Trening mindfulness w edukacji wczesnoszkolnej
Abstrakt
Niniejszy artykuł przedstawia główne cechy praktyki mindfulness i stara się wskazać analogię do niektórych aspektów dotyczących dydaktyki edukacji wczesnoszkolnej. Badania sugerują, że praktyka mindfulness ma pozytywny wpływ na populację dorosłych. Natomiast badania dotyczące wykorzystania mindfulness w pracy z dziećmi są obecnie rzadkie, chociaż są coraz częściej podejmowane przez pedagogów i psychologów ukierunkowanych na poziom szkoły podstawowej i nie tylko. W niniejszym artykule przedstawiamy metody, dzięki którym praktyka mindfulness może być stosowana w nauczaniu dzieci w wieku przedszkolnym i przedprzedszkolnym. W niektórych przypadkach istnieją dowody na to, że aktywności obecne w metodzie Montessori mogą być zapożyczone i rozwinięte zgodnie z zasadami treningu mindfulness. Niniejszy artykuł przedstawia, w jaki sposób typowe zajęcia, takie jak ćwiczenia sensoryczno-motoryczne, ćwiczenia selektywnej uwagi i ćwiczenia z życia praktycznego mogą być prowadzone pod kątem treningu mindfulness. Szkolenie nauczycieli to kolejny aspekt, który należy rozważyć przy stosowaniu praktyki mindfulness w klasie przedszkolnej.
Bibliografia
Britton, W., Bootzin, R., Cousins, J., Hasler, B., Peck, T., & Shapiro, S. (2010), The contribution of mindfulness practice to multicomponent behavioural sleep intervention following substance abuse treatment in adolescents: A treatment-development study. Substance Abuse, 31(2), 86–97.
Broderick, T., Khalsa, S. B., Greenberg, M., Reichl, K. S., & Kabat- Zinn, W. (2010). Developing and evaluating contemplative practices for children and youth [paper presented at the Mind and Life Summer Research Insitute]. Garrison.
Brown, K., Ryan, R., & Creswell, J. (2007). Mindfulness: Theoretical foundation and evidence for its salutary effects. Psychological Inquiry, 18(4), 211–237.
Bruner, J. (1990) Acts of meaning. Harvad University Press.
Burke, C. (2010). Mindfulness-based approaches with children and adolescents: A preliminary review of current research in an emergent field. Journal of Child and Family Studies, 19(2), 133–144.
Comoglio, M. (2007). Insegnare nella prospettiva della valutazione “autentica”. LAS.
Costa, A., & Kallick, B. (2004), Assessment stategies for self-directed learning. Corwin Press.
Eccles, J. S., Midgley, C., Wigfield, A., Buchanan, C. M., Reuman, D., Flanagan C., & Iver, D.M. (1993). Development during adolescence. The impact of stage-environment fit on young adolescents’ experiences in schools and in families. American Psychologist, 48(2), 90–101.
Flook, L., Golberg, S. B., Pinger, L., & Davidson, R. J. (2015). Promoting prosocial behavior and self-regulatory skills in preschool children through a mindfulness-based kindness curriculum. Developmental Psychology, 51(1), 44–51.
Glenberg, A. (1999). Why mental models must be embodied. In G. Rickheit & C. Habel (Eds.), Mental models in discourse processing and reasoning (pp. 77–90). Elsevier.
Greenland, S. K., & Harris, A. (2017). Mindful game activity cards: 55 fun ways to share mindfulness with kids and teens. Shambhala.
Hanh, T. (1999). The miracle of mindfulness. Beacon Press.
Hanh, T. (2009) You are here: the power of the present moment. Shambhala.
Jha, A., Krompinger, J., & Baime, J. (2007). Mindfulness training modifies subsystems of attention. Cognitive, Affective & Behavioral Neuroscience, 7(2), 109–119.
Kabat-Zinn, J., (1990). Full catastrophe living: Using wisdom of your body and mind to face stress, pain and illness. Delta.
Kabat-Zinn, J. (1994). Wherever you go, there you are. Mindfulness meditation for everyday life. Hyperion Books.
Kabat-Zinn, J. (2021). Vivere momento per momento. Come usare la saggezza del corpo e della mente per affrontare lo stress, il dolore, l’ansia e la malattia (A. Shantena Sabbadini, trans.). Corbaccio.
Kennedy, A. E., Whiting, S. W., & Dixon, M. R. (2014). Improving novel food choices in preschool children using acceptance and commitment therapy. Journal of Contextual Behavioral Science, 3(4), 228–235.
Lillard, A. S. (2011). Mindfulness practices in education: Montessori’s approach. Mindfulness, 2, 78–85.
Mayclin Stephenson, S. (2018). Montessori and mindfulness. Michael Olaf Montessori Publishing.
Mendelson, T., Greenberg, M., Dariotis, J., Gould, L., Rhoades, B., & Leaf, P. (2010). Feasibility and preliminant outcomes of a school-based mindfulness intervention for urban youth. Journal of Abnormal Child Psychology, 2, 1–10.
Merrell, K., & Caldarella, P. (2008). School Social Behaviour Scales (2nd ed.). Brookes Publishing.
Montessori, M. (1950). La scoperta del bambino. Garzanti.
Montessori, M. (1989). Creative development in the child. Kalakshetra Press.
Montessori, M. (1999). Il segreto dell’infanzia. Garzanti.
Niedenthal, P. M., Barsalou, L. W., Krauth-Gruber, S., & Ric, F. (2005). Embodiment in attitudes, social perception and emotion. Personality and Social Psychology Review, 9(3), 184–211.
Salzberg, S. (2004). Loving kindness. Shambhala Publications.
Semple, R. J., Reid, E. F. G., & Miller, L. (2005). Treating anxiety with mindfulness: An open trial of mindfulness training for anxious children. Journal of Cognitive Psychoteraphy, 19(4), 379–392.
Snel, E. (2016) Sitting still like a frog: Mindfulness exercises for kids. Shambhala Publications [Calmo e attento come una ranocchia. Esercizi di mindfulness per bambini. Red].
Thompson, M., Gauntlett-Gilbert, J. (2008). Mindfulness with children and adolescents: Effective clinical aplication. Clinical Child Psychology Psychiatric, 13(3), 395-407.
Willis, E., & Dinehart, L. H. (2014). Contemplative practices in early childhood: Implications for self-regulation skills and school readiness. Early Child Development & Care, 184(4), 487–499.
Copyright (c) 2023 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
1. Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Oświadcza, że nie narusza praw autorskich osób trzecich i praw prawnych.
Oświadcza, że nie występuje żaden konflikt interesów.
2. Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
