Creativity, Critical Thinking, Communication, and Cooperation of Children at Primary School No. 83 Named After Emilia Waśniowska “Łejery” in Poznań
Abstract
This study aims to present ways to support the development of students in grades 1-3 of the non-standard, yet universal, Primary School No. 83 named after Emilia Waśniowska in Poznań, "Łejery." This school, unique in Poland due to its pedagogical experiment: "Theatre as a Means of Comprehensive Development – Entrepreneurship Education," is celebrating its 35th anniversary this year. Jerzy Hamerski and Elżbieta Drygas founded it for children who desire to develop creatively. The author used an individual case study based on source analysis and participant observation techniques, which she implemented during the 2023/2024 school year. The research concentrated on the following variables: ways to support the development of students at Primary School No. 83 in Poznań, social relations within the social space of Primary School No. 83 in Poznań, and the use of art in the education of children at Primary School No. 83 in Poznań. As a result of the analysis of the research material, it was noticed that the students in the institution are consistently supported in the development of future competences, and the success of education in this area is proven not only by the fact that the "Łejer" children achieve many educational and social success, but also by the fact that the first adult graduates of the school hold positions of public trust.
References
Bałachowicz, J. (2017). Szkoła jako przestrzeń budowania przyszłości. In J. Bałachowicz, A. Korwin-Szymanowska, E. Lewandowska & A. Witkowska-Tomaszewska (Eds.), Zrozumieć uczenie się. Zmienić wczesną edukację (pp. 11–96). Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej.
Brzechwa, J. (2018). Akademia Pana Kleksa. Wilga.
Chotomska, W. (2005). Kolędy i Pastorałki oraz Gwiazdorek Emilii Waśniowskiej. Literatura.
Czekała, F. (2016). Historie warte Poznania. Od PeWuKi i Baltony do kapitana Wrony. Wydawnictwo Poznańskie.
Delors, J. (1998). Edukacja. Jest w niej ukryty skarb. Raport dla UNESCO Międzynarodowej Komisji do spraw Edukacji dla XXI wieku. Wydawnictwo UNESCO.
Denkowicz, A. (2022). Teatr nigdy nie był bliżej. Pedagogika teatru – współczesny model edukacji teatralnej, Pedagogika Przedszkolna i Wczesnoszkolna, 10(1/19), 47–61. https://doi.org/10.4467/23537159PPW.22.006.16866.
Drygas, E. (2014). Gotowe scenariusze lekcji aktywizujących czyli jak odkleić dziecko od krzesełka i przywrócić mu wyobraźnię. Publikat.
Drygas, E. (2024). 65 plus. 2015 Przygoda na Madagaskarze. Stowarzyszenie Łejery.
Drygas, E., & Hamerski, J. (n.d.). Historia Łejerów do śpiewania. Nadzwyczajny rocznik jubileuszowy, materiały do użytku wewnętrznego. Łejery.
Drygas, E., & Hamerski, J. (2008). Emilkowy piosennik. Wydawnictwo Mila.
Drygas, E., & Hamerski, J. (2024). 50 lat łejersowania. Wywiad rzeka. Stowarzyszenie Łejery.
Gajdzińska, I. (1997). Łejery, co to za dom! Świat Rodzinny, 39(187), 8–9.
Hamerski, J. (n.d.). Historia Łejerów do śpiewania. Nadzwyczajny rocznik jubileuszowy. Łejery.
Hamerski, J. (2011). Gotowe scenariusze imprez szkolnych: czyli jak przygotować imprezę w szkole, aby nie była nudną „kuczcią”. Publicat.
Hamerski, J. (2020, November 2). Przepis na łejerskie harcerstwo, teatr i szkołę, czyli moja KSIĄŻKA KUCHARSKA / część 9. https://lejery.pl/2020/11/02/przepis-na-lejerskie-harcerstwo-teatr-i-szkole-czyli-moja-ksiazka-kucharska-czesc-9
Hamerski, J., & Drygas, E. (2011). Historia Łejerów do śpiewania. Stowarzyszenie Łejery.
Kalinowski, D. (2001). Rozmyślania pragmatyka i rozterki idealisty. In M. Gliniecki & L. Maksymowicz (Eds.), Teatr edukacyjny – komunikacja bez granic (pp. 23–32). Słupski Ośrodek Kultury i Teatr „Stop”.
Kirchner, M. (2012). Korczakowska idea szacunku i uznania w antropologii dziecka. In B. Smolińska-Theiss (Ed.), Rok Janusza Korczaka 2012. Nie ma dzieci – są ludzie (pp. 169–185). Biuro Rzecznika Praw Dziecka.
Klus-Stańska, D. (2009). Od niechęci wobec dziecięcej samodzielności myślenia do przekazu fikcji społecznej, czyli edukacja dla niekompetencji, Studia Pedagogiczne. Problemy Społeczne, Edukacyjne i Artystyczne, 18, 15–29.
Klus-Stańska, D. (2019). Pedagogika wczesnej edukacji. In Z. Kwieciński & B. Śliwerski (Eds.), Pedagogika. Podręcznik akademicki (pp. 267–286). Wydawnictwo Naukowe PWN.
Rogowska-Falska, M. (1928). Zakład Wychowawczy „Nasz Dom”. Szkic Informacyjny. Nakładem Towarzystwa „Nasz Dom”. http://www.dbc.wroc.pl/Content/15712/RP%201590.pdf [access: 23.06.2025].
Sadowska, K. (2024a). Elżbieta Drygas – poznańska pedagożka, „teatralniczka” i działaczka społeczna – refleksja u progu 50-lecia pedagogiki „łejerskiej”. Studia Edukacyjne, 74, 43–66. https://doi.org/10.14746/se.2024.74.3
Sadowska, K. (2024b). Teatr „Łejery” – edukacja przez sztukę na przykładzie działalności Szkoły Podstawowej nr 83 im. Emilii Waśniowskiej w Poznaniu (wybrane problemy). Kultura i Edukacja, 2/144, 93–114. https://doi.org/10.15804/kie.2024.02.05
Sadowska, K. (2025). Nieformalna edukacja dorosłych dla dobra dziecka na przykładzie społeczności poznańskich Łejerów. Edukacja Dorosłych, 90(1), 53–67. https://doi.org/10.12775/ED.2024.005
Zarządzenie nr 62 Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 listopada 1989 r. w sprawie zasad prowadzenia pedagogicznej działalności innowacyjnej w szkołach i innych placówkach oświatowo-wychowawczych. Na podstawie art. 36a ust. 2 i art. 36b ustawy z dnia 15 lipca 1961 r. o rozwoju systemu oświaty i wychowania. (1989). Dz. Urz. MEN No. 7, item 64. (Poland)
Zawadzka, A., Sarna, K., Drygas, E., & Hamerski, J. (n.d.). Eksperyment pedagogiczny „Teatr jako środek wszechstronnego rozwoju uczniów – nauka przedsiębiorczości”. Szkoła Podstawowa nr 83 w Poznaniu.
Zawadzka, A., & Sypniewski, J. (2019/2020). Praca z lalką sceniczną w Łejerach. Uczyć lepiej, 2, 14–15.
Copyright (c) 2025 Elementary Education in Theory and Practice
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
- When submitting a text, the author declares that he/she is the Author of the article (hereinafter referred to as the “Work”) and:
- he/she owns the exclusive and unlimited copyright to the Work,
- is entitled to dispose of the copyright to the Work.
Declares that it does not infringe any third party copyrights or legal rights.
Declares that there is no conflict of interest.
2. At the same time, the Author grants the Ignatianum University in Cracowa royalty-free, non-exclusive and territorially unlimited licence to use the Work in the following fields of exploitation:
- recording the Work in a hard copy, as well as on a digital or magnetic medium;
- reproduction of the Work using any technique, without limitation of the number of editions or copies;
- distribution of the Work and its copies on any medium, including marketing, sale, lending, and rental;
- introduction of the Work into a computer memory;
- disseminating the Work in information networks, including in the Internet;
- public performance, exhibition, display, reproduction, broadcasting and re-broadcasting, as well as making the Work available to the public in such a way that everyone can have access to it at a time and place of their own choosing;
- within the scope of dependent rights to the Work, including in particular the right to make necessary changes to the Work resulting from editorial and methodical development, as well as to translate the Work into foreign languages;
The licence is granted from the moment of the transfer of the Work to the Ignatianum University in Cracow. The Ignatianum University in Cracow is entitled to grant further sub-licences to the Work within the scope of the right granted. The licence is time-limited and it is granted for a period of 15 years, starting from the date of its granting.
Authors are permitted and encouraged to publish their text online (e.g. in their institution’s repository or on the institution’s website) before or during the submission process as this may lead to beneficial exchanges, as well as earlier and greater citation of the published text (See The Effect of Open Access). We recommend using any of the following portals of research associations:
- ResearchGate
- SSRN
- Academia.edu
- Selected Works
- Academic Search
