Kosmiczna edukacja jako wyjątkowy obszar uczniowskiego poznania
Abstrakt
Celem niniejszego artykułu jest przypomnienie głównych założeń, jakie sformułowała Maria Montessori na temat rozwoju dziecka i organizacji procesu edukacyjnego, jako punktów krytycznych w rozważaniach nad koncepcją kształcenia w zakresie poznawania środowiska społeczno-przyrodniczego. W pedagogice Montessori wskazana koncepcja przybiera postać tzw. Kosmicznej Edukacji. Kosmiczna Edukacja jest unikatowym podejściem w pracy z dziećmi w wieku od 6 do 12 lat. W artykule wyjaśniono ideę Edukacji Kosmicznej, wskazano związek między potrzebami dziecka a programem poznawania środowiska społeczno-przyrodniczego. Opisano istotę Wielkich i Kluczowych Lekcji, jako ośrodków dziecięcych badań i dociekań. Zaprezentowano także rekomendowany przez Montessori sposób poznawania przez dzieci fundamentalnych potrzeba człowieka, będący inspiracją dla praktyki szkolnej. Podstawą do zebrania materiału empirycznego była analiza treści, przeprowadzona w celu scharakteryzowania aktualnych osiągnięć w ramach wybranego tematu.
Bibliografia
Bednarczuk B. (2007). Dziecko w klasie Montessori. Odniesienia teoretyczne i praktyczne, Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Bednarczuk B. (2016). Osobowość autorska absolwentów klas Montessori w perspektywie doświadczeń i celów życiowych, Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Butryn S. (2011). Albert Einstein o nauce, jej funkcjach i celach, “Zagadnienia Naukoznawstwa”, vol. 47, no. 3(189), pp. 349–357.
Cisek S. (2010). Metoda analizy i krytyki piśmiennictwa w nauce o informacji i bibliotekoznawstwie w XXI wieku, “Przegląd Biblioteczny”, vol. 78, no. 3, pp. 273–284.
Clarkson J., Clarkson M. (2009). The Great Lessons, Suffolk: MAEL.
Cunningham J. (2017). Education as a means to secure and sustain peace, https://montessori-europe.net/wp-content/uploads/2017/11/Judith-Cunningham-Education-as-a-Means-to-Secure-and-Sustain-Peace.pdf (accessed: 08.06.2021).
Dattke J. (2009). Szkoła Montessori – jedna szkoła dla wszystkich, [in:] B. Surma (ed.), Pedagogika Marii Montessori w Polsce i na świecie, Łódź–Kraków: Palatum, Wydawnictwo WSF-P Ignatianum, pp. 89–120.
Duffy M., Duffy D. (2002). Children of the Universe: Cosmic education in the Montessori elementary classroom, Hollidaysburg (PA): Parent Child Press.
Elsner H. (2003). Pracownia Wychowania Kosmicznego Konferencji Instruktorów Stowarzyszenia Montessori w Akwizgranie. O wychowaniu kosmicznym w praktycznym zastosowaniu pedagogiki Montessori, Łódź 2003 (typescript for participants of the Cosmic Education workshops).
Grazzini C. (2013). Maria Montessori’s Cosmic Vision, Cosmic Plan, and Cosmic Education, “The NAMTA Journal”, vol. 38, no. 1, pp. 107–116.
Hayes M. (2005). Montessori’s view of Cosmic Education: 25th International Montessori Congress, http://www.montessoricenter.org/wp-content/uploads/2020/10/Montessoris-View-of-Cosmic-Education.pdf (accessed: 09.06.2021).
Healy Walls C. (2008). At the heart of Montessori, vol. 5: The elementary school child (6–12 years), Dublin: Original Writing.
Helfrich M.S. (2011). Montessori learning in the 21th century: A guide for parents and teachers, Troutdale (OR): NewSage Press.
Kopaliński W. (2003). Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych, Warszawa: Muza SA.
Kunowski S. (2000). Podstawy współczesnej pedagogiki, Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie.
Lillard P.P (1996). Montessori today: A comprehensive approach to education from birth to adulthood, New York: Schocken Books.
Montessori M. (1989a). To educate the human potential, Oxford: Clio Press.
Montessori M. (1989b). What you should know about your child, Oxford: Clio Press.
Montessori M. (1992). The absorbent mind, Oxford: Clio Press.
Montessori M. (2015). The 1946 London lectures, Amsterdam: The Montessori-Pierson Publishing Company.
Motz M. (2001). Montessori matters: A history manual, Pena Blanca: Montessori Matters.
Poussin Ch., Roche H., Hamidi N. (2019). Metoda Montessori od 6 do 12 lat. Pomóż swojemu dziecku osiągnąć samodzielność, trans. K. Skawran, Łódź: Wydawnictwo Read Me.
Rękosiewicz M., Jankowski P. (2014). Rozwój dziecka. Środkowy wiek szkolny, [in:] A.I. Brzezińska (ed.), Niezbędnik Dobrego Nauczyciela, series 1: Rozwój w okresie dzieciństwa, vol. 4, Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych, pp. 7–40.
Stein, B. (2003). Teoria i praktyka pedagogiki Marii Montessori w szkole podstawowej, Kielce: Wydawnictwo Jedność.
Stephenson S.M. (2015). Cosmic education: The child’s discovery of a global vision and a cosmic task, “NAMTA Journal”, vol. 40, no. 2, pp. 151–163.
Szczepaniak K. (2012). Zastosowanie analizy treści w badaniach artykułów prasowych – refleksje metodologiczne, “Acta Universitatis Lodziensis, Folia Sociologica”, no. 42, pp. 82–112.
Van Ewijk N. (2014). The scientific work of Dr Maria Montessori: A closer look, [in:] B. Bednarczuk, D. Zdybel (eds.), Learning in the Montessori classroom: In search of quality in education, Lublin: Wydawnictwo UMCS, pp. 47–66.
Copyright (c) 2021 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
1. Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:
- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,
- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.
Oświadcza, że nie narusza praw autorskich osób trzecich i praw prawnych.
Oświadcza, że nie występuje żaden konflikt interesów.
2. Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;
- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.
Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
