Specyfika badań nad dzieciństwem naznaczonym niepełnosprawnością słuchową
Abstrakt
Artykuł poświęcono specyfice funkcjonowania i sytuacji rodzinnej dziecka z uszkodzonym narządem słuchu w kontekście badań nad wczesnym okresem rozwojowym, będącym czasem, w którym kładzie się podwaliny pod jego funkcjonowanie w dorosłości. W badaniu uwzględniono wpływ niedosłuchu, oddziaływań rehabilitacyjnych oraz rolę komunikacji i specyfikę relacji środowiskowo-rodzinnych, a także kontekst kulturowy Głuchych rodzin i związek z postrzeganiem przez słyszących i Głuchych rodziców nie(do)słyszącego dziecka. Omówiono też kluczowe kompetencje, jakimi musi dysponować świadomy i rzetelny badacz dzieciństwa osób z uszkodzonym narządem słuchu. Zwrócono uwagę na przygotowanie i realizację badań, omówiono perspektywy badawcze oraz wybrane techniki stosowane w badaniach, których celem jest pełniejsze poznanie okresu dzieciństwa.
Bibliografia
Brzezińska A.I., Appelt K., Ziółkowska B., Psychologia rozwoju człowieka, GWP, Sopot 2016.
Czyż A., Miejsce osób tożsamowościowo Głuchych w modelu otwartej edukacji XXI wieku, „Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce”, vol. 12, 2017, 44/2. DOI 10.14632/eetp.2017.12.44.13.
Czyż A., Nowoczesność w protetyce słuchu a możliwość wykorzystania szansy na poprawę percepcji słuchowej przez pacjentów, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Paedagogica” 2016, nr 7.
Czyż A., Rodzaj protezowania a subiektywna ocena wybranych aspektów funkcjonowania biopsychospołecznego dorosłych osób z uszkodzonym narządem słuchu, „Niepełnosprawność. Dyskursy Pedagogiki Specjalnej” 2017, nr 26.
Czyż A., Plutecka K., Zarys audiofonologii edukacyjnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków 2018.
Kehily M.J., Wprowadzenia do badań nad dzieciństwem, WAM, Kraków 2008.
Kobosko J., O tożsamości macierzyńskiej, czyli jak doświadczają siebie i swojego macierzyństwa matki słyszące młodzieży głuchej, [w:] Młodzież głucha i słabosłysząca w rodzinie i otaczającym świecie, red. J. Kobosko, Stowarzyszenie Rodziców i Przyjaciół Dzieci i Młodzieży z Wadą Słuchu „Usłyszeć Świat”, Warszawa 2009.
Korzon A., Ewolucja stosunku rodziców do dziecka niepełnosprawnego, [w:] Kierunki rozwoju pedagogiki specjalnej, red. K. Ćwirynkało, C. Kosakowski, A. Żywanowska, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2013.
Korzon A., Znaczenie języka migowego we wczesnej komunikacji dzieci z zaburzeniami słuchu, [w:] Dziecko niepełnosprawne: rozwój i wychowanie, red. E.M. Minczakiewicz, Oficyna Wydawnicza „Impuls, Kraków 2003.
Kosmalowa J., Pomoc rodzinie dziecka z wadą słuchu jako podstawowy element oddziaływań w procesie wczesnej interwencji, „Audiofonologia” XXI, 2002.
Krakowiak K., O potrzebie pomocy dla rodzin wychowujących dzieci z uszkodzeniami słuchu, [w:] Rodzina: źródło życia i szkoła miłości, red. D. Kornas-Biela, Wydawnictwo KUL, Lublin 2000.
Krakowiak K., Fonogesty. Gesty wspomagające odczytywanie wypowiedzi z ust. Poradnik dla logopedów, nauczycieli i rodziców dzieci niesłyszących, IKN ODN, Lublin 1986.
Krakowiak K., Szkice o wychowaniu dzieci z uszkodzeniami słuchu, Oficyna Wydawnicza Fundacji Uniwersyteckiej KUL, Stalowa Wola 2003.
Miller A., Dramat udanego dziecka. W poszukiwaniu siebie, Media Rodzina, Poznań 2007.
Ostojić S. i in., Factors Contributing to Communication Skills Development in Cochlear Implanted Children, „Vojnosanitetski Pregled, Military-Medical and Pharmaceutical Review”, 72 (2015).
Plutecka K., Rodzice wobec diagnozy dziecka niesłyszącego, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Paedagogica” 2016, nr 7.
Plutecka K., Rola ojca w rehabilitacji dziecka niesłyszącego z implantem ślimakowym, [w:] Kierunki rozwoju pedagogiki specjalnej, red. K. Ćwirynkało, Cz. Kosakowski, A. Żywanowska, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2013.
Plutecka K., Stres i radzenie sobie z nim przez rodziców dzieci niesłyszących, „Społeczeństwo i Rodzina”, vol. 50, 2017, nr 1.
Prillwitz S., Schulmeister R., Wudtke H., Kommunikationohne Sprache: zur kommunikativen Situationhör sprachgeschädigter Vorschulkinder im Familienalltag, Weinheim 1977.
Shandra C.L., Hogan D.P., Spearin C.E., A Child with a Disability: An Examination of Resident and Non-Resident Fathers, „Journal of Popular Research”, vol. 25, 2008, nr 3.
Szczepankowski B., Wyrównywanie szans Osób Niesłyszących, Wydawnictwo WSRP, Siedlce 1998.
Tait M., De Raeve L., Nikolopoulos T.P., Deaf Children with Cochlear Implants Before the Age of 1 Year: Comparison of Preverbal Communication with Normally Hearing Children, „International Journal of Pediatric Otorhinolaryngology” 2007, nr 71.
Vaccari C., Marschark M., Communication Between Parents and Deaf Children: Implications for Social-Emotional Development, „Journal of Child Psychology and Psychiatry” 38, 1997, nr 7.
van den Borne S. i in., Assessment of Basal Sound Identification Skills and Communication Abilities in Profoundly Deaf Children Fitted with Hearing Aids or a Cochlear Implant, „Clinical Otolaryngology and Applied Sciences” 1998, nr 23.
Wilson B.S. i in., Better Speech Recognition with Cochlear Implants, „Nature” 1991, nr 352.
Wojciechowski F., Niepełnosprawność – rodzina – dorastanie, Wydawnictwo Żak, Warszawa 2007.
World Health Organisation, Childhood Hearing Loss, Act Now, Here’s How! WHO, Geneva 2016.
https://www.wosp.org.pl/medycyna/programy/badania-sluchu (dostęp: 24.07.2018).
Copyright (c) 2018 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
1. Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Oświadcza, że nie narusza praw autorskich osób trzecich i praw prawnych.
Oświadcza, że nie występuje żaden konflikt interesów.
2. Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
