Współczesna twórczość muzyczna w edukacji estetycznej dzieci – punkt widzenia pedagoga, animatora, kompozytora
Abstrakt
Celem artykułu jest określenie potencjału edukacyjnego muzyki współczesnej i sposobu jego wykorzystania, zwłaszcza w zakresie stymulowania aktywności twórczej dzieci. Autorka przedstawia aktualny stan rozwoju polskiej muzyki współczesnej dla dzieci oraz możliwości obcowania z nią najmłodszych poza systemem szkolnym. Przeprowadzono sześć wywiadów z kompozytorami i pedagogami zaangażowanymi w ten proces oraz poddano analizie wydarzenia z tego zakresu odbywające się obecnie w Polsce. Pozwoliło to zauważyć znaczny potencjał edukacyjny muzyki współczesnej oraz coraz bardziej różnorodne i wszechstronne jego wykorzystanie. Jednym z najważniejszych aspektów takiej edukacji jest stymulowanie twórczości – zarówno twórczości uczestników zajęć, których często zachęca się do podejmowania prób improwizowania i wykonywania muzyki, jak i twórczości artystów profesjonalnych, dla których wydarzenia edukacyjne stają się inspiracją do pracy nad nowymi utworami. Dzieci, które w sposób naturalny wykazują dużą otwartość na różnorodne doświadczenia dźwiękowe, zyskują dzięki temu poczucie uczestnictwa w kulturze oraz rozwijają wartościowe wzorce zagospodarowania czasu wolnego. Stymulowana jest ich aktywność twórcza, rozwijana wrażliwość artystyczna i pozaartystyczna, odwaga i myślenie dywergencyjne. Realizacji tych celów sprzyja interakcja, która urasta do jednej z najważniejszych cech prezentowania sztuki współczesnej dzieciom.
Bibliografia
MFMW „Warszawska Jesień”, tekst na oficjalnej stronie internetowej festiwalu; http://www.warszawska-jesien.art.pl/wj2014/news-2014/1624483716 (dostęp: 5.06.2018).
Festiwal Muzyki Współczesnej i Młodzieżowej „Srebrna Szybka”; http://www.srebrnaszybka.pl (dostęp: 11.03.2018).
Fundacja „Muzyka jest dla Wszystkich”; https://www.muzykajest.pl (dostęp: 12.03.2018).
Gawrońska H., Czy dzieci mogą polubić muzykę współczesną? O poszukiwaniu dróg komunikacji artystycznej z najmłodszym słuchaczem, [w:] Sztuka dla dziecka jako forma komunikacji społecznej, red. M. Karasińska, t. 2: Praktyki artystyczne, Centrum Sztuki Dziecka w Poznaniu, Poznań 2009.
Gozdecka R., Grusiewicz M. (red.), Współczesne oblicza edukacji muzycznej, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2008.
Gozdecka R., Muzyka artystyczna na tle przemian edukacyjnych, [w:] Nowe trendy w edukacji muzycznej, red. A. Białkowski, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2005.
Gozdecka R., Weiner A. (red.), Profesjonalizm w edukacji muzycznej. Propozycje dla zmieniającej się szkoły, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2013.
Kojs R., Dziecięca muzyka eksperymentalna, [w:] Dziecko w świecie muzyki, red. B. Dymara, Wydawnictwo Impuls, Kraków 2000.
Kowalska-Zając E., Rola łódzkiego Festiwalu Do-Re-Mi w popularyzacji muzyki współczesnej dla dzieci, [w:] Musica Moderna x 50, red. M. Szoka, E. Kowalska-Zając, O. Hans, Wydawnictwo Akademii Muzycznej w Łodzi, Łódź 2007.
Marciniak K.B., „Mała Warszawska Jesień”, tekst z 20 października 2014 r. na stronie internetowej magazynu o muzyce współczesnej „Glissando”; http://glissando.pl/relacje/warszawska-jesien-2014–55/#fn1–2702 (dostęp: 23.01.2018).
Pater R., Czas wolny w (dla) edukacji kulturalnej dzieci, „Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce” (2015)1.
Pilch T., Zasady badań pedagogicznych, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 1998.
Popowski R., Grusiewicz M., Do jakiej kultury prowadzi współczesna powszechna edukacja muzyczna?, „Wychowanie Muzyczne” (2014)3; http://www.wychmuz.pl/artykul_ar_50.html (dostęp: 19.02.2018).
Program Małej Warszawskiej Jesieni 2017; http://www.warszawska-jesien.art.pl/files/2017/08/Program_mWJ2017_PL[1].pdf (dostęp: 5.06.2018).
Program nauczania gry na fortepianie w Szkole Muzycznej I stopnia im. St. Wiechowicza w Krakowie, Kraków 2011; file:///C:/Users/Magdalena/Downloads/92298_0%20(1).pdf (dostęp: 5.06.2018).
Skutnik J., Spotkanie dziecka ze sztuką nową, [w:] Edukacja artystyczna wobec przemian w kulturze. Dylematy edukacji artystycznej, red. W. Limont, K. Nielek-Zawadzka, t. I, Wydawnictwo Impuls, Kraków 2005.
Surma B., Teoretyczne założenia kształtowania postawy twórczej dzieci w wieku przedszkolnym, „Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce” (2012)4.
Surmiak-Domańska K., Ciocia Jadzia, „Gazeta Wyborcza”, 2.11.2001; http://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/1,96856,498264.html (dostęp: 12.03.2018).
Zwolińska E.A. (red.), Edukacja kreatywna, Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2005.
Żylińska M., Neurodydaktyka. Nauczanie i uczenie się przyjazne mózgowi, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2013.
Copyright (c) 2018 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
1. Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Oświadcza, że nie narusza praw autorskich osób trzecich i praw prawnych.
Oświadcza, że nie występuje żaden konflikt interesów.
2. Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych: