Philosophical Cracks in Readings of a Student of the First Educational Stage - Overview of the Categorization of Texts
Abstract
In the face of a brutal war in Europe, there is an even more urgent human need to take fundamental questions seriously, to establish some points of reference, and to search for the nature and meaning of existence. This applies not only to mature people, but also to non-adult society, including younger students. At the same time, we need to redefine pedagogy, which, particularly now, has to emphasize the necessity to view education and upbringing from the point of view of a philosophical triad: axiology, ontology and epistemology. The opportunity for implementing such an approach is offered by a modified first literary communication that highlights texts that do not give up their literary uniqueness and are characterized by a latent philosophical code. In particular, I am thinking of prose which contains works the structure of which is rooted in the literary tradition, and which, in addition, fall within the category of audiovisual literature or common literature. The center of interest of such texts is philosophical thought that leads to the necessary reflection of the recipient and to the metaphorical reading of the world, as well as a non-obvious grasp of the key questions.The main subject of the article is the attempt to categorize philosophical literature for children, the ordering of which will be carried out analogously to the study of musicality and audiovisuality in literature. The text highlights a group of works in which philosophical questions appear as contexts, and for which the didactic model is based on a conversation as understood by Zofia Agnieszka Kłakówna (Kłakówna: 2016).
References
Adamek I. (2016). Pedagogika wczesnoszkolna. Kluczowe problemy, Kraków: Libron.
Bieńczyk M. (2021). Prześwity, [w:] „Czas literatury”, nr 4 (16), s. 86–87.
Bielak A., Tischner Ł. (red.). (2020). Literatura a religia. Wyzwania epoki świeckiej, tom II: Literatura polska po 1945 roku – kierunki, idiomy, paradygmaty, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Buła A. (2010). Dydaktyczne możliwości zastosowania dociekań filozoficznych w kształceniu zintegrowanym, [w:] Z. Melosik Z., B. Śliwerski (red.), Edukacja alternatywna w XXI wieku, Kraków: Impuls.
Bodzioch-Bryła B., Pietruszewska-Kobiela G., Regiewicz A. (2015). Literatura – nowe media. Homo irretitus w kulturze literackiej XX i XXI wieku, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Boizard S. (2011), Filozofowie do dzieci, tłum. T. Skowroński, Warszawa: Muchomor.
Brach-Czaina J. (1999). Szczeliny istnienia, Kraków: eFKa.
Burszta W. (2015). Preteksty, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Katedra.
Diduszko H., Piłat R. (2014). Myśli na podium. Materiały pomocnicze do programu „Filozoficzne dociekania z dziećmi i młodzieżą” (temat: sport), Warszawa: Stowarzyszenie Edukacji Filozoficznej „Phronesis” i Fundacja Centrum Edukacji Olimpijskiej.
Ferry L., Capelier C. (2017). Filozofia, najpiękniejsza historia, tłum. E. i A. Aduszkiewiczowie, Warszawa: Czarna Owca.
Fresse H.L. (2008). Nasze dzieci są filozofami. Jak rozmawiać z dziećmi o poważnych sprawach, tłum. U. Poprawska, Kraków: WAM.
Hejmej A. (2012). Muzyczność dzieła literackiego, Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Hopfinger M. (2003). Doświadczenia audiowizualne. O mediach w kulturze współczesnej, Warszawa: Sic!
Ingarden R. (2003). Książeczka o człowieku, Warszawa: Wydawnictwo Literackie.
Kasprzak P., Kłakówna Z.A., Kołodziej P., Regiewicz A., Waligóra J., Edukacja w czasach cyfrowej zarazy, Toruń: Adam Marszałek.
Kącja E. (2017). Elizje, Kraków: Lokator.
Kołakowski L. (2005). Kto z was chciałby rozweselić pechowego nosorożca?, Warszawa: Muchomor.
Kołakowski L. (2009). Mini wykłady o maxi sprawach. Trzy serie, Kraków: Znak.
Kołakowski L. (2015). 13 bajek z królestwa Lilonii dla dużych i małych oraz inne bajki, Kraków: Znak.
Krohn L. (2016). Pelikan. Opowieść z miasta, I. Kosmowska, Warszawa: Dwie Siostry.
Lasota I. (2006). Pocieszanie nosorożca..., „Nowa Polszczyzna” nr 5, s. 3.
Leszczyński G. (2006). Kulturowy obraz dziecka i dzieciństwa w II połowie XIX i XX wieku, Warszawa: Wydawnictwo Wydziału Polonistyki UW.
Piquemal M. (2004), Bajki filozoficzne, tłum. H. Sobieraj, Warszawa: Muchomor.
Piquemal M. (2012), Bajki filozoficzne. Jak żyć razem?, tłum. M. Braunstein, M. Krasicki, Warszawa: Muchomor.
Steiner G. (2016). Poezja myślenia. Od starożytnych Greków do Celena, tłum. B. Baran, Warszawa: Aletheia.
Steiner G. (2000). Po wieży Babel. Problemy języka i przekładu, tłum. O. i W. Kubińscy, Kraków: Universitas.
Suchodolski B., Wojnar I. (1988). Humanizm i edukacja humanistyczna. Wybór tekstów, Warszawa: WSiP.
Tischner J. (2014). Świat ludzkiej nadziei, Kraków: Znak.
Ungeheuer-Gołąb A. (2011). Rozwój kontaktów małego dziecka z literaturą. Podręcznik, Rzeszów: Wydawnictwo SBP.
Warzocha A. (2019). Wychowanie do lektury 2.0, Częstochowa: Wydawnictwo UJD.
Windt J. M. (2016). Sny, świadomość i jaźń: perspektywa filozoficzna, tłum. M. Klajn, „Teksty drugie. Teoria literatury, krytyka, interpretacja”, 5, <https://journals.openedition.org/td/> [dostęp: 03.08.2022].
Wittgenstein L. (2022), Dociekania filozoficzne, tłum. B. Wolniewicz, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Zabawa K. (2013). Rozpoczęta opowieść. Polska literatura dziecięca po 1989 roku wobec kultury współczesnej, Kraków: Akademia Ignatianum. Wydawnictwo WAM.
Copyright (c) 2022 Elementary Education in Theory and Practice
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
- When submitting a text, the author declares that he/she is the Author of the article (hereinafter referred to as the “Work”) and:
- he/she owns the exclusive and unlimited copyright to the Work,
- is entitled to dispose of the copyright to the Work.
Declares that it does not infringe any third party copyrights or legal rights.
Declares that there is no conflict of interest.
2. At the same time, the Author grants the Ignatianum University in Cracowa royalty-free, non-exclusive and territorially unlimited licence to use the Work in the following fields of exploitation:
- recording the Work in a hard copy, as well as on a digital or magnetic medium;
- reproduction of the Work using any technique, without limitation of the number of editions or copies;
- distribution of the Work and its copies on any medium, including marketing, sale, lending, and rental;
- introduction of the Work into a computer memory;
- disseminating the Work in information networks, including in the Internet;
- public performance, exhibition, display, reproduction, broadcasting and re-broadcasting, as well as making the Work available to the public in such a way that everyone can have access to it at a time and place of their own choosing;
- within the scope of dependent rights to the Work, including in particular the right to make necessary changes to the Work resulting from editorial and methodical development, as well as to translate the Work into foreign languages;
The licence is granted from the moment of the transfer of the Work to the Ignatianum University in Cracow. The Ignatianum University in Cracow is entitled to grant further sub-licences to the Work within the scope of the right granted. The licence is time-limited and it is granted for a period of 15 years, starting from the date of its granting.
Authors are permitted and encouraged to publish their text online (e.g. in their institution’s repository or on the institution’s website) before or during the submission process as this may lead to beneficial exchanges, as well as earlier and greater citation of the published text (See The Effect of Open Access). We recommend using any of the following portals of research associations:
- ResearchGate
- SSRN
- Academia.edu
- Selected Works
- Academic Search
