O zapomnianym pisemku dla dzieci – Nasz Głosik (1935-1936)

Słowa kluczowe: czasopiśmiennictwo dla dzieci, periodyki dzieci i dla dzieci, pisemko „Nasz Głosik”, Związek Nauczycielstwa Polskiego, regionalizm, okres międzywojenny

Abstrakt

Przedmiotem artykułu jest pełna charakterystyka pisemka dla dzieci „Nasz Głosik” wydawanego w latach 1935-1936 przez Oddział Powiatowy Związku Nauczycielstwa Polskiego w Augustowie. Periodyk ten nie doczekał się własnej monografii, a jego tytuł niezwykle rzadko figuruje w różnych wykazach czasopiśmiennictwa dla dzieci. W celu realizacji powyższego zamierzenia dokonano próby odpowiedzenia na następujące pytania: Przez kogo przygotowywany był przekaz kierowany do czytelników? W jaki sposób był prezentowany? Jakie treści zwierał? Jaką szatę graficzną posiadało pisemko? W rezultacie przeprowadzonych badań ustalono, że „Nasz Głosik” był periodykiem dzieci i dla dzieci, co oznaczało, że autorami większości tekstów zostawali mali jego czytelnicy. Na kolejnych stronach drukowano artykuły, opowiadania, sprawozdania, relacje oraz wierszyki, a także łamigłówki i krótkie odpowiedzi na listy prenumeratorów. Augustowski periodyk w całości realizował idee regionalizmu, zamieszczając treści dotyczące „małej dziecięcej ojczyzny”, czyli koncentrujące się głównie na dziejach poszczególnych miejscowości regionu augustowsko-suwalskiego, ich walorach krajoznawczych i turystycznych, lokalnych zwyczajach, nowo powstających inwestycjach oraz instytucjach, miejscowych szkołach i działających w nich organizacjach dziecięcych i młodzieżowych. „Nasz Głosik” adresowany był do młodszych i starszych uczniów szkoły powszechnej. Wykorzystywano go również jako materiał podstawowy albo uzupełniający podczas lekcji.

Bibliografia

Bednarz-Grzybek R., Kabacińska-Łuczak K., “Wydawcy i redaktorzy czasopism katolickich dla dzieci i młodzieży w latach 1864-1914”, in: Oświatowe i edukacyjne aspekty działalności wydawniczej w XIX i początkach XX wieku, eds. I. Michalska, G. Michalski, Wydawnictwo UŁ, Łódź 2016.

Bezzubik E., “Prasa regionalna w Podlaskiej Bibliotece Cyfrowej”, Bibliotekarz Podlaski 2011, No 22.

Białek J. Z., Literatura dla dzieci i młodzieży w latach 1918-1939, WSiP, Warszawa 1987.

Chmielowski P., “Czasopisma polskie dla młodego wieku”, in: Encyklopedia Wychowawcza, eds. J.T. Lubomirski, E. Stawiski, S. Przystański, J.K. Plebański, Wydawnictwo Gebethner i Wolff, Warsaw 1885, vol. III.

Gliński M., “Mały Przegląd” – gazeta inna niż wszystkie, http://culture.pl/pl/artykul/maly-przeglad-gazeta-inna-niz-wszystkie (accessed: 24.07.2017.)

Grabowski S., Na przyszły pożytek. Z dziejów polskiej prasy dla dzieci 1824-1939, Wyższa Szkoła Humanistyczna, Pułtusk 2001.

Grabowski S., “Z dziejów polskiej prasy dziecięcej w latach 1824-1939. Spojrzenie na redaktorów”, Przegląd Historyczno-Oświatowy 1986, vol. 114, No 4.

Hen J., Nowolipie, Wydawnictwo Prospero, Łódź 1991.

Janicka E., Festung Warschau, Wydawnictwo “Krytyki Politycznej”, Warsaw 2011.

Jarowiecki J., Czasopisma dla dzieci i młodzieży. Część pierwsza 1918-1945, Wydawnictwo Naukowe WSP, Krakow 1990.

Kaniowska-Lewańska I., Literatura dla dzieci i młodzieży do roku 1864, WSiP, Warsaw 1980.

Karpowicz S., Szycówna A., Nasza literatura dla młodzieży, Księgarnia Naukowa, Warsaw 1904.

Kodź H., “Nasza kronika miesięczna”, Nasz Głos 1935, vol. 41, No 11.

Kuliczkowska K., Literatura dla dzieci i młodzieży w latach 1864-1918, WSiP, Warsaw 1975. Łaszewska-Radwańska B. E., “Czasopisma dla dzieci i młodzieży – od “Rozrywek dla Dzieci” do wybuchu drugiej wojny światowej”, Biuletyn EBIB 2006, vol. 79, http://www.ebib.info/2006/79index.php (accessed: 22.07.2017).

Nasz Głosik 1935-1936.

Michalska I., Czasopisma Związku Nauczycielstwa Polskiego dla dzieci w okresie Drugiej Rzeczypospolitej, Wydawnictwo UŁ, Łódź 1994.

Patkowski A., “Program i zadania czasopism regionalnych”, Polska Oświata Pozaszkolna 1932, No 1.

“Program regionalizmu polskiego”, Ziemia 1926, No 13-14.

Szlaszyński J., “Dzieje oświaty w Augustowie do wybuchu drugiej wojny światowej”, Rocznik Augustowsko-Suwalski 2005, No 5, accessible online, http://www.astn.pl/r2005/dzieje2.htm (accessed: 25.06.2017).

Witek J., “O Nasz Głosik. Ilustrowane pisemko regionalne dla dzieci”, Nasz Głos, 1934, vol. 26, No 8.

Opublikowane
2018-01-17
Jak cytować
Michalska, I. (2018). O zapomnianym pisemku dla dzieci – Nasz Głosik (1935-1936). Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 12(4(46), 27-39. https://doi.org/10.14632/eetp.2017.12.46.27