nich organizacjach dziecięcych i młodzieżowych. „Nasz Głosik” adresowany był do młodszych i starszych uczniów szkoły powszechnej. Wykorzystywano go również jako materiał podstawowy albo uzupełniający podczas lekcji.
Bibliografia
Bednarz-Grzybek R., Kabacińska-Łuczak K., “Wydawcy i redaktorzy czasopism katolickich dla dzieci i młodzieży w latach 1864-1914”, in: Oświatowe i edukacyjne aspekty działalności wydawniczej w XIX i początkach XX wieku, eds. I. Michalska, G. Michalski, Wydawnictwo UŁ, Łódź 2016.
Bezzubik E., “Prasa regionalna w Podlaskiej Bibliotece Cyfrowej”, Bibliotekarz Podlaski 2011, No 22.
Białek J. Z., Literatura dla dzieci i młodzieży w latach 1918-1939, WSiP, Warszawa 1987.
Chmielowski P., “Czasopisma polskie dla młodego wieku”, in: Encyklopedia Wychowawcza, eds. J.T. Lubomirski, E. Stawiski, S. Przystański, J.K. Plebański, Wydawnictwo Gebethner i Wolff, Warsaw 1885, vol. III.
Gliński M., “Mały Przegląd” – gazeta inna niż wszystkie, http://culture.pl/pl/artykul/maly-przeglad-gazeta-inna-niz-wszystkie (accessed: 24.07.2017.)
Grabowski S., Na przyszły pożytek. Z dziejów polskiej prasy dla dzieci 1824-1939, Wyższa Szkoła Humanistyczna, Pułtusk 2001.
Grabowski S., “Z dziejów polskiej prasy dziecięcej w latach 1824-1939. Spojrzenie na redaktorów”, Przegląd Historyczno-Oświatowy 1986, vol. 114, No 4.
Hen J., Nowolipie, Wydawnictwo Prospero, Łódź 1991.
Janicka E., Festung Warschau, Wydawnictwo “Krytyki Politycznej”, Warsaw 2011.
Jarowiecki J., Czasopisma dla dzieci i młodzieży. Część pierwsza 1918-1945, Wydawnictwo Naukowe WSP, Krakow 1990.
Kaniowska-Lewańska I., Literatura dla dzieci i młodzieży do roku 1864, WSiP, Warsaw 1980.
Karpowicz S., Szycówna A., Nasza literatura dla młodzieży, Księgarnia Naukowa, Warsaw 1904.
Kodź H., “Nasza kronika miesięczna”, Nasz Głos 1935, vol. 41, No 11.
Kuliczkowska K., Literatura dla dzieci i młodzieży w latach 1864-1918, WSiP, Warsaw 1975. Łaszewska-Radwańska B. E., “Czasopisma dla dzieci i młodzieży – od “Rozrywek dla Dzieci” do wybuchu drugiej wojny światowej”, Biuletyn EBIB 2006, vol. 79, http://www.ebib.info/2006/79index.php (accessed: 22.07.2017).
Nasz Głosik 1935-1936.
Michalska I., Czasopisma Związku Nauczycielstwa Polskiego dla dzieci w okresie Drugiej Rzeczypospolitej, Wydawnictwo UŁ, Łódź 1994.
Patkowski A., “Program i zadania czasopism regionalnych”, Polska Oświata Pozaszkolna 1932, No 1.
“Program regionalizmu polskiego”, Ziemia 1926, No 13-14.
Szlaszyński J., “Dzieje oświaty w Augustowie do wybuchu drugiej wojny światowej”, Rocznik Augustowsko-Suwalski 2005, No 5, accessible online, http://www.astn.pl/r2005/dzieje2.htm (accessed: 25.06.2017).
Witek J., “O Nasz Głosik. Ilustrowane pisemko regionalne dla dzieci”, Nasz Głos, 1934, vol. 26, No 8.
Copyright (c) 2018 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
1. Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Oświadcza, że nie narusza praw autorskich osób trzecich i praw prawnych.
Oświadcza, że nie występuje żaden konflikt interesów.
2. Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych: