Kadra pedagogiczna wobec edukacji inkluzyjnej – wybrane determinanty postaw

Słowa kluczowe: inkluzja, edukacja wspólna, postawy, niepełnosprawność, determinanty postaw

Abstrakt

Artykuł porusza niezwykle ważny dla osób niepełnosprawnych temat dotyczący wybranych uwarunkowań powodzenia procesu inkluzji edukacyjnej. W badaniach utrzymanych w paradygmacie pozytywistycznym skupiono się na postawach nauczycieli i determinantach tychże postaw. Dla celów diagnostycznych użyto narzędzia badawczego „Skali do badania postaw nauczycieli wobec edukacji włączającej”. W badaniach wzięło udział 363 nauczycieli, pedagogów i psychologów szkolnych, reprezentujących szczeble edukacji od przedszkola po włączone w struktury obecnej szkoły podstawowej gimnazja. Reprezentowano placówki zarówno specjalne, jak i ogólnodostępne. Pod uwagę wzięto takie zmienne, jak: wiek, typ placówki, poziom edukacji oraz zajmowane stanowisko. Wyniki badań pozwoliły na przyjęcie hipotez, iż zmienne: typ placówki, poziom edukacji oraz zajmowane stanowisko istotnie różnicują wyniki prób.

Biogram autora

Anna Katarzyna Czyż, Uniwersytet Pedagogiczny im. KENWydział PedagogicznyInstytut Pedagogiki Specjalnej

Adjunct professor, audiophonologist: speech therapist, hearing care professional.  Surdopedagogue, psychologist.

The beneficiary of staff exchange programs Charles University in Prague (2015, 2016), University of Barcelona in Spain (2017), University of Lisboa, Portugal (2018). Delegate of the conference i.a in Bulgaria, Latvia, Thailand, Australia, The United Arab Emirates. Author of over 50 scientific articles published in Polish and international journals.

 

A member of the Committee for Innovation at the Pedagogical University of Krakow, secretary of the scientific journal Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Paedagogica.

Research interests are concentrated around the problem of development supporting of disabled people, biopsychosocial functioning of persons with hearing impaired, especially for alternative and augmentative forms communication. An important part of the scientific work is devoted to subject of social inclusion of disabled people and early intervention for children with developmental problems.

Currently conducted research:

Subjective determinants of coping with stress of people with hearing impairment

A system of early support for the development of a child with disabilities in Poland

Development of globally competent researchers  

Bibliografia

Al-Khamisy D. (2013). Edukacja włączająca edukacją dialogu. W poszukiwaniu modelu edukacji dla ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi [Inclusive education as an education of dialogue: In search of an educational model for a student with special educational needs], Warsaw: Academy of Special Needs Pedagogy.

Barłóg K. (2018). Edukacja i zmiana – nastawienia empatyczne nauczycieli i uczniów w edukacji inkluzyjnej [Education and change: Empathetic attitudes of teachers and students in inclusive education], “Edukacja – Technika – Informatyka,” no. 1/23, pp. 211–217.

Barnes M.C., Gaines T. (2015). Teachers’ attitudes and perceptions of inclusion in relation to grade level and years of experience, “Electronic Journal for Inclusive Education,” no. 3, 3, item 3.

Barnes M.C., Gaines T. (2017). Perceptions and attitudes about inclusion: Findings across all grade levels and years of teaching experience, “Cogent Education,” vol. 4/1. DOI:10.1080/2331186X.2017.1313561.

Blumer H. (1936). Social attitudes and nonsymbolic interaction, “Journal of Educational Sociology,” vol. 9, pp. 515–523.

Brady K. & Woolfson L. (2008). What teacher factors influence their attributions for children’s difficulties in learning? “British Journal of Educational Psychology,” no. 78, pp. 527–544. DOI: 10.1348/000709907X268570.

Chrzanowska I. (2014). Nauczanie inkluzyjne w doświadczeniach polskich – podstawy prawne i społeczne uwarunkowania, [Inclusive teaching in the Polish experience: Legal and social conditions], “Studia Edukacyjne,” no. 30, pp. 109–117.

Czyż A. (2013). Idea edukacji włączającej w opinii pedagogów [The idea of inclusive education in the opinion of educators], [in:] B. Grochmal-Bach, A. Czyż, A. Skoczek (eds.), Segregacja – integracja – inkluzja [Segregation – integration – inclusion], Krakow: Jesuit University Ignatianum in Krakow; WAM, pp. 35–57.

Czyż A. (2014). Od segregacji po inkluzję – refleksje [From segregation to inclusion: Reflections], [in:] S. Kurzeja, M. Penczka (eds.), W drodze ku dorosłości – wyzwania i szanse dla procesu edukacji i rehabilitacji osób z niepełnosprawnością [On the way to adulthood: The challenges and opportunities for the process of education and rehabilitation of people with disabilities], Katowice: Gnome, pp. 142–159.

Czyż A. (2015). Inkluzja edukacyjna osób z uszkodzonym narządem słuchu – potrzeby i rzeczywistość [Educational inclusion of people with hearing impairment: Needs and reality], [in:] I. Ocetkiewicz, J. Wnęk-Gozdek, N. Wrzeszcz (eds.), Szkoła: współczesne konteksty interpretacyjne [School: contemporary interpretive contexts], Krakow: University of Pedagogy Press, pp. 144–158.

Czyż A. (2017). Miejsce osób tożsamościowo Głuchych w modelu otwartej edukacji XXI wieku [The place of Deaf people in the open educational model of the 21st century],“Elementary Education in Theory and Practice,” vol. 12, no. 2, pp. 13–24. DOI:10.14632/eetp.2017.12.44.13.

Czyż A. (2018). An analysis of Polish teachers attitudes towards inclusive education, “Future Human Image,” vol. 10, pp. 4–19.

Dudek M. (2009). Postawy młodzieży gimnazjalnej wobec osób niepełnosprawnych [Attitudes of middle school students towards disabled people], [in:] M. Dycht, L. Marszałek (eds.), Inkluzja i ekskluzja społeczna osób z niepełną sprawnością [Social inclusion and exclusion of people with disabilities], Warsaw: Salezjańskie, pp. 133–145.

Firkowska-Mankiewicz A. (2004). Edukacja włączająca – wyzwaniem dla polskiej szkoły [Inclusive education: A challenge for Polish schools], “Szkoła Specjalna,” no. 1, pp. 19–26.

Gajdzica Z. (2011). Opinie nauczycieli szkół ogólnodostępnych na temat edukacji włączającej uczniów z lekkim upośledzeniem umysłowym w kontekście toczącej się reformy kształcenia specjalnego [Mainstream teachers’ views on inclusive education for students with mild mental retardation in the context of the ongoing reform of special education], [in:] Z. Gajdzica (ed.), Uczeń z niepełnosprawnością w szkole ogólnodostępnej [Students with disabilities in mainstream school], Sosnowiec: Humanitas WSH, pp. 56–79.

Hammond H., Ingalls L. (2003). Teachers’ attitudes toward inclusion: Survey results from elementary school teachers in three southwestern rural school districts, “Rural Special Education Quarterly,” no. 22(2), pp. 24–30.

Lechta V. (2010). Pedagogika inkluzyjna [Inclusive pedagogy], [in:] B. Śliwerski (ed.), Pedagogika. Subdyscypliny i dziedziny wiedzy o edukacji [Education: Subdisciplines and areas of knowledge about education], vol. 4, Gdańsk: Gdańsk Pedagogical Press, pp. 324–326.

Leicester M. (2000). Integrowanie nierówności [Integrating inequalities], [in:] G. Fairbairn, S. Fairbairn (eds.), Integracja dzieci o specjalnych potrzebach. Wybrane zagadnienia etyczne [Integration of children with special needs: Selected ethical issues], Warsaw: Publisher of the Center of Psychological and Pedagogical Assistance, pp. 123–141.

Myśliwczyk I. (2016). Inkluzja edukacyjna na etapie przedszkola w rozumieniu rodziców dzieci niepełnosprawnych [Educational inclusion at the preschool stage as understood by parents of disabled children], “Problemy Wczesnej Edukacji,” no. 2/33, pp. 166–180. DOI:10.5604/01.3001.0009.4833.

Oppenheim A. (2004). Kwestionariusze, Wywiady, Pomiary Postaw [Questionnaires, interviews, and attitude measurements], Poznań: Zysk i S-ka.

Osgood R.L. (2005). The history of inclusion in the United States. Washington, DC: Gallaudet University Press.

Rakap S., Kaczmarek L. (2010). Teachers’ attitudes towards inclusion in Turkey, “European Journal of Special Needs Education,” 25, 1, pp. 59–75. DOI:10.1080/08856250903450848.

Ringlaben R.P., Griffith K. (2008). The impact of attitudes on individuals with developmental disabilities, [in:] H.P. Parette, G. Peterson-Karlan (eds.), Research-based practices in developmental disabilities, Austin, TX: ProEd., pp. 453–477.

Ross-Hill R. (2009). Teacher attitudes towards inclusion practices and special needs stu- dents, “Journal of Research in Special Education Needs,” 9, 3, pp. 188–198. DOI:10.1111/j.1471-3802.2009.01135.x.

Sękowski A. (1994). Psychospołeczne determinanty postaw wobec inwalidów [Psychosocial determinants of attitudes towards the disabled], Lublin: UMCS.

Szumski G. (2006). Integracyjne kształcenie niepełnosprawnych. Sens i granice zmiany edu- kacyjnej [Integrative education for the disabled: The meaning and limits of education reform], Warsaw: PWN Scientific Publishing House.

Zamkowska A. (2004). Systemy kształcenia integracyjnego w wybranych krajach Unii Europejskiej [Integrative educational systems in selected European Union countries], Radom: Radom University of Technology.

Zimbardo P., Leippe M. (2004). Psychologia zmiany postaw i wpływu społecznego [Psychology of changing attitudes and social impact], Poznań: Zysk i S-ka.

Act of December 14, 2016 – Education Law (Journal Of Laws of 2017, items 59 and 949).

Regulation of the Ministry of National Education of August 24, 2017, on the Organization of Conditions for the Education, Upbringing, and Care of Disabled Children and Adolescents, as well as Those Socially Maladjusted and At Risk of Social Maladjustment, pursuant to Art. 127 para. 19 point 2 of the Act of December 14, 2016 –Education Law.

Opublikowane
2020-10-16
Jak cytować
Czyż, A. K. (2020). Kadra pedagogiczna wobec edukacji inkluzyjnej – wybrane determinanty postaw. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 15(3(57), 49-65. https://doi.org/10.35765/eetp.2020.1557.04