Edukacja przez służbę czynnikiem dynamizującym aktywność twórczą osoby, w procesie kształcenia przyszłych nauczycieli edukacji elementarnej
Abstrakt
Podjęta w niniejszym artykule refleksja skoncentrowana jest wokół zagadnień edukacji przez służbę oraz aktywności twórczej. Głównym celem jest określenie na ile edukacja przez służbę, włączona w proces kształcenia studentów, jest czynnikiem dynamizującym aktywność twórczą osoby, w świetle literatury i własnych badań empirycznych. W doniesieniu do wyznaczonego celu, sformułowano dwa problemy badawcze:
- W jaki sposób edukacja przez służbę stanowi czynnik dynamizujący dla aktywności twórczej osoby?
- W jaki sposób, w ocenie studentów edukacja przez służbę oddziałuje na ich aktywność twórczą?
W pierwszej części artykułu przeprowadzono teoretyczną analizę struktury strategii wychowawczo- dydaktycznej: edukacji przez służbę, w kontekście czynników sprzyjających i motywujących do podejmowania aktywności twórczej. W części drugiej dokonano analizy jakościowej z wykorzystaniem metody hermeneutycznej, wypowiedzi studentów, którzy uczestniczyli w projekcie realizowanym w ramach omawianej strategii edukacyjnej.
Sformułowane wnioski stanowią podstawę do podejmowania dalszych analiz empirycznych w tym zakresie, a także umożliwiają określenie edukacji przez służbę jako strategii kształcenia wyzwalającą i wzmacniającą potrzebę aktywności twórczej u studentów- przyszłych nauczycieli.
Bibliografia
Chałas, K. (2023). Dydaktyka akademicka w uniwersytecie katolickim. T. 4: Edukacja przez służbę przyszłych nauczycieli. Wydawnictwo „Scriptum”.
Furco, A. (2001). Is service learning really better than community service? A study of high school service program outcomes. W: A. Furco i S.H. Billig (red.), Service-learning: The essence of the pedagogy (s. 23–52). Information Age Publishing.
Gregorová, A.B., Heinzová, Z. i Chovancová, K. (2016). The impact of service-learning on students’ key competences. The International Journal of Research on Service-Learning and Community Engagement, 4(1), s. 368–369. https://doi.org/10.37333/001c.29686
Gregorová, A.B., Meggyesfalvi, B., Hadrévy, B.C., Šolcová, J., Fabac, T., Hauser, M., Novota, S., Bere, D., Pintea, C., Mădălina, B., Lissowska Lewkowicz, A., Walas, A., Tóth, A.F. i Nagy, B. (2022). Service Learning w pracy z młodzieżą. Podręcznik dla tutorów, edukatorów i nauczycieli. Stowarzyszenie Centrum Wolontariatu.
Howard, J. (2003). Service-learning research: Foudational issues. W: S.H. Billing i A.S. Waterman (red.), Studying service-learning: Innovations in education research methodology (s. 1–12). Taylor & Francis Group.
Kamiński, J., Łysiak, M. i Badora, A. (2023). Service Learning dla nauczycieli akademickich. Przewodnik metodyczny. Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. https://www.kul.pl/files/841/public/ddu/podreczniki/Service_Learning_dla_nauczycieli_akademickich.pdf
Kozielecki, J. (1996). Człowiek wielowymiarowy. Wydawnictwo Żak.
Nęcka, E. (2016). Psychologia twórczości. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Szmidt, K. (2020). Pedagogika twórczości. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Wade, R. (2008). Service learning. W: L.S. Levstik i C.A. Tyson (red.), Handbook of research in social studies education (s. 109–123). Taylor & Francis.
Copyright (c) 2025 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
1. Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Oświadcza, że nie narusza praw autorskich osób trzecich i praw prawnych.
Oświadcza, że nie występuje żaden konflikt interesów.
2. Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych: