The Knowledge of Preschool Teachers about Developmental Disorders in the Context of Special Educational Needs

Keywords: special educational needs, developmental disorders, knowledge, preschool teacher, inclusion

Abstract

The aim of the study was to assess the knowledge of the preschool teachers with regard to dyslexia, ADHD and autism in relation to the requirements of working with children with SEN in an inclusive education system in Poland. Based on the review of the literature, research problems were formulated related to a) the knowledge level of teachers from rural and urban areas on the selected developmental disorders, and b) a comparison of the declared and actual knowledge on this subject in both groups. An original questionnaire, consisting of two parts, was used. Part A measured the declared knowledge (DK) by checking the teacher’s degree of compliance with the claims concerning terminology, causes, symptoms, treatment and availability of information on the 4-point Likert scale. Part B measured actual knowledge (AK) through the self-generation of information in these areas. The subjects were selected randomly from urban (n = 50) and rural (n = 50) areas. Teachers filled in questionnaires during individual sessions. The results show a satisfactory level of DK of the respondents from both groups about the assessed disorders. Statistically significant differences between groups occurred in DK related to ADHD. AK was satisfactory in both groups, though slightly lower than DK. Larger differences between DK and AK have occurred in the group of rural teachers, with them presenting a lower level of AK on autism. Satisfactory knowledge on the developmental disorders should be constantly upgraded by teachers from urban and rural areas in the context of their work with children with SEN on a daily basis.

References

Aincow M., Robić właściwe rzeczy. Potrzeby specjalne z perspektywy doskonalenia szkoły [w:] Integracja dzieci o specjalnych potrzebach. Wybrane zagadnienia etyczne, G. i S. Fairbairn,

przeł. A. Fus, W. Tabisz, Wydawnictwo CMPPP, Warszawa 2000.

Baranowska W., Nauczyciel a uczeń z ADHD, Impuls, Kraków 2010.

Bee H., Psychologia rozwoju człowieka, przeł. P. Sørensen, M. Wojtaś, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2004.

Bobkowska-Lewartowska L., Autyzm dziecięcy. Zagadnienia diagnozy i terapii, Impuls, Kraków 2005.

Bogdanowicz M., Świadomość dysleksji w Polsce – badania porównawcze, [w:] Dysleksja - problem znany czy nieznany? red. M. Kostka-Szymańska, G. Krasowicz-Kupis, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2007.

Bogdanowicz M., Ryzyko dysleksji. Problem i diagnozowanie, Wydawnictwo Harmonia, Gdańsk 2002.

Bogdanowicz M., Specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu u dzieci – nowa definicja i miejsce w klasyfikacjach międzynarodowych, „Psychologia Wychowawcza” (1996)1.

Bogdanowicz M., Uczeń o specjalnych potrzebach edukacyjnych, „Psychologia Wychowawcza” (1995)3.

Brzezińska A., Jabłoński S., Ziółkowska B., Specyficzne i specjalne potrzeby edukacyjne, „Edukacja” (2014)2.

Chrzanowska B., Święcicka J., Oswoić ADHD. Przewodnik dla rodziców i nauczycieli dzieci nadpobudliwych psychoruchowo, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2006.

Dolata R., Szkoła – segregacje – nierówności, Wyd. UW, Warszawa 2008.

GUS, Oświata i wychowanie w roku szkolnym 2014/15, GUS, Warszawa 2015.

Hanć T., Dzieciństwo i dorastanie z ADHD, Impuls, Kraków 2009.

Kendall P.C., Zaburzenia okresu dzieciństwa i adolescencji, przeł. J. Kowalczewska, GWP, Gdańsk 2012.

Kielar-Turska M., Średnie dzieciństwo. Wiek przedszkolny, [w:] Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka okresów życia człowieka, red. B. Harwas-Napierała, J. Trempała, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.

Klim-Klimaszewska A., Trzylatek w przedszkolu. Gotowość dziecka trzyletniego do podjęcia edukacji przedszkolnej, Instytut Wydawniczy Erica, Warszawa 2010.

Kołakowski A., Wolańczyk T., Pisula A., Skotnicka M., Bryńska A., ADHD – zespół nadpobudliwości psychoruchowej. Przewodnik dla rodziców i wychowawców, GWP, Gdańsk 2007.

Krasowicz-Kupis G., Język, czytanie i dysleksja, Wydawnictwo AWH Antoni Dudek, Lublin 2003.

Krzyżyk D., Praca z uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych, Wydawnictwo Pedagogiczne ZNP, Kielce 2012.

Maciarz A., Biadasiewicz M., Dziecko autystyczne z zespołem Aspergera, Impuls, Kraków 2000.

Meyer D.E., Semantic Priming Well Established, “Science345(2014), DOI: 10.1126/science.345.6196.523-b

O’Regan F.J., Jak pracować z dziećmi o specjalnych potrzebach edukacyjnych, przeł. R. Waliś, Wydawnictwo K.E. Liber, Warszawa 2005.

Pfiffner L., Wszystko o ADHD, przeł. J. Bieroń, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2004.

Pisula E., Autyzm. Od badań mózgu do praktyki psychologicznej, GWP, Sopot 2012.

Pisula E., Małe dziecko z autyzmem, GWP, Sopot 2005.

Portmann R., ADHD – nadpobudliwość psychoruchowa. Istota zagadnienia, przeł. E. Kowalczyk, Jedność, Kielce 2006.

Rozporządzenie MEN z dnia 30/04/2013 w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach oświatowych. Dz. U. 2013, poz. 532; http:/bip.men.gov.pl (dostęp 12.05.2016).

Schaffer R., Psychologia dziecka, PWN, Warszawa 2009.

Siemak-Tyrlikowska A., Podstawy doboru treści kształcenia, WSiP, Warszawa 1985.

Sitarczyk M., Andrzejewska J., Specjalne potrzeby edukacyjne w przestrzeni systemu oświaty. Teoretyczne i metodologiczne założenia projektu: Praca z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, Wyd. Akademii Humianistyczno-Ekonomicznej, Lublin 2012.

Thompson J., Specjalne potrzeby edukacyjne, przeł. J. Bartosik, PWN, Warszawa 2013.

Wolańczyk T., Kołakowski A., Skotnicka M., Nadpobudliwość psychoruchowa u dzieci, Wydawnictwo BiFOLIUM, Lublin 1999.

www.autyzm24.pl (dostęp 12.05.2016).

Zaremba L. Specjalne potrzeby edukacyjne i rozwojowe dzieci i młodzieży, Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa 2014.

Published
2017-04-24
How to Cite
Oszwa, U., & Kasperek, K. (2017). The Knowledge of Preschool Teachers about Developmental Disorders in the Context of Special Educational Needs. Elementary Education in Theory and Practice, 12(1(43), 79-98. https://doi.org/10.35765/eetp.2016.1243.05